Штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
Выдаецца з кастрычнiка 1991 года
З кім мядзведзь барукаўся?
2 сакавіка ў Цэнтральным парку Смаргоні адкрылася скульптурная кампазіцыя “Мядзведжая акадэмія” — жартаўлівая назва лоўлі і дрэсіроўкі мядзведзяў на гэтай зямлі. Такая “акадэмія” існавала ў XVIII стагоддзі пры Радзівілах.
Эмоцыі ў "Кветкавым раі"
Віншуем нашых чароўных спадарынь з Днём 8 Сакавіка букетамі ад мастакоў з выстаўкі "Кветкавы рай VI" у Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі!
Раённага метадыста выклікалі?
У сёлетнім плане аптымізацыі сеткі арганізацый культуры, іх штатнай колькасці, функцыянальных абавязкаў, сярод іншага, пазначана, што да канца 2014-га трэба рэарганізаваць раённыя метадычныя цэнтры культурна-асветніцкай работы, у тым ліку — з перадачай іх функцый іншым установам культуры… Будзем спадзявацца, што аптымізацыя з рэарганізацыяй — не сінонімы слова “скарачэнне”. Дый пра якую тут эканамічную выгоду можа ісці гаворка, калі раённы метадыст (у ідэале — разумнік, крэатыўшчык, акумулятар ідэй, не толькі тэарэтык, але і практык найвышэйшага кшталту) атрымлівае заробак меншы, чым у сельскага работніка культуры. Скарачаць ягоную стаўку — толькі справе шкодзіць. Хоць і не адмаўляем таго, што з цягам часу “прасунуты” ды высокаадукаваны сельскі работнік культуры даслужыцца да звання, скажам, дырэктара СДК — метадыста і стане “ўласным метадыстам” ад райметадцэнтра ў роднай і суседніх вёсках. Чым не перспектыва сапраўднай кадравай аптымізацыі?
Глядзіце пад ногі!
Колькі гадоў таму мне давялося размаўляць з мінскім архітэктарам, які праектуе малыя архітэктурныя формы, або, інакш кажучы, займаецца дызайнам гарадскога асяроддзя. Ён не без гордасці паведаміў, што за кошт даволі высокага ўзроўню гэтага чынніка культуры Мінск адрозніваецца ў лепшы бок, напрыклад, ад Масквы. Тая, безумоўна, — цудоўны горад, але пры велізарных маштабах будаўніцтва, якое вядзецца, у маскоўскіх архітэктараў часта проста не даходзяць рукі да такой “драбязы”, як добраўпарадкаванне прылеглых да гмахаў тэрыторый. Між тым, як у нас гэтаму надаецца ўвага.
Без магчымасці для манёўраў?
Па тэлебачанні часта паказваюць шыкоўныя машыны і катэджы нашых так званых зорак шоу-бізнесу. Я не маю ні карэты, ні замка, жыву ў сціплай двухпакаёўцы. Мабыць, менавіта з гэтай прычыны мяне ў “культурных” перадачах амаль і не ўбачыш. Не, я не крыўдую, вядома, — няма калі... Але паколькі зайшла гаворка пра шоу-бізнес, хацеў бы нагадаць, што ў плане даходаў наш калектыў за мінулы год быў адным з лідараў — натуральна, у сваёй намінацыі.
Такая вось калізія…
Адчуванне лёгкага здзіўлення не пакiдала мяне яшчэ дзень-два пасля заканчэння мерапрыемства, якое прайшло ў сталіцы 1 — 2 сакавіка. У тыя выхадныя Малая зала Палаца Рэспублікі прымала ўдзельнікаў і гасцей VI Міжнароднай музычнай канвенцыі “Colisium”. Беларускі бок упершыню стаў партнёрам форуму, што стартаваў у 2007-м у Санкт-Пецярбургу і да гэтага года праводзіўся толькі ў суседняй дзяржаве. У 2014-м ён, апроч Мінска, ужо адбыўся ў горадзе на Няве і яшчэ павінен прайсці ў Кіеве, Алматы і Маскве. Уласна, прэтэнзій па арганізацыі свята прафесіяналаў ад музычнай індустрыі асабіста ў мяне няма: усё было на належным узроўні. А вось атмасфера, у якой яно праходзіла, у чымсьці адпавядала надвор'ю за сценамі будынка: пераходны перыяд...
Аперацыя "Спальны раён"
Я жыву ў Бараўлянах — побач з мяжой Мінскага і Лагойскага раёнаў. Маё лецішча, дзе я знаходжуся ў цёплую пару года, у Воўчкавічах — гэта памежжа раёнаў Мінскага і Дзяржынскага. Бліжэйшая чыгуначная станцыя — "Фаніпаль", да якой на электрычцы хвілін пяць. Працую ж у цэнтры сталіцы. Я магу па пальцах адной рукі пералічыць выпадкі, калі наведваў Дом культуры ў Бараўлянах, хоць жыву там трыццаць гадоў. А думка з’ездзіць на электрычцы ў Фаніпаль ці ў Дзяржынск, каб там схадзіць у кіно або на якую імпрэзу, мне ніколі ў галаву не прыходзіла. Мае культурныя патрэбы задавальняе цэнтр Мінска, да якога з Бараўлян ці Воўчкавічаў я дабіраюся хвілін за сорак. Мяркую, гэтак жа разважаюць многія жыхары як мінскіх прыгарадаў, так і мінскіх ускраін. Ну а як пры такім раскладзе мусяць функцыянаваць культурныя ўстановы, чыё прызначэнне — абслугоўваць насельніцтва спальных раёнаў сталіцы?
Выйсце: рост заробку і жыллё
Увод АЭС у Астраўцы не толькі павялічыць геаграфічныя межы ды эканамічныя магчымасці райцэнтра, але і якасна зменіць сацыяльна-культурнае аблічча прымежнага кутка Беларусі. Гэта — ява, скажам, заўтрашняга дня. А сёння, пад час будаўніцтва аб’екта, мясцовы аддзел ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі змушаны аператыўна вырашаць шэраг праблемных пытанняў, звязаных з пераарыентацыяй раёна.
Раскрыйце фотакалекцыі!
“Палата для афіцэраў” — памятаю, так называўся фільм французскага рэжысёра Франсуа Дзюпейрона, у якім мне давялося ўбачыць незвычайны, надзвычай далікатны погляд на памяць пра Першую сусветную вайну. Гаворка ў карціне ішла пра маладога лейтэнанта, які, патрапіўшы пад выбух снараду ў час разведкі, атрымаў траўму твару. Ачуняўшы ў шпіталі, француз адчуў сваю непаўнавартаснасць не толькі праз боль, але і праз рэакцыю на ягоны выгляд іншых — як змяняліся твары людзей, калі яго бачылі. Траўма як памяць, і пазбаўленне яе праз прыняцце сябе ў новай якасці — такім чынам даследаваў тэму рэжысёр.
Вердзі правакуе на...
У Вялікім тэатры — чарговая прэм’ера: опера Дж.Вердзі “Рыгалета”. Некаторыя нават здзіўляюцца: маўляў, якая прэм’ера, калі гэты спектакль літаральна не сыходзіць з афіш! Так і ёсць. Асабіста я памятаю не адну, а тры ранейшыя беларускія пастаноўкі. Але цяперашняя, увасобленая сумесна з эстонскай творчай камандай, — папраўдзе новая. І цалкам адпавядае прыказцы пра тое, што новае — гэта добра забытае старое.
Ёсць кантакты, ёсць і грані...
Стрыжнем “Тыдня сучаснай беларускай драматургіі”, што прайшоў на сцэне РТБД, стаў праект Цэнтра беларускай драматургіі “АмБІвалентнасць”. “Бі” азначала дзве п’есы, напісаныя за два апошнія гады двума рознымі аўтарамі, якія выступілі ў дзвюх ролях — драматурга і рэжысёра, а таксама “дзве прасторы існавання ў кожнай п’есе: беларускамоўнасць і рускамоўнасць, рэальны і віртуальны свет”.
“Алфавіт”, скроены з мрояў
Мінская галерэя “Мастацтва” Беларускага саюза мастакоў зладзіла выстаўку “Алфавіт” беларускай мастачкі Алены Шлегель. Нагадаем, не так даўно яе работы дэманстраваліся ў галерэях Светлагорска і Гомеля.
Сага пра вясковае жыццё
У Нацыянальным гістарычным музеі працуе юбілейная выстаўка жывапісных твораў Аляксея Панцюка-Жукоўскага пад назвай “Мелодыя стагоддзяў”. Менавіта такім падарункам удзячным гледачам вядомы мастак адзначыў сваё 60-годдзе.
L.B. Народжаны ў Мінску
...Мабыць, меў рацыю Іосіф Бродскі, калі напісаў пра трафейнае кіно так: “...Напэўна, менавіта таму, што ўсе гэтыя “Каралеўскія піраты” і “Зорра” былі бясконца далёкія ад нашай рэчаіснасці, яны паўплывалі на нас зусім процілеглым чынам. Пададзеныя нам як займальныя казкі, яны ўспрымаліся хутчэй як пропаведзь індывідуалізму. Тое, што для нармальнага гледача было касцюмнай драмай з часу бутафорскага Адраджэння, успрымалася намі як гістарычны доказ першаснасці індывідуалізму”. Хаця... Па праўдзе сказаць, і ў нямногіх ранейшых савецкіх фільмах былі падобныя героі тыпу Георгія Саакадзэ, Аляксандра Неўскага, рускага матроса Івана Нікуліна, Чапаева, Катоўскага, якія сімвалізавалі гонар і чалавечую годнасць. Нам таксама хацелася браць з іх прыклад. Але там, у замежных стужках, было штосьці іншае — салодка невядомае, чароўнае і з добрым фіналам, дзе справядлівасць заўсёды перамагала зло…
Арт-цэнтр на заводзе
У Кітаі паспяхова ствараюць арт-цэнтры проста на тэрыторыі завода, які дзейнічае (падобны прыклад мы прыводзілі ў "К" № 7 за 2014 г. адносна "Гогаль-фэсту" ў кіеўскіх Выдубічах). Не так даўно ў адным з такіх, у Шэньчжэні, пабываў беларускі фатограф Антон Матолька. Яго здымкі паказваюць, якім жа чынам адбылася трансфармацыя заводскіх тэрыторый.
Ой ты, чырачка-пташачка!
Старажытны абрад “Чырачка” існуе ў вёсцы Тонеж. Гэтае традыцыйнае свята прысвечана прылёту птушак і іх сустрэчы, таму абрад і носіць такую назву.
Казюкі — двойчы!
Свята народных умельцаў, якое праходзіць у Гродне — Культурнай сталіцы Беларусі 2014 года — ужо ў пятнаццаты раз, сабрала больш за 90 гарадскіх майстроў. Сюды прыехалі і рамеснікі з Украіны ды Польшчы.
Гродна — гэта...Троя!
Выстаўка “Гродзенская Троя”, што адкрылася ў Дзяржаўным гісторыка-археалагічным музеі абласнога цэнтра, паказала знаходкі з раскопак старажытнай Гародні. Тут можна пазнаёміцца з гісторыяй даследаванняў ХХ — пачатку ХХI стагоддзя, а гэта — 645 экспанатаў, большасць з якіх можна пабачыць толькі на ілюстрацыях у кнігах.
“Шанцільі” ды “крэп-жаржэт”
У сценах Мірскага замка дэманструюцца перліны моды. Тут да канца мая працуе выстаўка “Дух часу і раскошы: мода і стыль 1820 — 1920 гадоў” з прыватнай калекцыі Ігара Сурмачэўскага. Шыкоўныя сукенкі з тканін, назвы якіх сёння ведаюць хіба што гісторыкі моды, вытанчаныя туфлікі і капялюшыкі, аксесуары. Экспазіцыю дапаўняюць выявы прыгажунь на здымках ХІХ — пачатку ХХ стагоддзя ў тагачасных модных строях... Усё гэта — як вандроўка ў забытае мінулае ці нават у нейкі “паралельны свет”.
Гісторыя ягонымі вачыма...
Згадваем знакавыя аб'екты, спраектаваныя Майстрам.
Які лёс чакае "Берагіню"?
Публікацыя ў “К” артыкула этнахарэографа і заснавальніка фестывалю “Берагіня” Міколы Козенкі выклікала рэзананс сярод чытачоў, якія занепакоены далейшым лёсам гэтага этнапраекта. Сёння мы публікуем чарговы ліст.
Тут пахаваны падмурак дома…
Артыкулы Ільі Свірына ў “Культуры” я заўсёды чытаю з вялікай цікавасцю. У №8/2014 ён піша аб скульптуры “Дарога ў будучыню” ў мінскім парку Перамогі і мемарыяльным знаку на месцы дома, дзе нарадзіўся Максім Багдановіч. Пераважна крытычныя водгукі на з’яўленне гэтых твораў аўтар схільны тлумачыць “непрызвычаенасцю публікі да рваных ліній і паржаўленага металу”. Такое тлумачэнне падаецца мне вельмі спрошчаным, бо па-за ўвагай засталіся вельмі прынцыповыя праблемы.
Воку, кажаце, няма за што зачапіцца?
Побытавы танец “Спораўская полька” не так даўно атрымаў статус нематэрыяльнай гісторыка-культурнай каштоўнасці. Гэта не проста гонар, але і нагода задумацца: што далей? Аддзел ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі (ІРКСМ) Бярозаўскага райвыканкама палічыў рашэнне Навукова-метадычнай рады добрай інфармацыйнай нагодай для фарміравання іміджа свайго краю. Ды — зладзіў прэзентацыю полькі для прэсы, прычым непасрэдна на “месцы падзей”. Жаданне зразумелае — распавесці ўсім ахвотным і пра саму польку, і пра вёску Спорава, і, урэшце, пра Бярозаўшчыну. Ды паказаць тое, што “няўзброеным вокам” пакуль не ўбачыш.
Рэпліка пра культуру сумесных спеваў
— Дзякуючы новым тэхналогіям і паўсюднаму выкарыстанню камп’ютара ўсе сталі музыкантамі, кампазітарамі, спевакамі. Нават “шаптуны”, як я называю некаторых нашых наваяўленых артыстаў… А вось за сталом ніхто ж не спяе… Прыгадваю, як зусім нядаўна на запісе расійскага ток-шоу, дзе я прысутнічаў, адзін з гасцей звярнуўся да залы, поўнай гледачоў, з заклікам: “Давайце пра ёлачку песню спяём! Ну давайце ж…” — шукаў ён вачыма таго, хто падтрымаў бы ягоную ідэю. Але сядзяць спевакі за галоўным сталом — і ніхто не можа зацягнуць. Мяне ж перасадзілі ўжо бліжэй да гледачоў, і я зірнуў на людзей вакол ды, прапанаваўшы дапамагчы, заспяваў тую песню. Калі ж пасля на сцэну вывезлі раяль і запрасілі паўтарыць песню разам усім артыстам, так і не заспявалі калегі пераканаўча. У выніку, у праграму ўвайшоў той першы фрагмент, дзе я спяваў з залай...
Рэпліка пра праекты раёнаў
— Рагачоўскі аддзел ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі заслужана можна назваць рэкардсменам па атрыманні грантаў для рэалізацыі розных сацыяльна-культурных праектаў. Пра кожны з іх мы паведамлялі цягам мінулага года. Але і сёлета праектная дзейнасць у раёне не спыняецца. Гэтым разам пад прыцэл крэатыўшчыкаў трапіла вёска Збараў, а дакладней — мясцовы СДК.
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by

Новы нумар

Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова
"Культура і мастацтва"

© 2007 - 2024 «Культура». Зроблена ў «Вэбпрофі»