Штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
Выдаецца з кастрычнiка 1991 года
Першадрукар: экран, кнігі, сцэна...
2 сакавіка ў прэс-цэнтры БелТА прайшла прэс-канферэнцыя па падрыхтоўцы да святкавання 500-годдзя беларускага кнігадрукавання з удзелам намесніка міністра інфармацыі Беларусі Аляксандра Карлюкевіча, начальніка ўпраўлення ўстаноў культуры і народнай творчасці Міністэрства культуры краіны Наталлі Задзяркоўскай і дырэктара Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі Рамана Матульскага.
Князь з "тутэйшых"
“Люблю згадваць словы апошняга нясвіжскага ардыната Альбрэхта Радзівіла. Ён нарадзіўся ў Берліне, яго маці была родам з Украіны, бабуля і прабабуля — з Францыі і Германіі. Ён вучыўся ў Санкт-Пецярбургу, ажаніўся з амерыканскай дзяўчынай. Калі князь ужо жыў у Нясвіжы і адзін з журналістаў запытаўся ў яго, кім па нацыянальнасці той сябе лічыць, Радзівіл без прамаруджвання адказаў: “Я — тутэйшы”. Дык вось, я таксама адчуваю сябе тутэйшым, хоць і наведваю радзіму продкаў два-тры разы на год”, — гэтымі словамі князь Мацей Радзівіл адкрыў выставу твораў з асабістай калекцыі “Радзівілы: лёсы краіны і роду” ў Нацыянальным мастацкім музеі.
Па-за зонай дзеяння сеткі?
Ужо некалькі месяцаў, як у Беларусі праходзіць літаратурны праект “Movabox”. Здавалася б, гульня, забаўка: трэба зайсці на ягоны сайт, прайсці тэст, складзены з гумарам, пакінуць свае каардынаты — і чакаць прэзента. Не грашовага — крэатыўна-творчага.
“Жаночае пытанне” ў экспазіцыі музея
Больш за 30 гадоў таму ў сусветнай музейнай справе адбыліся падзеі, якія даследчыкі назвалі “фемінісцкай інтэрвенцыяй у музей”. Зараз гарачыя спрэчкі ў мінулым. Усё зразумела: жанчыне ў музейнай прасторы быць. Але якім чынам?
Паездка ў Косава: амаль без замка і Касцюшкі
У перапынку паміж удзелам у пастаноўках ды гастролямі я ўсё ж такі “выкраў” Сяргея Суцько з Мінска і выкарыстаў у сваіх “карыслівых” мэтах. Для яго ж самога яны апынуліся карыснымі. З артыстам-вакалістам Беларускага дзяржаўнага акадэмічнага музычнага тэатра мы выправіліся з настальгічным візітам да яго на радзіму — у Косава Івацэвіцкага раёна Брэстчыны. І даведаліся, як жывуць тыя ўстановы культуры, куды ён хадзіў 20 — 30 гадоў таму...
Прыгоды беларускіх бібліятэкараў за акіянам
Дэлегацыя айчынных бібліятэкараў пабывала ў ЗША. Нататкі ад візіту — ад адной з яго ўдзельніц.
“Правілы гульні” паводле Матэа
Італьянскі рэжысёр Матэа СП’ЯЦЫ для айчынных тэатралаў стаў амаль што сваім. Пачаўшы са сцэнічных замалёвак са студэнтамі Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў, што ставіліся колькі гадоў таму, спадар Матэа хутка перайшоў на прафесійную сталічную сцэну. Прызнаны спецыяліст па камедыі дэль артэ, ён у 2014-м выпусціў прэм’еру “Viva Commedia!” у Нацыянальным акадэмічным драматычным тэатры імя Максіма Горкага. Сёлета на той жа сцэне за яго іменем з’явілася знакамітая “Карчмарка” Карла Гальдоні. Але маладому рэжысёру падалося замала займацца адным праектам, таму паралельна ў Беларускім дзяржаўным тэатры лялек распачаліся рэпетыцыі горкай — па вызначэнні аўтара — трагедыі “Пансіён “Belvedere”.
Жаночая лабараторыя
Штогод напярэдадні Міжнароднага жаночага дня адкрываюцца выставы з адпаведнымі матывамі. Карэспандэнт “К” даведалася, што сёлета падрыхтавалі музеі краіны: душэўныя нацюрморты або гучныя заклікі — адгалоссе Клары Цэткін і Розы Люксембург. Ды ўвогуле, выставы мастачак, прымеркаваныя да 8 сакавіка, — працяг так званай традыцыі, “класіка жанру”, гендарная роўнасць (ці няроўнасць) і ў гэтым крыецца штосьці істотнае для грамадства?..
Урокі Курапатаў
Сітуацыя вакол будаўніцтва офіснага цэнтра непадалёк ад урочышча, чыя назва стала сімвалам сваёй эпохі, яўна перавысіла ўсе магчымыя чаканні. Лакальны, здавалася б, эпізод (інвестар атрымаў зямлю пад забудову на ўскрайку ахоўнай зоны, заступіўшы на яе літаральна адной нагой) набыў папраўдзе агульнаграмадскі рэзананс. Не будзем пакуль прагназаваць, чым яно ўсё скончыцца, але хочацца верыць, што гэты прыкры канфлікт займее, прынамсі, адзіны плён: ён паслужыць урокам на будучыню. Прычым не толькі для інвестараў.
Доўгая дарога да імені…
У выдавецтве “Вышэйшая школа” выйшла кніга “Сямейныя абрады і звычаі”. Аўтар тэксту, Тамара Варфаламеева, грунтоўна апісала сямейную абраднасць усіх гісторыка-культурных рэгіёнаў Беларусі. На электронным дадатку да кнігі змешчаны экспедыцыйныя аўдыя- і відэазапісы Ірыны Мазюк (каля 80 трэкаў), адпаведныя тэматыцы выдання. Узровень тэкстаў, запісаў і ўкладання высока ацанілі ў Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі і ў Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі. У рэдакцыю “К” звярнулася аўтарка запісаў і ўкладальніца электроннага дадатку. Імя Ірыны Мазюк не пазначана ні ў бібліяграфічным апісанні кнігі, змешчаным на абароце тытульнага аркуша, ні на паверхні дыска. Звесткі пра ўкладанне дасяжныя толькі пасля таго, як дыск устаўлены ў дыскавод. Аўтарку турбуе, што яе імя не будзе ідэнтыфікавацца падчас бібліяграфічнага пошуку, як тое было з амаль усімі дыскамі-дадаткамі да тамоў серыі “Традыцыйная мастацкая культура беларусаў”.
Лёс бібліятэк народнікаў у Мінску
Народнікі Георгій Пляханаў і Ісак Гурвіч, чые жыцці і дзейнасць былі шчыльна звязаныя з Мінскам ды іншымі гарадамі Беларусі, увайшлі ў гісторыю не толькі як стваральнікі сацыял-дэмакратычных партый і іншых рэвалюцыйных арганізацый, але і як вучоныя, асобы, неабыякавыя да культуры, знаўцы мастацтва, крытыкі і літаратары.
Зніклыя “Грацыі” з Гомеля
У гады Вялікай Айчыннай вайны музеі Беларусі страцілі вялікую колькасць сваіх калекцый. Не стаў выключэннем і сучасны музей Гомельскага палацава-паркавага ансамбля. Аснову тады яшчэ гістарычнага музея складалі прадметы, якія належалі сям’і князёў Паскевічаў, у чыім палацы і размясцілася ўстанова. З пачаткам Вялікай Айчыннай вайны было прынята рашэнне аб эвакуацыі артэфактаў. Пунктам назначэння быў выбраны горад Сталінград, куды ў ліпені 1941 года вывезлі большасць каштоўнасцяў з Гомельскага гістарычнага музея. Але забраць усё, на жаль, не атрымалася — у Гомелі засталося больш за 10 тысяч прадметаў. Лёс большасці з іх застаецца невядомым.
Наша фота і супольнасць вакол яго
Мы пачалі размову са старшынёй Беларускага грамадскага аб’яднання фатографаў Сяргеем МІХАЛЕНКАМ з успамінаў пра выставу фотаздымкаў “Вільнюс за адзін дзень” (2007), якая адбылася ў час існавання галерэі “Zнята” ў кінатэатры “Цэнтральны”. Тады праходзіла шмат выстаў, была яркая хваля цікавасці да фатаграфіі, ішлі баталіі на інтэрнэт-сайтах. Зараз хваля сышла, патрабаванні да фотапраектаў сталі вышэйшымі, а настроі ў фотарэпарцёрскай і арт-супольнасці змяніліся.
Рэабілітолаг усміхаецца
Пра Таццяну Падкапаеву, культарганізатара Рэспубліканскага клінічнага шпіталя інвалідаў Вялікай Айчыннай вайны імя Пятра Машэрава “К” даведалася праз водгукі пацыентаў гэтай унікальнай медыцынскай установы. Сёння распавядзем пра спецыфіку працы культработніка ў нетыповых для культурнай дзейнасці ўмовах.
Век Шмакава
1 сакавіка споўнілася 100 гадоў з дня нараджэння народнага артыста СССР Фёдара Шмакава, акцёра-коласаўца, для якога нават вызначэнне “чалавек-легенда” замалое. 70 гадоў творчага жыцця ён аддаў сцэне, яго ведалі і любілі гледачы розных пакаленняў — і не толькі заўзятыя тэатралы. Слава, аўтарытэт Шмакава былі непераўзыдзенымі далёка за межамі Віцебска.
Падзеі — розныя…
Шаноўныя чытачы, не падумайце, што я вас вучу. Я сам вучуся ў дасведчаных людзей і атрымліваю ад гэтага творчае задавальненне. Ім і хачу з вамі падзяліцца. Як падаецца, рубрыка “Лабараторыя“ дае цудоўную магчымасць разважаць, аналізаваць і прагназаваць вынік уласных намаганняў. Тэарэтычныя даследаванні — першы крок да практычных эксперыментаў. Так што далучайцеся да думання, якое непазбежна прывядзе да “дзелання“.
Невядомы Бялыніцкі-Біруля
Не так даўно мастак Ігар Бархаткоў выставіў у сацыяльнай сетцы шэраг фотаздымкаў з сямейнага архіва. На здымках — Вітальд Бялыніцкі-Біруля і бацька мастака Антон Бархаткоў, вядомы як вучань гэтага геніяльнага пейзажыста. Усведамляючы каштоўнасць згаданых фрагментаў сямейнай хронікі для гісторыі нацыянальнай культуры, мы звярнуліся да спадара Ігара з просьбай распавесці пра згаданыя здымкі.
Кадр ля фантана са Станютай і Макаравай
Выпадкова распаведзеная гісторыя аднаго фотаздымка з легендамі беларускай сцэны — народнымі артысткамі па званні і па прызванні Стэфаніяй Станютай і Галінай Макаравай — адкрыла цікавыя факты іх біяграфій, а таксама кадры з асабістага фотаархіва саліста кіеўскай нацыянальнай аперэты Анатоля Підгарадэцкага. Лёсы ўсіх гэтых творцаў, а таксама іншых зорак з пакалення легендарных купалаўцаў аказаліся паяднанымі самым нечаканым чынам.
"Перабудова" ды кабіна Неферціці
1988 год, Парыжскі аўтасалон. Сенсацыяй стала распрацоўка беларускіх дызайнераў — аўтацягнік МАЗ-2000 пад гордым імем “Перабудова” (падзеі ж адбываліся ў разгар перабудовы, якая тады натхняла савецкіх людзей). Аўтамабіль жа і сапраўды быў незвычайным.
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by

Новы нумар

Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова
"Культура і мастацтва"

© 2007 - 2024 «Культура». Зроблена ў «Вэбпрофі»