Штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
Выдаецца з кастрычнiка 1991 года
Панацэя для рэліктавага кутка
Нягледзячы на тое, што Паўночны завулак знаходзіцца амаль у цэнтры Мінска, многія гараджане — не кажучы ўжо пра турыстаў — нават не здагадваюцца пра яго існаванне. Прыроднае ўзвышша, на якім стаяць гэтыя невялічкія дамкі, адасоблена ад жыцця сучаснага мегаполіса, і таму чалавек можа праязджаць побач з завулкам безліч разоў, але ніколі яго не ўбачыць. Калі ж ён усё ж туды трапляе, дык моцна здзіўляецца — нібыта машына часу пераносіць яго ў стары драўляны Мінск. Сёння цяжка паверыць, што менавіта такім збольшага і быў наш горад гадоў сто таму.
Прымус да творчасці?
Уявіце, што ў вашым жыцці супалі дзве акалічнасці: вы нарэшце даспелі да таго, каб змяніць кансерватыўны інтэр’ер вашага жытла на больш сучасны і камфортны, і ў вас з’явіліся “лішнія” грошы, якія можна скарыстаць на гэту справу. Пасля таго, як прынцыповае рашэнне па мадэрнізацыі побыту прынята, вы, хутчэй за ўсё, заглыбляецеся ў сеціва для пошуку ўзораў, здольных вас зацікавіць і натхніць. Наступная стадыя — выправа на будаўнічы рынак і ў салоны мэблі, каб набыць для матэрыялізацыі ўпадабанай вамі канцэпцыі канкрэтныя рэчы паводле каталогаў фірм-вытворцаў. Хтосьці робіць усё гэта сам, хтосьці даручае дасведчанаму адмыслоўцу, але сутнасна і працэс, і вынік ад гэтага не змяняюцца. Свой побыт мы звычайна кампануем з ужо гатовых элементаў. Мала хто замаўляе мастаку ці дызайнеру ўнікальную распрацоўку, аздабляе свой побыт рэчамі, што будуць існаваць у адным экзэмпляры. Прычым, не таму, што грошай не стае, бо яны ў дадзеным выпадку — другасны чыннік. Вызначальнымі тут з’яўляюцца стэрэатып мыслення, псіхалагічная арыентацыя на эстэтычны стандарт, на раскручаны брэнд.
Планы і плён
Беларусы адзначаюць фактычна сакральную дату — 500-годдзе беларускага і наогул усходнеславянскага кнігадрукавання. Святкаванні прымуць рэспубліканскі маштаб і так ці інакш закрануць кожны рэгіён. Да гэтага моманту ўжо запланавана больш за 60 тэматычных кірункаў, пра што казалі на першым пасяджэнні нацыянальнага арганізацыйнага камітэта па падрыхтоўцы і правядзенні святкавання 500-годдзя беларускага кнігадрукавання на чале з сустаршынямі Ліліяй Ананіч, міністрам інфармацыі Рэспублікі Беларусь, і Барысам Святловым, міністрам культуры краіны 2 лютага ў Нацыянальнай бібліятэцы краіны.
Ганчароў у Ганчарах не засталося, але…
Адметнасць творчых праектаў на Лідчыне ў тым, што мясцовыя ўстановы культуры імкнуцца спалучыць інавацыі са старадаўнімі традыцыямі. Працэс гэты толькі зараджаецца. Будзем спадзявацца, што не застанецца ў ім месца фармалізму ды абыякавасці. Паразважалі мы і пра тое, якім праз час можа быць вынік раённых праектных памкненняў. Падаецца, прастымулюе творчы пошук абласны конкурс на лепшы брэнд. Перспектыва хоць і далёкая, але думаць пра яе варта ўжо сёння. Хаця б з той нагоды, што культура Лідчыны ніжэй за трэцяе месца на Гродзеншчыне не апускалася. Так што марку трымаць трэба.
Калі мясцовыя ацэняць сваю спадчыну
Зміцер ЗАЙКО, больш вядомы як рэпер Вожык, нарадзіўся ў горадзе Сянно Віцебскай вобласці, вучыўся на гістарычным факультэце БДУ, дзе атрымаў рэдкую для Беларусі кваліфікацыю “гісторык-этнолаг” (большасць выпускнікоў гістфака маюць у дыпломе запіс “Гісторык. Настаўнік гісторыі”). Працаваў у розных гарадах Беларусі і Украіны, развіваў музычныя і дабрачынныя праекты ў галіне сацыяльнага прадпрымальніцтва. Улетку 2016 года вярнуўся дамоў, дзе цяпер працуе на пасадзе метадыста па аматарскіх аб’яднаннях Сенненскага раённага цэнтра культуры і народнай творчасці.
Рэстаўрацыя арната: грант у дзеянні
31 студзеня ў Нацыянальным гістарычным музеі Рэспублікі Беларусь адбылася прэзентацыя вынікаў рэстаўрацыі арната XVIII — пачатку XIX стагоддзя, праведзенай дзякуючы гранту Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у навуцы, адукацыі, ахове здароўя, культуры.
Зноў пра “Генацвале”
Літаратура — з’ява надзвычай інтэрнацыянальная. Пераконваешся ў гэтым, калі за межамі Беларусі чуеш аповеды пра сваіх пісьменнікаў. Памяць пра беларускіх літаратараў асабліва ўшаноўваецца ў тых мясцінах, дзе яны кольвечы бывалі. Калі казаць пра Янку Купалу, то такім месцам поруч з Пячышчамі ў Татарстане, дзе нашаму класіку прысвечана музейная экспазіцыя, з’яўляецца Цхалтуба, курортны горад у Грузіі. Зараз там дзейнічае невялікая тэматычная выстава, якая па задуме яе стваральніцы Марыны ПАДГУРСКАЙ-КУТАТЭЛАДЗЭ неўзабаве можа стаць музеем. Пра гэта карэспандэнт “К” і пагутарыў са спадарыняй Марынай падчас яе візіту ў Мінск.
Прыпавесць карыкатуры
Карыкатуры, зусім неабавязкова быць прывязанай да газетнай ці часопіснай паласы і засяроджвацца выключна на візуалізацыі сацыяльных актуалій. Гэтаму жанру вельмі пасуе філасафічнасць і паглыбленасць у так званыя вечныя тэмы. Менавіта ў такім кірунку шчыруе азербайджанскі графік Байрам Гаджызадэ, чыя персанальная выстава пад назваю “Без слоў” прайшла ў Дзяржаўным літаратурна-мемарыяльным музеі Якуба Коласа.
“Палешукі” пад Міланам
10 лютага ў горадзе Лека пад Міланам распачне працу выстава “Без межаў”, дзе будуць экспанавацца работы чатырох беларускіх фатографаў: Людмілы Сідэнка, Анатоля Дрыбаса, Наталлі Юніцкай-Асіпенка і Альфрэда Мікуса. Жыхары і госці горада Лека пабачаць выявы беларускай сталіцы і правінцыі, прыроды. Выстава стане першым супольным мерапрыемствам народнага фотаклуба “Мінск” і фотаклуба горада Лека “Вольная думка”. Дарэчы, сёлета спаўняецца 25 гадоў усталяванню дыпламатычных адносін паміж Беларуссю і Італіяй, а 2017-ы абвешчаны Годам італьянскай культуры ў Беларусі.
Што аб’ядноўвае “бацькоў” і “дзяцей”?
У Нацыянальным мастацкім музеі працуе выстава “Віцебская школа гравюры”, арганізаваная Віцебскім абласным краязнаўчым музеем і Віцебскім мастацкім музеем (аўтар канцэпцыі і куратар экспазіцыі — вядомы мастацтвазнаўца Міхась Цыбульскі).
Пра краязнаўчы факультатыў, маладзёжную сталіцу і “Святкі.by”
Пачатак месяца насычаны важкімі культурнымі падзеямі. 2 — 3 лютага, скажам, рэспубліканскае свята “Полацк — маладзёжная сталіца Рэспублікі Беларусь 2017”. Такі статус прысуджаецца гораду па выніках конкурсу тэрмінам на адзін год. За гэты час Полацк прадэманструе дасягненні сучаснай маладзёжнай культуры, лепшыя практычныя напрацоўкі па развіцці сацыяльнай, эканамічнай, палітычнай актыўнасці юнакоў і дзяўчат. Рэалізацыя новых ідэй, ажыццяўленне інавацыйных праектаў павінна стаць узорам для далейшага развіцця іншых гарадоў краіны. У свяце бралі ўдзел кіраўнікі маладзёжных арганізацый, маладыя спецыялісты і вучоныя, пераможцы конкурсаў ды спаборніцтваў, студэнты і навучэнцы, а таксама — ганаровыя госці з маладзёжнай сталіцы Азербайджанскай Рэспублікі. Гэтымі днямі праведзены рэспубліканскі форум “Разам мы — Беларусь”, стартаваў рэспубліканскі культуралагічны праект “Францыск Скарына. Чалавек дасканалы”.
“Дзіяна-паляўнічая” з Міра
У зборах Замкавага комплексу ”Мір” знаходзіцца картачны столік XIX стагоддзя.
У бок “татальнага тэатра”
У 2016 годзе віцебская “Лялька” адзначыла дзве юбілейныя даты: 30-годдзе тэатра і 70-годдзе яго мастацкага кіраўніка Віктара КЛІМЧУКА, які стаяў ля вытокаў стварэння гэтага цяпер ужо сапраўды здабытку сучаснай культуры Беларусі. “Лялька” разбурае многія стэрэатыпы: аб лялечным тэатры як выключна дзіцячым, ставячы найглыбокія "дарослыя" спектаклі, пра “другаснасць” тэатра лялек у параўнанні з драматычным, пра яго выключную забаўляльнасць, бо не толькі ў дарослых, але і ў дзіцячых пастаноўках шматпланавы сімвалічны і касмалагічны змест. І яшчэ тэатр, якім кіруе Віктар Клімчук, вылучаецца глыбокім пранікненнем у вобразы і дух беларускай традыцыі. Апошняе тычыцца перш за ўсё пастановак паводле твораў вялікага Уладзіміра Караткевіча. У той жа час, усе яны вылучаюцца сэнсам, які можна было б назваць агульначалавечым праз адзінства перадачы сакральнага і гуманістычнага зместу. У размове з Віктарам Клімчуком пасля ўсіх святкаванняў мы закраналі пытанні, якія нельга было абысці нават у святле ўрачыстых дат.
Ад хаткі да хайтэка
Прафесар Беларускага нацыянальнага тэхнічнага ўніверсітэта, доктар архітэктуры Сяргей СЕРГАЧОЎ не толькі ведае пра народнае дойлідства амаль усё (сведчаннем таму — яго нядаўняя грунтоўная манаграфія), але і здолеў вывесці яе ўтоеную ад павярхоўнага погляду квінтэсэнцыю, абагульніўшы свае шматгадовыя даследаванні ў некалькіх трапных фармулёўках. З сёлетнім лаўрэатам прэміі Прэзідэнта краіны “За духоўнае адраджэнне” мы гаворым як пра захаванне набыткаў нашых продкаў, так і пра той карысны ўрок, які яны могуць даць сучасным архітэктарам і асабліва іх замоўцам.
Чвэрць стагоддзя і 103 спектаклі
Рэспубліканскаму тэатру беларускай драматургіі — 25! Да юбілею была падрыхтавана прэм’ера спектакля “Беларусь. Дыдактыка” (гл. “К” №3), адкрыта выстава, выпушчаны аб’ёмны і назвычай інфарматыўны буклет, прысвечаны не толькі ўласна гэтаму тэатру, але і праблемам развіцця сучаснай беларускай драматургіі і рэжысуры. Нарэшце, акурат у дзень сваіх народзінаў трупа прымала віншаванні і творчыя падарункі-прывітанні (у тым ліку, ад замежных партнёраў і гасцей), адказаўшы на іх вельмі крэатыўным капуснікам.
Сямейныя таямніцы Дуніна-Марцінкевіча
У папярэдніх артыкулах я ўжо неаднаразова звяртаўся да асобы бацькі беларускага класіка Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча — Яна Марцінкевіча. З-за нявыяўленых архіўных дакументаў жыцці Яна і Марцыяны, маці пісьменніка, былі рэканструяваны, хутчэй у літаратурным, а не ў гістарычным стылі, з мноствам выдумак, здагадак і нават памылак. Напрыклад, калі маці “пахавалі” на 10 гадоў раней, то бацька, наадварот, “пражыў” яшчэ 10 гадоў пасля часу сваёй рэальнай смерці. Зрэшты, гэта далёка не адзіная памылка ў яго біяграфіі і, хутчэй за ўсё, намаляваны беларускімі літаратуразнаўцамі вобраз зусім не адпавядае рэальнаму. Але пра ўсё па парадку…
“Жывапіс, дадзены мне Богам...”
Не стала Анатоля Бараноўскага. Цудоўнага, чароўнага жывапісца, віртуоза лірычнага пэндзля, выдатнага педагога, сябра, добрага, мяккага, камунікабельнага і мудрага чалавека, бясконца прыцягальнага і прывабнага.
Любові развітальны баль...
Не магу сабе ўявіць, якое свята грукатала б у гонар юбіляра гэтым летам у адзін з дзён “Славянскага базару ў Віцебску”, будзь у яго ўсё больш-менш у парадку са здароўем. У апошнія гады свае дні нараджэння Аляксандр Ціхановіч спраўляў менавіта ў горадзе на Заходняй Дзвіне. У тых, хто пабываў хаця б на адным з iх, яно назаўжды застанецца ў памяці — настолькі яркімі, неардынарнымі, цёплымі выходзілі такія імпрэзы. Упэўнены, што 13 ліпеня 65-годдзе ўсенароднага спевака ў Віцебску адзначаць абавязкова. І ў тым, што ў гэты дзень яго згадаюць добрым словам, са шчырай любоўю яшчэ шмат у якіх месцах...
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by

Новы нумар

Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова
"Культура і мастацтва"

© 2007 - 2024 «Культура». Зроблена ў «Вэбпрофі»