Соцыум № 29 / 1416 за 2019-07-20
Фестываль у “застольным” фармаце
У рамках “Славянскага базару ў Віцебску” ўжо не ўпершыню ладзіўся круглы стол “Культура і мастацтва як крыніца развіцця духоўна-маральных каштоўнасцяў. Роль СМІ ў фарміраванні агульнай культурнай прасторы славянскіх народаў”. Якія ж праблемы там былі закрануты?
Далей
|
Выпрабаванне на трываласць
Кожны адукаваны беларус, які бываў у Вільні, хутчэй за ўсё, хоць раз трапляў на Росы — славуты некропаль, заснаваны на пачатку ХІХ стагоддзя. Сярод тысячаў пахаванняў дасведчаны следапыт без асаблівых праблем знойдзе дзясяткі — калі не сотні — магіл тых асобаў, якія зрабілі немалы ўнёсак у развіццё беларускай культуры. Паэт Уладзіслаў Сыракомля (Людвік Кандратовіч), мастак Францішак Смуглевіч, археолаг Яўстах Тышкевіч... Спіс можна доўжыць і доўжыць. Ёсць тут і кенатафы — сімвалічныя пахаванні. Напрыклад, Антона Луцкевіча, які знайшоў спачын у далёкай Свярдлоўскай вобласці.
Сярод мноства дагледжаных магіл і трывалых помнікаў ёсць толькі адно пахаванне, якое выклікае не толькі вялікую шкадобу, але і пачуццё глыбокага сораму. Бо звязана яно з чалавекам, які пры жыцці атрымаў статус “бацькі найноўшай беларускай драматургіі”. А па факце яго можна назваць стваральнікам беларускага тэатра і адным са слупоў, на якіх паўстала незалежная Беларусь.
Далей
|
№ 28 / 1415 за 2019-07-13
Разбіць стэрэатыпы, каб стварыць індустрыю
Конкурс кінапраектаў “Аб’ектыў_на: Правы дзіцяці”, пітчынгі, адукацыйная праграма #Art_inclusion і падвядзенне яе вынікаў — гэта ўсё ініцыятывы апошніх месяцаў такой невялічкай арганізацыі, як Майстэрня сацыяльнага кіно. Тым не менш, незалежна ад сваіх памераў, кампанія актыўна шчыруе ў вобласці вытворчасці і прамоцыі ды нават пракаце сацыяльнага кіно, далучаючы да гэтай справы прафесіяналаў і аматараў. Як спалучаць у сваёй дзейнасці сацыяльную скіраванасць і ўласна кінавытворчасць? Якія тэмы “баляць” ці, наадварот, не заўважаюцца нашым грамадствам? І ў якім напрамку, увогуле, “дрэйфуе” наша кінаіндустрыя? Гэтыя ды іншыя пытанні мы закранулі ў вялікай размове з намеснікам дырэктара Майстэрні сацыяльнага кіно, прадзюсарам Канстанцінам ВАРАБ’ЁМ.
Далей
|
№ 27 / 1414 за 2019-07-06
Нотр-Дам, убачаны з Лошыцы
Месца для дыскусіі з інтрыгоўнай назвай “Нотр-Дам і беларуская рэстаўрацыя. Як адраджаць спадчыну?” было абранае невыпадкова. Менавіта аднаўленне сядзібнага дома ў Лошыцы эксперты прызналі найлепшым рэалізаваным праектам рэстаўрацыі ў Беларусі за апошнія пяць гадоў.
Далей
|
Прайм-тайм для старажылаў
Пад рознымі назвамі свята, прымеркаванае да дня летняга сонцастаяння, вядома ўсім еўрапейскім і шмат якім нееўрапейскім народам. У Беларусі яно завецца Купалле. Гэта пераломная кропка года, калі “сонца паварочваецца на зіму”, светлавы дзень пачынае скарачацца, а ноч — прыбываць. У царкоўным календары гэта раство святога Яна (24 чэрвеня ў католікаў) ці Іаана Хрысціцеля (7 ліпеня ў праваслаўных). Шмат у якіх народаў назва свята ўтворана ад мясцовага імя гэтага святога, напрыклад, Ёнінес у нашых суседзяў-літоўцаў. Хутчэй за ўсё, царкоўнага паходжання і назва “Купалле” (“Купайло” ва ўкраінцаў, “Иван Купала” ў рускіх) — народная інтэрпрэтацыя эпітэта “Хрысціцель” (грэцкі адпаведнік даслоўна перакладаецца як “той, хто купае, пагружае ў ваду”). У народаў германскай моўнай групы захаваліся назвы са значэннем “сярэдзіна лета”: Midsummer (англічане), Mittsommerfest (немцы), Midsommar (шведы). Латышы завуць свята Ligo — ад прыпева купальскіх песень, у сваю чаргу ўтворанага з дзеяслова са значэннем “танчыць вакол вогнішча”. У Латвіі 23 і 24 чэрвеня — афіцыйныя выхадныя дні. У Літве і Швецыі — толькі 23-га. У нашых суседзяў балтыйскага рэгіёну людзі выязджаюць святкаваць Купалле з сям’ёй і сябрамі на прыроду. Атрымліваецца такі ледзь ці не дзяржаўны пікнік з нацыянальнымі традыцыямі, агульнымі для ўсёй краіны, не без каранёў у традыцыйнай культуры.
Далей
|
№ 26 / 1413 за 2019-06-29
Сляды вайны на мірных вуліцах
Набліжаецца 75-я гадавіна вызвалення Мінска ад нацысцкай акупацыі. У такія даты часцей гучаць згадкі пра тагачасныя падзеі і рэаліі. Больш увагі да сябе прыцягваюць мясціны, звязаныя з гісторыяй вайны — абеліскі з Вечным агнём, мемарыяльныя шыльды, помнікі салдатам, партызанам і падпольшчыкам. Безумоўна, гэтыя месцы, належным чынам пазначаныя і занесеныя ў адпаведныя спісы, не застануцца без увагі — тут з’явяцца кветкі, сюды прыйдуць школьнікі ці работнікі прадпрыемстваў, якія апякуюцца тым ці іншым памятным знакам.
Але багата вакол нас і іншых слядоў вайны — непазначаных, і таму не такіх заўважных. Недасведчаны чалавек пройдзе міма і нават не задумаецца, што з тым ці іншым будынкам звязаная гераічная ці трагічная гісторыя. Жывых сведкаў з кожным годам усё меней, і захоўваць памяць усё цяжэй. Але такія
незаўважныя сляды вайны ёсць, бадай, у кожным горадзе і нават вёсцы.
Заклікаючы памятаць пра жахі акупацыі і радасць вызвалення, лагічна перадусім паклапаціцца пра тыя месцы і будынкі, якія захоўваюць памяць аб днях вайны, з’яўляюцца яе нямымі сведкамі. І сведкі гэтыя могуць загаварыць — трэба толькі звярнуць на іх увагу.
Далей
|
Ці прыйдзе час для кнопкі BY?
Ці павінны сайты дзяржаўных устаноў, у тым ліку сферы культуры Беларусі, мець дзве версіі ды размяшчаць інфармацыю не толькі на рускай, але і на беларускай мовах? Як аказалася, на гэтае даволі простае, здавалася б, пытанне адназначнага адказу пакуль няма. Між тым, згодна з Пастановай Савета Міністраў Беларусі ад 23 кастрычніка 2017 года № 797, з 1 студзеня гэтага года дзяржаўныя органы і арганізацыі абавязаны дубліраваць на дзвюх дзяржаўных мовах асноўную інфармацыю на сваіх афіцыйных сайтах.
Далей
|
№ 25 / 1412 за 2019-06-22
А ў рэстаране, а ў рэстаране, а там гітары…
Я доўгі час знаходзіўся ў палоне стэрэатыпу, цi то навязанага мне звонку, цi то народжанага ўласным мозгам, што рэстаранны музыкант — гэта штосьці нядобрае. Асновы мае былі пахіснутыя, калі даведаўся, што некалі адзін з маіх найулюбёных рокераў — Уладзімір Кузьмін — аказваецца, таксама, “лабаў у шынку”. Яшчэ большыя сумневы сталі раздзіраць маю душу, калі падпрацоўваць ігрой на гітары ў кафэ скіраваўся мой блізкі прыяцель — у складзе квартэта, удзельнікамі якога былі студэнты. Ну а я канчаткова зразумеў, што выступаць у рэстаране — нават дзесьці ганаровая рэч, што ёсць такая прафесія — радзіму забаўляць. І ў думках нават сфарміраваў супергурт з беларускіх музыкантаў, што і сёння не грэбуюць цешыць слых публікі навесяле. Ігар Варашкевіч, Іван Маркаў, Андрэй Казлоўскі, Вадзім Касалапаў, Віктар Пшанічны — гэта яшчэ далёка-далёка не ўсе айчынныя рок- і поп-зоркі, якіх лёс занёс у рэстаран, кафэ, клуб.
Навошта ідуць туды працаваць музыканты — пачаткоўцы і мацёрыя, з імёнамі; у чым спецыфіка гэтага рамяства; куды вядзе падарожжа ў гэтым сацыяльным ліфце — да музычнага дна або на вяршыні музычнага Алімпу? На гэтыя і іншыя пытанні я паспрабаваў знайсці адказы ў гутарках з людзьмі, што маюць самае непасрэднае дачыненне да рэстараннай, клубнай культуры. Ім і слова.
Далей
|
Навошта? Бо нас гэта хвалюе
Тэатр можа быць інструментам для сацыяльных змяненняў. Зразумела, асобны калектыў татальна не паўплывае на працэсы, якія адбываюцца ў грамадстве. І ўсё ж спектакль можа загучаць так, каб хаця б нейкая частка гледачоў змяніла погляд на рэальнасць і змагла адчуць важнасць праблем, пра якія гавораць
са сцэны, выпрацавала сваё актыўнае стаўленне да гэтых болевых кропак паўсядзённасці.
Далей
|
Назад
|
Цікавосткі: варта прачытаць! Гісторыя і лёсы: культура Беларусі ад мінулага да сучаснасці
|