Штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
Выдаецца з кастрычнiка 1991 года
"Нашто ж на зямлі сваркі i звадкі, боль i горыч, калі ўсе мы разам ляцім. Да зор?
Гэтае ды іншыя знакамітыя выслоўі Максіма Багдановіча да 31 снежня з будынка Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі будуць нагадваць пра 125-я ўгодкі з дня нараджэння беларускага класіка, якія 9 снежня адзначаць у нашай краіне і за яе межамі. У цэнтры падзей гэтым днём апынуцца таксама музеі паэта ў Мінску і Гродне, бібліятэкі, што носяць імя класіка па ўсёй краіне, Храм-помнік у гонар Усіх Святых, пляцоўка ля сталічнага помніка паэту.
Іншы погляд на Агінскага
“К” працягвае ў розных ракурсах разглядаць тэму пошуку героя ў нашай творчай прасторы. Не так даўно на старонках газеты вялася размова пра пераасэнсаванне постаці Францыска Скарыны (“К” № 47), а ў нядаўна прэзентаванай кнізе “1813” Міхал Клеафас Агінскі, знакаміты арыстакрат, кампазітар, стваральнік паланэза “Развітанне з Радзімай”, уступае ў сутычку з арміяй… ажылых французскіх пяхотнікаў. Такі нетрывіяльны для айчыннай літаратуры сюжэт прапанаваў краязнаўца і журналіст Уладзімір САДОЎСКІ. Але інтэрв’ю для “К” мы пачалі з пытання пра збор сродкаў на кнігу — на краўдфандынг-платформе, перайшоўшы да таго, ці патрэбны беларусам кнігі такога кшталту.
Энергія Магілёва. І для яго
Якая песня без баяна, якая зорка без расы, якая маршрутка без шансону. Але па дарозе ў Магілёў яе кіроўца злітаваўся, і пасажыры абышліся зусім без песень. А вось на зваротным шляху кіраўнік Цэнтра беларускай драматургіі, рэжысёр, акцёр Рэспубліканскага тэатра беларускай драматургіі Аляксандр Марчанка, які нарадзіўся ў гэтым горадзе, кампанію мне ўжо не склаў. І разбаўляў маю “адзіноту” расійскі спявак і кампазітар Андрэй Касінскі, на ўсю моц паведамляючы з калонак, што “мы жарим, жарим, жарим, жарим корюшку с тобой всю ночь. Ах, Оля, Оля, Оля, Оля, Олюшка, пусть улетят печали наши прочь…” Але мой смутак не ляцеў, і я гараваў пра лёс рыбы. І перабіраў у памяці “перыпетыі” паездкi, калі мы з Аляксандрам Анатольевічам зазірнулі ў некалькі ўстаноў культуры Магілёва.
Над чым пасмяяўся б камедыёграф?
Фестываль аўстрыйскага кіно, які ўпершыню адбыўся ў мінскім кінатэатры “Перамога” з 23 па 27 лістапада ў рамках Аўстрыйскага культурнага сезону ў Рэспубліцы Беларусь, распачынала трагікамедыя “Індыя”. Улюбёная карціна аўстрыйскай публікі, якую па папулярнасці там можна параўнаць з “Іроніяй лёсу…” ці “Іван Васільевіч змяняе прафесію” на постсавецкай прасторы, распавядае дзіўную гісторыю знаёмства і сяброўства двух інспектараў прыдарожнага сэрвісу. “Я не ведаю чаму гэты фільм так выбухнуў, але яго паглядзеў кожны жыхар маёй краіны. Людзі бралі ў мяне аўтографы, акцёры пераследавалі на вуліцы, а я — студэнт кінашколы… Насамрэч, проста нейкі жах там дзеяўся”, — рэжысёр стужкі Паўль Харатар, які асабіста прыехаў у Мінск прадставіць фільм, падкрэслівае, што “Індыя” была яго дэбютнай стужкай. Тым не менш, яна “сарвала банк” глядацкай любові, вылічыць якую, як вядома, немагчыма. Вось менавіта пра тое — ці існуюць пэўныя правілы добрай камедыі, ці бывае камедыйнае кіно паліткарэктным і якія рысы характару аўстрыйцаў рэжысёр “Індыі”, што сталася класікай, высмяяў бы — аглядальнік “К” пагутарыла з Паўлем ХАРАТАРАМ напярэдадні беларускай прэм’еры нашумелага фільма. Інтэрв’ю атрымалася дасціпным і даволі непрадказальным — менавіта такім і падаўся мне аўстрыйскі камедыёграф.
Складанасці прагляду: Нацыянальны конкурс “Лістапада”
Дзесяць ігравых стужак, якія былі прадстаўлены сёлета ў Нацыянальным конкурсе мінскага кінафестывалю, складана падвесці пад адну пазіцыю. У спаборніцтва патрапілі і нашумелы “Граф у апельсінах” Улады Сяньковай, сатырычны “Кансьерж” Роберта Сенекі, сямейны саспенс “Мой брат” Нэлы Васілеўскай, прыпавесць-фантасмагорыя “Дваццацьшаснаццаць” Дзмітрыя Рачкоўскага і Андрэя Крывецкага… Але рэй адразу ж захапілі “Душы мёртвыя” Віктара Красоўскага, сацыяльная драма на “фоне аднаго камбіната”, і “Каханне і партнёрства” Мікіты Лаўрэцкага — меладрама з элементамі камедыі ў стылі мамблкор. Стужкі вельмі розныя, але вакол іх хочацца паразважаць у кантэксце дзвюх розных парадыгмаў беларускага кіно.
Пераемнасць графікі ад каранёў да кроны
Сучасная беларуская графіка — з’ява шмат у чым унікальная ў тым сэнсе, што ў ёй угадваецца ясна задуманая і паслядоўна здзяйсняльная праграма кафедры графікі Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў, створанай больш за 60 гадоў таму. І тое, што ў названай сферы адбываецца, — заканамерны вынік шматгадовай руплівай педагагічнай работы такіх настаўнікаў-кафедралаў, як Павел Любамудраў, Аляксандр Казлоўскі, Васіль Шаранговіч, Уладзімір Савіч, Уладзімір Вішнеўскі, Юрый Хілько. Менавіта пра сённяшні стан “маладзёжнай” графікі, народжанай у акадэміі, і апавядае выстава студэнтаў і выпускнікоў кафедры пад назвай “Пераемнасць”, якая экспануецца ў галерэі “Панарама” Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі.
Два гады і адзін тыдзень
ІV Рэспубліканскі конкурс “Нацыянальная тэатральная прэмія” завершаны. Узнагароды ўручаны. Удзельнікі (хто ўшанаваны, а хто і пакрыўджаны) раз’ехаліся-разышліся па сваіх гарадах і калектывах. Што засталося — успаміны? Не толькі. Найперш — аналітычны агляд таго, якія вектары руху былі ў выніку зададзены. Бо менавіта ў гэтым галоўнае прызначэнне любога творчага конкурсу: не толькі падтрымаць лепшых (у тым ліку, матэрыяльна), але і паказаць праз іх астатнім, што менавіта лічыцца ў мастацтве прыярытэтным, у якім кірунку трэба ісці далей.
Курс на бязмежжа сучасных кірункаў?
ХХІХ Міжнародны фестываль сучаснай харэаграфіі ў Віцебску (IFMC-2016) стаў папраўдзе гістарычнай падзеяй. Міжнародны конкурс, які на гэтым фестывалі чаргуецца з рэспубліканскім, прынёс не толькі доўгачаканае і таму ўдвая-ўтрая прыемнае першае месца айчыннаму калектыву — ансамблю кафедры харэаграфіі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў (раней нават выхад у міжнародны фінал кагосьці з беларусаў лічыўся перамогай), але і абвострыў пытанне далейшага развіцця як самога фестывалю, так і нацыянальнага харэаграфічнага мастацтва.
Больш-менш або фантазіі?
У Беларускім саюзе архітэктараў адбылася выстава дыпломных праектаў выпускнікоў сямі вышэйшых і трох сярэдніх спецыяльных навучальных устаноў Беларусі з архітэктурным профілем ці адпаведнымі спецыяльнасцямі (Мінск, Брэст, Гомель, Магілёў, Наваполацк) прадстаўленых на Х Рэспубліканскі конкурс. Адразу адзначу: у намінацыі “Вясковая архітэктура” гэтым разам узнагароды не прысуджаліся.
“Казанова”: гэта нова?
Яркая, прыцягальная расцяжка з запрашэннем на мюзікл “Казанова” даўно красавалася на калонах Рэспубліканскага Палаца культуры прафсаюзаў: менавіта гэта ўстанова падтрымала чарговы творчы праект Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў — увасабленне сіламі студэнтаў спектакля расійскіх аўтараў і пастаноўшчыкаў.
След фільма, дрэва продкаў, няня з бібліятэкі
Дырэктар Ходасаўскага Дома культуры (Мсціслаўскі раён) Ларыса Пашкевіч піша пра конкурсна-забаўляльную праграму “Супернявестка”. Немагчыма праігнараваць. Пошук нявесткі, якая была б прыгожай, адукаванай ды ў нацыянальнай культуры падкаванай, — задача, можна сказаць, першараднай увагі ў справе ўмацавання інстытуту сям’і. Дык вось, шчыраваннямі ходасаўскіх работнікаў культуры такую нявестку знайшлі. Такое пашанотнае званне атрымала Ірына Бебікава.
Чым насычаць музей?
Базавая функцыя музеяў — захаванне гістарычнай аўтэнтыкі. Гэта акалічнасць вымагае ад спецыялістаў прагматычнага кансерватызму і насцярожанага стаўлення да навацый, якія могуць тую аўтэнтыку разбурыць або прадставіць у скажоным выглядзе. Скажам, шляхам уключэння яе ў чужародны кантэкст. Але ж музеі існуюць у грамадскай прасторы. І, адпаведна, разам з ёй змяняюцца. Пра сёння і перспектывы Беларускага дзяржаўнага музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны наш карэспандэнт гутарыць з яго дырэктарам Дзмітрыем ШЛЯХЦІНЫМ.
Чарга з грантадаўцаў... Калі яна з'явіцца?
Я завёў новую папку і акуратна напісаў на вокладцы — “Фандрайзінг: як знайсці сродкі”. Потым падумаў і дадаў “…і партнёраў-аднадумцаў”. Гэта папка для вас, шаноўныя чытачы. У ёй — рэалізацыя вашых прафесійных мар (чытай — ідэй): бліскучыя аўтабібліятэкі і аўтаклубы, адроджаныя сядзібы і добраўпарадкаваныя паркі, квэсты і турмаршруты з гасцёўнямі ды аграсядзібамі… Умова толькі адна — тыя ідэі вы павінны мець.
Жыллё ў... клубе: набыць за 21 рубель
Аптымізацыя сеткі ўстаноў культуры, пра што ўжо неаднаразова згадвалася ў “К”, узнімае не толькі сацыяльныя, а і гаспадарчыя пытанні. Бо вядома, што калі падобныя будынкі пустуюць, дык утрымліваць іх на сваім балансе аддзелам ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі райвыканкамаў папросту немэтазгодна. Таму і з’яўляюцца час ад часу цікавыя прапановы пра продаж такіх аб’ектаў.
Кнігі з топ-10 — бясплатна
22 лістапада адбылася сустрэча супрацоўнікаў газеты “Культура” і часопіса “Мастацтва” з дзіцячымі бібліятэкарамі сталіцы. Што яна дала? Супрацоўнікі СМІ атрымалі жаданую крытыку, бібліятэкары выказалі свае праблемы, з надзеяй узняць іх на старонках газеты і тым самым прыцягнуць улады і грамадства да вырашэння апошніх. Але я павяду гаворку з гэтай нагоды пра тэмы, якія ўзнімаліся: пра прэстыж прафесіі, платныя паслугі і ролю рэкламы ў бібліятэчнай справе.
Міцкевіч - Рэйтан - Касцюшка
“Зямля наваградская! Край мой родны! / Славутага пяра Трамбецкага ты годны! […] / Адсюль Міндоўг — на поўнач — нёс грамы праз далі, / Моц рымскіх сэрцаў тут Рэйтаны гартавалі…” Гэтыя радкі недакладнага перакладу першай і недапісанай паэмы Адама Міцкевіча “Бульба” ўсё ж у дакладнасці перадаюць яго любоў да роднай наваградскай зямлі, глыбокую пашану не толькі да першага ўладара Вялікага Княства Літоўскага, але і да Тадэвуша Рэйтана, знакамітага пасла на сойм 1773 — 1775 гадоў — у наш час забытага на Бацькаўшчыне героя, чыё імя ўсё ж вяртаецца з нябыту.
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by

Новы нумар

Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова
"Культура і мастацтва"

© 2007 - 2024 «Культура». Зроблена ў «Вэбпрофі»