Дыміліся франтоў дарогі № 48 / 1539 за 2021-11-27
“Правей, 0,3! Агонь!”
Найбуйнейшая генеральная бітва Вялікай Айчыннай войны паміж Чырвонай арміяй і вермахтам пад Сталінградам завяршылася нашай перамогай 2 лютага 1943 года. У гэтай бітве прымаў удзел і лейтэнант Тарас Мікалаевіч Паражняк... Баявы франтавік. Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі. Мастак. Педагог. Дзесяць гадоў узначальваў кафедру дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва БДТМІ, сёння — Акадэмія мастацтваў. У лютым 2017-га ён пайшоў ад нас на 93-м годзе жыцця. Здаецца, прайшоў невялікі адрэзак часу, але, як гэта, на жаль, часта бывае, мы амаль і не ўспамінаем, што быў сярод нас такі Чалавек з вялікай літары — таленавіты творца, выдатны настаўнік моладзі, кавалер баявых ордэнаў Айчыннай вайны 1 і 2 ступеняў, Чырвонай Зоркі і 12 медалёў, уключаючы сучасны медаль Францыска Скарыны. Вось я і вырашыў сёння ўспомніць гэту выдатную асобу, не звязваючы яе з нейкай “круглай датай”. Здаецца, сярод беларускіх мастакоў-ветэранаў мінулай вайны, якія са зброяй у руках прайшлі па “геаграфіі” Еўропы, ён быў адзіным, хто стаяў насмерць менавіта на беразе Волгі, абараняючы легендарны Сталінград.
Далей
|
№ 27 / 1466 за 2020-07-03
“Калі застануся жывы...”
Усё далей і далей ад нас вайна. І ўсё далей па адлегласці той гістарычны дзень 3 ліпеня, калі быў вызвалены наш родны Мінск. Так, шмат гадоў мінула з тае сонечнай найшчаслівай падзеі. Але вось з цягам часу вайна, якая бязлітасна вырвала з жыцця трэцюю частку насельніцтва Беларусі, нібы зноў пачынае набліжацца да нас, успамінаецца ўсё часцей і пранізлівей ці то ў кантэксце чорнага 22 червеня, ці то — з радасцю і са слязамі на вачах — у першыя пераможныя майскія дні кожнага года. А самым галоўным нацыянальным падарункам для нас, беларусаў, сталі, мабыць, першыя ліпеньскія дні, калі мы святкуем і вызваленне нашай зямлі ад фашысцкай навалы, і сучасны Дзень Незалежнасці Рэспублікі Беларусь.
Далей
|
Гісторыя з вышыні птушынага палёту
У жыццё сучаснага чалавека даўно і трывала ўвайшлі электронныя карты і спадарожнікавыя здымкі. Кожны карыстальнік смартфона, падключанага да інтэрнэту, можа за некалькі хвілін з дапамогай адпаведных сервісаў знайсці і пабачыць на карце, дзе знаходзяцца тыя ці іншыя горад, вуліца альбо дом. Але да пачатку касмічнай эры людзі таксама спрабавалі зірнуць на зямлю з вышыні. Амаль адначасова са з’яўленнем паветраплавання, як толькі чалавек здолеў узняцца ў неба, нарадзіліся і аэрафотаздымкі. Чым каштоўныя гэтыя старыя выявы, зробленыя з борта самалёта, і якія загадкі яны дапамагаюць раскрыць?
Выгляд левабярэжнай часткі Мінска ў раёне сённяшняй плошчы Перамогі. Верасень 1941 года.
Далей
|
№ 30 / 898 за 2009-07-25
“Ну вось мы і прыйшлі…”
Здавалася б, гісторыя вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў, не аднойчы апісаная ў падручніках, энцыклапедыях, мемуарах, газетных артыкулах, ужо не мае старонак, якія засталіся б незаўважанымі сучаснікамі. Але гэта толькі так здаецца… Яшчэ не аднаму пакаленню даследчыкаў давядзецца працаваць, перш чым мы дазнаемся пра ўсе падрабязнасці гісторыі вызвалення нашай краіны, за якімі — Подзвіг простых людзей. У гэтым пераконваешся неаднаразова, спрабуючы аднавіць гісторыю тых дзён у асобным горадзе, у дадзеным выпадку — гісторыю вызвалення Брэста 28 ліпеня 1944 года. Аперацыя “Баграціён”, магутным крокам у якой стала вызваленне горада над Заходнім Бугам, гераічна замкнула кола Вялікай Айчыннай вайны, якая пачалася і закончылася ля сцен Брэсцкай крэпасці, заклала галоўны камень у падмурак Перамогі ў Другой сусветнай вайне. Наперадзе былі месяцы ўпартых баёў за вызваленне Еўропы, чыя геаграфія звінела “медалями на потных гимнастёрках” савецкіх воінаў. Гэта была дарога да Вялікай Перамогі над фашызмам...
Далей
|
№ 24 / 892 за 2009-06-13
“Мы ведалі: гэта наш апошні бой”
“Прызнацца, пры магчымасці зрабіць экспазіцыю, прысвечаную тэме Вялікай Айчыннай вайны, — распавяла загадчык аддзела гісторыі Гродзенскага гісторыка-археалагічнага музея Рыта Янчалоўская карэспандэнту “К” пад час камандзіроўкі ва ўстанову, — можна было б пакінуць толькі тыя комплексы, якія датычацца менавіта гісторыі Гродзеншчыны. Кожны абласны музей мусіць распавесці штосьці сваё, нам не патрэбна дубліраваць адзін аднаго, тым больш, што пра агульны летапіс ваенных дзеянняў на Беларусі распавядае сталічны Музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны з яго багацейшымі фондамі. Наша будучыня — у стварэнні ўласнага расповеду аб героях Гродзеншчыны, яе абаронцах. Пачатковы перыяд вайны, час акупацыі, вызваленне… Хто пра гэта павінен ведаць, як не землякі?”
Далей
|
№ 21 / 889 за 2009-05-22
Паўмільёна спектакляў і канцэртаў
Некалькі нумароў таму наш пазаштатны аўтар Аляксандр Пацыенка прапанаваў пазнаёміцца чытачам “К” з працай партызанскіх кінаперасовак і наогул з кінаабслугоўваннем насельніцтва акупіраванайБеларусі, якое здолелі зладзіць нават у ваенных умовах партызаны і падпольшчыкі. Новы артыкул дацэнта Беларускага дзяржаўнага універсітэта культуры і мастацтваў прысвечаны “культурнаму фронту”, што сілай творчасці і магутнага патрыятычнага парыву натхняў салдат на Перамогу ў Вялікай Айчыннай вайне.
Далей
|
№ 19 / 887 за 2009-05-09
Нашто вам, камбат, чужая зямля?..
Матэрыял гэты прыйшоў з Россашы, што ў Варонежскай вобласці Расіі, на электронны адрас “Культуры”. Журналіст Пётр Чалы распавёў пра лёс камбата Сапрыкіна, чый батальён за тры дні баёў на Віцебшчыне ў 1943-м знішчыў амаль полк пяхоты ворага. Камбата за той бой узнагародзілі званнем Героя Савецкага Саюза. Пасмяротна. Але Сапрыкін выжыў. І гісторыя героя мела нечаканы працяг...
Далей
|
№ 18 / 886 за 2009-05-02
“Вокам” партызанскай перасоўкі
Кінематограф заставаўся “важнейшым з мастацтваў” нават у гады Вялікай Айчыннай вайны. Звычайна кінаапаратура і фільмы дасылаліся ў партызанскія фарміраванні з Вялікай зямлі. Але былі выпадкі, калі змагары выкарыстоўвалі кінаперасоўкі, што засталіся яшчэ з даваеннага часу. Напрыклад, у верасні 1941 года партызаны Палескай вобласці разграмілі варожы гарнізон у раённым цэнтры Лельчыцы і на працягу двух тыдняў утрымлівалі яго. У гэтыя дні ў мясцовым клубе была арганізавана дэманстрацыя савецкіх фільмаў.
Далей
|
№ 17 / 885 за 2009-04-25
За паўгода да Віцебскіх варот
Прызнацца, пад час наведвання ваеннай экспазіцыі Віцебскага абласнога краязнаўчага музея карэспандэнту “К” давялося нялёгка. Турма СД, асобныя залы, прысвечаныя абароне Віцебска, падполлю, вялізная — партызанскаму руху на Віцебшчыне, яго героям... Пётр Машэраў, Канстанцін Заслонаў, Уладзімір Лабанок, Аляксей Данукалаў, Мінай Шмыроў — імёны, якія ўвайшлі ў пантэон народнай славы. Чыя партызанская гісторыя больш цікавая, пра каго распавесці ў першую чаргу?..
Далей
| Назад
|
Цікавосткі: варта прачытаць! Гісторыя і лёсы: культура Беларусі ад мінулага да сучаснасці
|