Штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
Выдаецца з кастрычнiка 1991 года
Галоўнае для нашай дзяржавы
22 — 23 чэрвеня ў Мінску адбыўся V Усебеларускі народны сход. На парадку дня — ўсебаковае абмеркаванне праекта Асноўных палажэнняў Праграмы сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь на 2016 — 2020 гады, якое ахоплівала розныя сферы жыцця беларускага народа, у тым ліку датычныя культуры. (Цікава, што работнікі сацыяльна-культурнай сферы і СМІ склалі 21,6% дэлегатаў сходу.) Асобныя вытрымкі з праекту публікаваліся і на старонках “К”. Цяпер жа прапануем матэрыялы сходу. Найперш — з выступлення Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь Аляксандра Лукашэнкі.
Вадзілі куста
19 чэрвеня, на першы дзень Троіцы, найбольш вядомай як свята зеляніны (“зялёныя святкі”), калі галінкамі дрэў бадай па ўсёй Беларусі ўпрыгожваюць двары і хаты, у Мяркулавічах Чачэрскага раёна вадзілі Куста. На дзяўчыну, якая сёлета скончыла школу, навязалі зеляніны столькі, што ісці яна магла толькі з дапамогай сяброўкі. Зрабілі вялікі вянок, які неслі за кустом асобна. Ведучы куста, зайшлі паспяваць на падворак, дзе гаспадары вынеслі на вуліцу стол і падрыхтавалі пачастунак. Вялікі вянок пусцілі на ваду. Потым куміліся: прасілі адно ў аднаго прабачэння, цалаваліся тры разы праз вянок, зняты з галавы, праходзілі за рукі пад звязанымі бярозкамі. У Мяркулавічах амаль не засталося старажылаў, якія добра памяталі б, як вадзілі Куст даўней. Звесткі захаваліся дзякуючы работнікам культуры, што паспелі апытаць носьбітаў традыцый.
Не “танчаць” лялькі самі па сабе
Пра поспехі айчынных тэатраў лялек не згадвае толькі лянівы. “Залатыя маскі”, Нацыянальныя тэатральныя прэміі, бясконцыя апладысменты на беларускіх спектаклях у час замежных фестываляў і распісаныя на дзясяткі месяцаў наперад запрашэнні вядучых рэжысёраў на пастаноўкі. За плынню ўхвалы звычайна застаецца моцны кадравы голад, які не першы год адчуваюць у тэатрах лялек.
Прагноз ад 0+ да 18+
З 1 ліпеня 2017 года пачне дзейнічаць Закон Рэспублікі Беларусь № 362-З “Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у некаторыя законы Рэспублікі Беларусь”. Згодна з ім прадугледжаны комплекс па абароне дзяцей ад інфармацыі, што прычыняе шкоду іх здароўю і развіццю. Самае гучнае новаўвядзенне — узроставая маркіроўка інфармацыйнай прадукцыі. Дык хто падпадае пад дзеянне новых правілаў?
Захаваць або знішчыць?
Пра стварэнне разнастайных брэндаў у сферы культуры гаворана-перагаворана, у тым ліку ў нашай газеце. Відавочна адно: цікавы брэнд, насычаны разнастайным інтэрактывам і падмацаваны годнай інфраструктурай, можа прыносіць вялікі прыбытак не толькі ў сферу культуры, але і ў раённую ды дзяржаўную скарбонку.
Перспектыва: музейная экспансія
Асноўны ўпор у сённяшняй публікацыі мы зробім на бераставіцкі Музей вавёркі. Ён толькі пачынае заваёўваць ды пашыраць прастору распаўсюджвання сваіх культурных паслуг, якая не будзе абмежавана музейнымі сценамі. Пакрысе набірае брэндавай вагі і вавёрка з герба Бераставіцы. І гэты аспект нам падаецца выключна важным у пошуку непаўторнага аблічча для мясцовай культуры. Прынамсі, далёка не кожны раён пахваліцца такімі творчымі высілкамі. Бераставіцкі — ужо можа. Але наперадзе — яшчэ безліч спраў.
Як пераняць… забытае
Гудзевіцкі дзяржаўны літаратурна-краязнаўчы музей правёў летнюю школу “Майстэрня падвойнага ткацтва”. Удзельнікі з’ехаліся з Гродна, Мінска і Слоніма, выкладалі ж мясцовыя майстрыхі і рамесніцы з абласнога цэнтра. Пра Гудзевіцкі музей і ткацтва “К” пісала ў № 40 за 2015 год, таму гэтым разам асветлім толькі саму падзею і датычныя яе акалічнасці.
У рытме Штура
Сцэнарыст “Кінааматара” Кшыштафа Кеслеўскага, акцёр у “Распарадчыку балю” і “Шанцы” Фалька, “Без наркозу” Вайды, “Годзе спакойнага сонца” Занусі, “Новых амазонках” і “Дэжа вю” Махульскага, “Шраме” і “Спакоі” таго ж Кеслеўскага — далёка не поўны пералік яскравых роляў Ежы ШТУРА, слыннага польскага кінематаграфіста, сябра Еўрапейскай кінаакадэміі, сцэнарыста, акцёра і рэжысёра. Яго дэбют у апошнім кірунку адбыўся яшчэ ў 1994 годзе: “Спіс грэхаводніц”. Апошняя карціна майстра — “Грамадзянін”, якая выйшла на экраны ў 2014 годзе, да гэтай пары падарожнічае па свеце, атрымліваючы адзнакі на кінафорумах. Нельга забыцца і на тэатральную дзейнасць Штура, якая ўключае працу ў галоўных спектаклях Анджэя Вайды. Што ёсць для Ежы Штура патрыятызм, акцёрства, як ён ставіцца да правакацыі і камедыі — наша гутарка закранула не толькі бягучыя справы славутага творцы.
Маладыя рэжысёры на... чамаданах
У Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў завяршыліся іспыты ў выпускнікоў-рэжысёраў. Прыемна, што значную колькасць спектакляў без пяці хвілін дыпламаваных спецыялістаў ведаюць і крытыкі, і глядач. Аглядальнік “К” папрысутнічала на абароне дыпломных праектаў.
“Выдыхнуць” фрэскавасць у “Нітцы перлін”
Таямніца таго, як і чаму ўзнікаюць дынастыі мастакоў, дасюль застаецца неразгаданай. Мабыць, само паветра сямейнага жыцця спрыяе такой пераемнасці. Суквецце талентаў прысутнічае амаль у кожнай знакамітай фаміліі. Вось і акварэлістка Святлана Курашова, якая пасля заканчэння мастацка-графічнага факультэта Віцебскага педінстытута шмат гадоў выкладае ў Гомельскім мастацкім вучылішчы, гэтым разам у Светлагорскай карціннай галерэі “Традыцыя” імя Германа Пранішнікава паказвае творчыя здабыткі не толькі свае, але таксама і мужа Генадзя ды сына Алега.
Нашы песні старой Еўропы
У маі рэжысёр Вольга Дземка прэзентавала на Беларусі свой фільм “Песні старой Еўропы — старажытныя беларускія народныя песні”. Вольга калісьці спявала ў гурце “Гуда”, потым з’ехала ў ЗША. Пяць гадоў таму яна адзняла на Палессі матэрыял, мантаж якога сёлета завяршыла. Гэта, бадай, першы англамоўны дакументальны фільм, які апавядае пра беларускія спевы.
Вандроўка па стужцы Мёбіўса
У “Алісе ў Краіне Цудаў” Льюіса Кэрала ёсць такі дыялог. “Куды вядзе гэта дарога?” — пытаецца Аліса ў аднаго з насельнікаў чароўнай краіны. “А куды табе трэба патрапіць?” — замест адказу пытаецца той. “Не ведаю”, — кажа Аліса. І чуе: “Тады якая табе розніца?” Гэта не такая ўжо рэдкая жыццёвая сітуацыя, калі чалавек нешта робіць спантанна, рэфлектыўна, без плана і мэты, не думаючы пра наступствы. Калі рэфлексуе мастак, гэта называецца творчым эксперыментам.
Калі чалавек не ідзе ў музей, дык музей…
Другі год запар выстава інсталяцый пад адкрытым небам “Арт-астравы” знаходзіць прытулак на адной з выспаў Камсамольскага возера ў Мінску. Папярэдняя мела добры розгалас, таму ў сёлетняй удзельнікаў больш. Сцвярджаецца, што леташнія “Арт-астравы” наведала недзе з паўмільёна чалавек. Падумалася, чым жа гэта пасярод спякотнага лета, якое для мастацтва лічыцца “мёртвым сезонам”, мастакі здолелі прывабіць столькі публікі?
Разам і паралельна
На выставе “Разам” прадстаўлены творы беларускіх і літоўскіх мастакоў. Выстава ладзіцца ў рамках супрацоўніцтва Нацыянальнага цэнтра сучасных мастацтваў з Пасольствам Літвы ў Беларусі і галерэяй літоўскага саюза мастакоў “Арка”.
Шэсць колаў Коласа
Даплачваць шафёрам звыш зарплаты па 1000 рублёў, бачыць у аўтамабілі не раскошу, а жалезнага каня, які павінен служыць і не баяцца “чорнай” работы, дарыць машыны сябрам, а не калекцыянаваць іх нібы трафеі — гэта пра народнага паэта Якуба Коласа. Новая экспазіцыя Дзяржаўнага літаратурна-мемарыяльнага музея “У хвалях няспыннага руху: аўтамабільнымі шляхамі Коласа”, якая адкрылася для наведвальнікаў 18 мая ў гаражы пісьменніка, знаёміць з невядомымі ці малавядомымі фактамі яго жыцця праз прызму аўтамабіляў.
Галасы, гай і зноў пра гадзіннікі
З 17 па 19 чэрвеня ў горадзе Дуброўна Віцебскай вобласці прайшоў XXIII Міжнародны фестываль песні і музыкі “Дняпроўскія галасы ў Дуброўне”.
Як "манетызаваць" дэнамінацыю?
Лічаныя дні засталіся да таго моманту, як у нашых кішэнях “завядуцца” новыя грошы і нават манеты — 1 ліпеня ў краіне адбудзецца дэнамінацыя. Самае цікавае, што будучыя змены на фінансавым рынку Беларусі дазваляюць многім установам культуры — у першую чаргу, вядома, музейным — прыцягнуць увагу да сябе і сваіх праектаў. І, натуральна, зарабіць на гэтым сюю-тую “капейчыну”. Прычым, не ўяўную, а цалкам рэальную.
Узноўленае гучанне срэбра
Ад эканамістаў ці палітыкаў па ўсім свеце штогод чуеш адно і тое ж: “у нашы цяжкія часы…” Але скажыце: якія часы былі лёгкімі? Хаця б тыдзень? Не, такога не было! Але тут і я пачну звышбанальна: “У наш час, як прынята казаць, нялёгкі, яшчэ 7 красавіка ў канцэртнай зале “Верхні горад” мінчане сталі сведкамі падзеі, якую можна ахарактарызаваць як узноўленае гучанне срэбра.
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by

Новы нумар

Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова
"Культура і мастацтва"

© 2007 - 2024 «Культура». Зроблена ў «Вэбпрофі»