Летам 2016-га неяк выпадкова трапіў на Свіслаччыну. І вельмі здзівіўся, калі даведаўся, што тут рыхтуюцца да раённага кніжнага фестывалю. Нічога падобнага раней не бачыў. А дзея абяцала быць маштабнай ды значымай: выставы, тэатралізацыі, спектаклі паводле беларускіх твораў, прысутнасць знакамітых літаратараў і сталічных выдавецтваў. Так і атрымалася. Таму цалкам натуральным падалося тое, што праз год раённы фэст набыў статус абласнога. Летась бібліятэкары Свіслацкага раёна ладзілі другі па ліку абласны фестываль “Кніга і час”. Прайшоў пэўны час. Закарцела даведацца, а што новага прыдумалі на Свіслаччыне “кніжкіны гаспадары”. Вось так гэты артыкул і атрымаўся. Дзякуй дырэктару Свіслацкай раённай бібліятэкі Святлане Піваварчык за тое, што ўсяляк падтрымала і дапамагла.

“Няма мяжы дасканаласці” — гэтае выслоўе часта паўтараў паэт Алесь Пісьмянкоў, калі ў якасці рэдактара “ЛіМа” даводзіў да ладу чужыя тэксты альбо аддаваў іх аўтару на дапрацоўку. Гэтыя словы я згадваю, калі бачу рэч нібыта і не кепскую, але якую відавочна можна палепшыць. Вось мне, прыкладам, даспадобы тое, што зроблена ў Віцебску дзеля вяртання з нябыту імёнаў дзеячаў УНОВИСа і дзеля асэнсавання самой гэтай з’явы ў кантэксце стагоддзя, але пабачыўшы нерэалізаваныя задумы віцебскага дызайнера Аляксандра Вышкі па пераўтварэнні прылеглай да Музея гісторыі Віцебскай народнай мастацкай вучэльні тэрыторыі ў авангардысцкі мемарыял і адначасова прастору творчага сумоўя, падумаў: сапраўды, нават да шэдэўра часам штосьці можна дадаць…

Мсціслаўская зямля — унікальная. Не толькі драўлянай царкоўнай архітэктурай, не толькі таямнічымі загадкамі Успенскага манастыра ў Пустынках і адмысловай старасвецкай забудовай самога Мсціслава. Тут, амаль на мяжы з Расіяй, па нейкіх невядомых законах нацыянальнай дыялектыкі здолелі захавацца носьбіты традыцыйнага беларускага мастацтва. Праўда пэўныя з іх нават не задумваліся, што працяг справы бацькі і дзеда, маці і бабулі — гэта не проста любімы занятак для душы, а гарантыя яе захавання.

15 студзеня ў Шчучыне адкрылася дзіцячая школа мастацтваў. Справа, падавалася б, шараговая. Але гэта толькі на першы погляд. Капітальны рамонт і мадэрнізацыя будынка былі выкананы ў адпаведнасці з праектам “Сацыяльная інтэграцыя слабых дзяцей праз мастацтва па абодва бакі літоўска-беларускай мяжы” ў рамках праграмы трансгранічнага супрацоўніцтва “Латвія — Літва — Беларусь” 2014 — 2020 гады”. Пра гэта “К” распавяла начальнік аддзела ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі Шчучынскага райвыканкама Таццяна Ганчарук. Да слова, 15 студзеня Шчучыншчыне споўнілася 80 гадоў.

Краязнаўствам займаецца ці не кожная бібліятэка. Мы ж у пасёлку Поразава паспрабавалі ад тэорыі перайсці да практыкі. Патлумачу, у чым карані такога прадметнага ведання сваёй гісторыі. Наш праект толькі набірае абароты, але, думаю, што досвед “небібліятэчнага” клопату бібліятэкі будзе карысным для калег, якія жадаюць узняць магчымасці, а значыць і імідж роднай установы.

Цягам жыцця маё стаўленне да бібліятэк не тое што мянялася карэнным чынам. Не. Яно пакрысе трансфармавалася ў залежнасці ад таго, што я чакаю ад паходу да кніжных стэлажоў. У пяць гадоў бібліятэка — храм, а бібліятэкар — другі пасля Бога. Гэта ён дае мне магчымасць штораз трымаць новую кніжку з неверагоднымі карцінкамі. У дваццаць гадоў бібліятэка — кнігасховішча, вось толькі бібліятэкар не замінаў бы спакойна корпацца ў кнігах. У пяцьдзясят з гакам бібліятэка — месца сустрэчы з аднадумцамі, магчымасць камфортнага адхлання за кубкам кавы і нязмушанай гаворкі пра, скажам, сюжэтныя хітраспляценні ў прозе Андрэя Федарэнкі ці, да прыкладу, пра пост-мадэрновасць раманаў Барыса Пятровіча.

Кульмінацыйным момантам імпрэзы стала далучэнне да традыцыі яднання рэгіянальных культур, распачатай Віцебскай вобласцю. Сімвалам такога яднання, добрых адносін, агульнай павагі і любові да беларускай культуры, духоўнай спадчыны і знакам ушанавання гісторыі абласных цэнтраў народнай творчасці стаў Беларускі пояс рэгіянальных культур. Ён складаецца з паясоў, сплеценых у кожнай асобнай вобласці. І кожны абласны цэнтр-юбіляр уплятае ў агульны пояс унікальную самабытнасць сваёй культуры. Надзвычай квяцісты ды ёмісты той пояс.

Сёлета нашы абласныя метадычныя цэнтры адзначаюць 80-годдзе. Сёння ж мы працягваем публікацыю “юбілейных” артыкулаў. Гэта не толькі даніна павагі дзейнасці метадыстаў, якія заўжды лічыліся носьбітамі адмысловых ідэй. Цэнтры прайшлі пакручасты шлях станаўлення, зрабілі самі сябе, зацвердзілі сваю запатрабаванасць у справе фармавання заўтрашняга культурнага аблічча сельскіх, раённых і абласных устаноў культуры. Пра гэта — і гаворка. А прыкладам сёння стаў метадычны “штаб” Віцебшчыны.

Як для мяне, дык Піншчына і аўтэнтыка — словы-сінонімы. Тут, у Пінскім раёне Брэсцкай вобласці, у маляўнічым у любую пару года кутку Беларускага Палесся, традыцыі, што складаліся стагоддзямі, яшчэ жывуць, развіваюцца і “дыхаюць” так, як і шмат гадоў таму. З аўтэнтычнай своеасаблівасці Піншчыны вынікае іншы заканамерны факт: адзін з прыярытэтных кірункаў развіцця сферы культуры раёна — адкрыццё ўстаноў культуры новага тыпу, а таксама стварэнне розных праектаў, скіраваных, у першую чаргу, на папулярызацыю таго здабытку, што назапасілі мінулыя пакаленні. Тым больш, што, па словах начальніка аддзела ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі Пінскага райвыканкама Людмілы Галавач, дзейнасць па захаванні народных традыцый часам не менш важная за працу па паляпшэнні матэрыяльна-тэхнічнай базы ўстаноў культуры раёна.