Свежы нумар
"К" інфармуе
Прэзентаваць айчынную культуру і дома, і за межамі краіны
У аўторак 5 студзеня адбылася першая ў новым годзе апаратная нарада міністра культуры Рэспублікі Беларусь Анатолія Маркевіча з начальнікамі ўпраўленняў і аддзелаў міністэрства.
Далей
Prof-партфоліа
А зімой думаем пра вясну...
У акадэмічнай фальклорнай серыі “Беларуская народная творчасць” выйшаў 48-ы том “Масленіца. Абрад. Песні. Напевы”
Выдавецтва “Беларуская навука” на мінулым тыдні надрукавала кнігу, над якой я працавала з 2014-га года. Гэта зборнік, які змяшчае апісанні абрадаў, тэксты і ноты масленічных песень. Матэрыял я расчытвала з захаваннем дыялектных асаблівасцей з архіўных і ўласных экспедыцыйных аўдыязапісаў, частку перадрукавалі з ужо апублікаваных крыніц, у тым ліку мала дасяжных. Музычную частку выдання (натацыі, тэматычны ўступны артыкул) рабіла этнамузыколаг Васіліна Прыбылова.
Далей
На людным месцы
Каб прадказанне не спраўдзілася
Даўно нічога цікавага не было са Століна. І раптам не абы-якая навіна. Метадыст аддзела бібліятэчнага маркетынгу Столінскай раённай бібліятэкі Ірына Грэчка паведаміла пра конкурс “Кніга і мы”. Гаворка пра фотапраект на зададзеную тэму. Летась мы шмат пісалі пра бібліятэчныя дасціпныя знаходкі, скіраваныя на рост папулярнасці і кнігі, і чытання. Сёлета, натуральна, мы гэтую традыцыю працягваем. І як тут не згадаць выказванне геніяльнага Альберта Эйнштэйна: “Я баюся, што абавязкова наступіць той дзень, калі тэхналогіі пераважаць простыя чалавечыя зносіны. І свет атрымае пакаленне ідыётаў”. Вельмі страшнае прадказанне. І калі не супрацьпаставіць гаджэтам кнігу, дык...
Далей
Гістарыёграф
Дастаеўскія: карані роду
Імя Фёдара Дастаеўскага не мае патрэбы ў прадстаўленні. Па дадзеных UNESCO і сёння гэты пісьменнік з’яўляецца адным з самых чытэльных у свеце. Вядомасць яго сягае ад амерыканскага кантынента да Японіі, ад Афрыкі да Азіі, ад Еўропы да Аўстраліі. Дастаеўскага ўважліва вывучаюць, пра яго працягваюць пісаць даследаванні, здымаць стужкі, ствараюць аб’яднанні яго імя. Гэты зусім няпросты, але ўвесь час надзіва сучасны пісьменнік зацікавіў свет яшчэ ў далёкім 1881 годзе — тады ў ЗША на англійскую мову была перакладзеная яго кніга “Занатоўкі з мёртвага дома”.
Дастаеўскага абгрунтавана асацыявалі і працягваюць асацыяваць з Расіяй. Тым не менш, карані роду Дастаеўскіх бяруць свой пачатак у паўднёва-заходніх землях Беларусі. Род гэты вельмі старажытны і многія яго прадстаўнікі пакінулі свой адбітак не толькі ў гісторыі і культуры Беларусі, але і Расіі, Украіны і Польшчы. Былі сярод іх і ваяры, і святары, і земяне (ваенаслужачыя насельніцтва Вялікага Княства Літоўскага і Польшчы ў XVI — XVIII стагоддзях). Яны пераходзілі ў каталіцтва, ці, наадварот, прымалі праваслаўе, рабіліся шляхтай, служылі польскім каралям і нават прымалі ўдзел у іх абранні. Спляценне гістарычных падзей і чалавечых лёсаў часам нараджае геніяў, якія сілай свайго таленту і прадбачання рассоўваюць межы і таму маюць прыналежнасць ужо да ўсяго свету. Адным з такіх геніяў, радавод якога бясспрэчна звязаны з Беларуссю, і стаў Фёдар Дастаеўскі.
Далей
Таямніцы Занаў, герба “Ястрабец”
Нягледзячы на такі загаловак, казаць пра “стары шляхецкі род Занаў”, на жаль, не выпадае. Продкі філамата і “архіпрамяністага” Тамаша Зана паходзілі з мяшчанаў і жылі ўвесь час у Радашковічах. У папярэдняй частцы мы разгледзелі карані роду, і галіну, якая ўсярэдзіне XVIII стагоддзя неяк сама па сабе знікла з далягляду. Запачаткаваў яе Міхал Зан, верагодна, старэйшы брат Францішка, які лічыцца прадзедам Тамаша. Прыйшоў час распавесці пра галіну “нашчадкаў” Францішка, якая, ператрываўшы ўсе катаклізмы XVIII — ХХ стагоддзяў, згасла ў 1989 годзе.
Далей
Прэмія
Форум: гаворым пра актуальнае!
Узноўленая святыня
Праца над ўзнаўленнем напрастольнага крыжа Тураўскай епархіі XII — XIII стагоддзяў доўжылася тры гады. Гэта калі весці гаворку пра крыж як пра матэрыяльны аб’ект. Але сутнасна — гісторыя пачалася значна раней, ў 1962 годзе, калі беларускі археолаг Пётр Лысенка згадаў пра гэты крыж і распавёў пра ягоную культурна-гістарычную каштоўнасць у сваіх навуковых доследах.
Адноўлены Тураўскі крыж быў акурат напярэдадні свята Уздзвіжання Пачэснага і Жыватворнага Крыжа Гасподняга, І гэта момант, безумоўна, знакавы.
Далей
Дзякуй, урачы!
Здаровыя дзеці — будучыня любога грамадства, яго безумоўная каштоўнасць. Так здарылася, што мінулы год стаў няпростым выпрабаваннем як для дарослага насельніцтва, так і для маленькіх жыхароў гарадоў і вёсак. У той ці іншай ступені пандэмія закранула ўсе ўзроставыя катэгорыі грамадзян.
Далей
Сястра Хатыні
На Гомельшчыне ў Светлагорскім раёне была вёска Ала. 14 студзеня 1944 года яе не стала. Вёску знішчылі акупанты. Знішчылі і жытло, і людзей — 1758 чалавек, і сярод іх 950 дзяцей. То-бок значна болей, чым у вядомай на ўвесь свет Хатыні. У паселішчы, якое месцілася ў лясным гушчары, народу аказалася болей, нібы ў якім-небудзь мястэчку пры шырокай дарозе. Тлумачыцца гэта тым, што ў вёсцы ў чаканні вызваліцеляў — вайна ўжо павярнула на Захад, — знайшлі прытулак бежанцы з наваколля, якіх вайна пазбавіла жытла. Такой жудаснай карнай акцыяй акупанты адпомсцілі за гібель двух немцаў непадалёк ад вёскі Ала.
Далей
Праекты развіцця: культура рэгіёнаў
Калі чужыя дзеці — родныя
Чужых дзяцей не бывае, сцвярджае народная мудрасць. Менавіта гэтыя словы заўсёды дапамагаюць у працы сям’і Барытоль з Салігорскага раёна. Таццяна Міхайлаўна і Андрэй Іванавіч, бацькі- выхавальнікі дзіцячага дома сямейнага тыпу, атрымалі сёлета прэмію “За духоўнае адраджэнне” за выхаванне дзяцей-сіратаў і дзетак, якія засталіся без апекі бацькоў.
Далей
Дабратворны прыклад
Прэміяй Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь “За духоўнае адраджэнне” сёлета быў узнагароджаны протаіерэй Алег Абрамовіч, святар Свята-Траецкай царквы аграгарадка Салтанаўшчына Нясвіжскага благачыння Слуцкай епархіі Беларускай Праваслаўнай Царквы. Святар быў адзначаны высокай узнагародай за вялікі асабісты ўклад ва ўмацаванне духоўных каштоўнасцяў сярод дзяцей і моладзі, арганізацыю дабрачыннай дзейнасці.
Далей
Цытадэль славы
За значны ўклад у захаванне гістарычнай праўды пра Вялікую Айчынную вайну, а таксама за рэалізацыю праекта Саюзнай дзяржавы па рэканструкцыі будынкаў і збудаванняў Брэсцкай крэпасці, калектыў Мемарыяльнага комплексу “Брэсцкая крэпасць-герой” быў сёлета ўдастоены спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.
Далей
Соцыум: праблемны аспект культуры
Свістулькі ад Скарыны
Сёлета калектыву Віцебскага абласнога метадычнага Цэнтра народнай творчасці за выдатныя дасягненні ў справе захавання гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі ды адраджэнне традыцыйнай тэхналогіі вырабу гліняных цацак Аршанскага Падняпроўя і Віцебскага Падзвіння была таксама прысуджана спецыяльная прэмія Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.
Далей
Велічная гісторыя малых вёсак
Пра Магілёўскую абласную бібліятэку імя У.І. Леніна “К” пісала ўжо неаднойчы. На гэты раз нагода для згадкі знакавай абласной “кніжніцы” — больш чым пачэсная, бо аўтарскі калектыў установы культуры атрымаў спецыяльную прэмію Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.
Далей
Скансэн у Белавежы, або Падарожжа на машыне часу
Спецыяльнай прэміяй Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь за самаадданую працу па захаванні гістарычнай памяці беларускага народа і стварэнне археалагічнага музея пад адкрытым небам у Белавежскай пушчы адзначаны аўтарскі калектыў у складзе дырэктара дзяржаўнай навуковай установы “Інстытут гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі” Вадзіма Лакізы, навуковага супрацоўніка дзяржаўнай прыродаахоўнай установы “Нацыянальны парк “Белавежская пушча” Руслана Кнігі і галоўнага архітэктара праектаў філіяла “Брэстрэстаўрацыяпраект” адкрытага акцыянернага таварыства “Белрэстаўрацыя” Вольгі Нічыпорчык.
Далей
Prof-партфоліа:досвед прафесіяналаў у культуры
Крок у неўміручасць
Спецыяльная прэмія Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь прызначана калектыву дзяржаўнай установы адукацыі “Інстытут пагранічнай службы Рэспублікі Беларусь” — за значны ўклад у фарміраванне духоўных асноў падрастаючага пакалення і рэалізацыю маладзёжнага патрыятычнага праекта “Тым, хто мужнасцю сваёй у неўміручасць крочыў”.
Далей
Майстар са сваім гучаннем
Cпецыяльнай прэміяй Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь сёлета быў уганараваны майстар народных мастацкіх рамёстваў Мар’ян Скрамблевіч. Самабытны майстар з’яўляецца супрацоўнікам Адэльскага Цэнтра культуры і народнай творчасці, філіяла Гродзенскага раённага культурна-інфармацыйнага цэнтра.
Далей
Музыка як праменьчык на жыццёвым шляху
Аляксандр Анісімаў, мастацкі кіраўнік і галоўны дырыжор Дзяржаўнага акадэмічнага сімфанічнага аркестра Беларусі, народны артыст нашай краіны:
Далей
ART-блог: беларускае мастацтва
Творчы народ
Надзея ВАСІЛЬЧАНКА, дырэктар Нацыянальнага цэнтра мастацкай творчасці дзяцей і моладзі:
Далей
Раскадроўка
Дайсці да сёмага неба
Мінулы год для кіно быў неспрыяльны, нацыянальная кінастудыя “Беларусьфільм” даўно змагаецца з крызісам, але — жыццё ідзе, і вялікія праекты, значныя ў маштабе ўсёй Беларусі, усё ж з’яўляюцца. Завершана праца над першым беларускім поўнаметражным анімацыйным мюзіклам “Зоркі сёмага неба”, прэм’ера якога павінна была адбыцца якраз на гэты Новы год. Праўда, цяпер з’яўлення фільма ў кінатэатрах давядзецца трошкі пачакаць да часоў, калі палепшыцца пандэмічная сітуацыя.
Далей
Залаты фонд
Перабіраючы чорна-белыя клавішы…
Маё асабістае, шчымлівае, незабыўнае пра Песняра
Да свайго 80-гадовага юбілею, які выпадае на 12 студзеня 2021-га, Уладзімір Георгіевіч Мулявін не дажыў ажно 18 гадоў. Скажу шчыра: цягам гэтага часу мне яго не ставала літаральна кожны момант. Але варта прымружыць вочы — і я зноў бачу свайго сябра жывым, неймаверна прыгожым, з непераўзыдзеным пачуццём гумару, далікатным у прыяцельскім коле і апантаным у творчай працы. У плане сваёй чалавечай арганікі ён быў зусім не падобны да многіх іншых маіх таленавітых сяброў са свету мастацтва.
Далей
Традыцыі
“А нуце, нуце, скарэй дарыце! Шчодры вечар, святы Васілёк!”
Сімволіка каляднага карнавалу на Палессі
У каляднай традыцыі на Палессі асабліва шануюць першы дзень Новага года — Васілле. Менавіта тут захаваўся дагэтуль калядны карнавал з архаічнымі маскамі ў Шчодры вечар з 13 на 14 студзеня.
Гэта найперш Дзед і Баба, якія сімвалізуюць продкаў — Дзед вядзе Казу, а Баба засявае хату жытам дзеля таго, каб усё ў гаспадарцы і ў сям’і пладзілася, множылася, як гэтае зерне.
Далей
Праз гасцінец
“Калядныя ўзоры”
Штогадовая выстава Беларускага саюза майстроў народнай творчасці адчынілася пры падтрымцы Міністэрства культуры ў выставачнай зале Мінскага абласнога Цэнтра народнай творчасці ў 28 раз і працягнецца да 17 студзеня. Гэта каля 500 твораў, якія прадставілі больш за 100 майстроў з розных рэгіёнаў Беларусі, прынятых у саюз у апошнія гады, або тых, хто прэтэндуе на такі гонар. Яны дэманструюць свае намаганні да адраджэння традыцыйных рамёстваў, вяртання іх у жыццё грамадства, да захавання традыцыі і яе развіцця на аснове сучаснага мастацтва.
Далей
Беларуская скульптура: новыя адкрыцці
Распяцце ХVI стагоддзя
Круглая скульптура — неад’емны атрыбут мастацкага ўбрання каталіцкага касцёла. Ва ўмовах Беларусі яна часцей за ўсе выраблялася з дрэва. Дрэва — недаўгавечны матэрыял, старажытных помнікаў з яго захавалася выключна мала. Таму кожны твор, які не кранулі час, войны і пажары, і які захаваўся да нашага часу,— найвялікшая каштоўнасць для мастацтва Беларусі, прыклад наследавання для сучасных майстроў.
Далей
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by
|
Новы нумар Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова Цікавосткі: варта прачытаць! Гісторыя і лёсы: культура Беларусі ад мінулага да сучаснасці |