— Ужо колькі гадоў праект “Нясвіжская акадэмія” рэалізуецца БДУКіМ сумесна з польскім бокам. Чым ён будзе адметны сёлета?
— Сёлета — дваццаць гадоў з таго моманту, калі было прынята рашэнне аб стварэнні нашага беларуска-польскага адукацыйнага праекта. Назва яго — “Міжнародная паслядыпломная летняя школа "Нясвіжская акадэмія". У 1994-м быў ажыццёўлены першы набор слухачоў. А ўсяго нашымі выпускнікамі сталі больш за 300 спецыялістаў з Беларусі, Літвы і Украіны.
Наш праект рэалізуецца на аснове Пагаднення аб супрацоўніцтве, заключанага паміж БДУКіМ і Нацыянальным інстытутам спадчыны Польшчы пры фінансавай падтрымцы Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь. Цікавы факт: “Нясвіжская акадэмія” — гэта адзін з найстарэйшых культурна-адукацыйных праектаў, сумесных з польскім бокам. Асноўная мэта “Нясвіжскай акадэміі” — абмен вопытам працы ў сферы захавання культурна-гістарычнай спадчыны, а таксама навучанне спецыялістаў методыкам планавання і выканання рэстаўрацыйных работ, распрацоўкі дакументацыі ў сферы аховы гісторыка-культурнай спадчыны. Асобны кірунак супрацоўніцтва прысвечаны ахове гістарычных помнікаў архітэктуры, паркаў, садоў, культурнага ландшафту.
— Наколькі вядома, слухачамі курсаў могуць быць не толькі беларускія спецыялісты…
— Сапраўды, пераважная большасць слухачоў нашых курсаў — гэта прадстаўнікі ўстаноў культуры, спецыялісты па ахове гісторыка-культурнай спадчыны, рэстаўратары з Беларусі, Украіны і Літвы, якія набіраюцца па гадамі выпрацаванай формуле. Штогод на курс прымаюць пятнаццаць чалавек, адзінаццаць з якіх прадстаўляюць музеі, аддзелы культуры, мастацкія галерэі ды іншыя ўстановы культуры з Беларусі, а таксама па два прадстаўнікі з Украіны і Літвы. Дарэчы, кожны курс навучання складаецца з двух 12-дзённых этапаў прафесійнага ўдасканалення. Першы праходзіць у Беларусі, другі, праз год, — у Польшчы.
— Ці дастаткова такога невялікага курса для прафесійнага ўдасканалення? Хто з’яўляецца выкладчыкам “Нясвіжскай акадэміі”?
— Тэарэтычныя і практычныя заняткі ў нас праводзяць высокакваліфікаваныя спецыялісты-практыкі і навукоўцы з Беларусі ды Польшчы як у навучальных аўдыторыях БДУКіМ, так і непасрэдна на аб’ектах гісторыка-культурнай спадчыны, дзе слухачы знаёмяцца з працай па захаванні аб’ектаў спадчыны, айчыннымі і еўрапейскімі методыкамі рэстаўрацыі, рэканструкцыі і кансервацыі помнікаў архітэктуры. Пасля заканчэння другога этапа прафесійнага ўдасканалення слухачы абараняюць выпускную работу і ім ўручаецца дыплом міжнароднага ўзору.
Што да нашых выкладчыкаў, то актыўны ўдзел у рэалізацыі гэтага культурна-адукацыйнага праекта на працягу многіх гадоў прымае старшыня Беларускага фонду культуры Уладзімір Гілеп, старшыня Нацыянальнай камісіі па справах UNESCO ў Рэспубліцы Беларусь Уладзімір Шчасны, саветнік міністра культуры і нацыянальнай спадчыны Польшчы Кшыштаф Салацінскі, каардынатар праекта ад польскага боку — галоўны спецыяліст Нацыянальнага інстытута спадчыны Лідзія Клюпш, намеснік дырэктара прадпрыемства “Белрэстаўрацыя” Сяргей Друшчыц, а таксама многія іншыя вядомыя спецыялісты.
— Якія аб’екты ў Беларусі плануецца наведаць у бягучым годзе?
— Сёлетні курс мае назву "Аўтэнтычнасць як каштоўнасць аб’екта гісторыка-культурнай спадчыны". Адпаведна, у тым ліку і па просьбе польскіх калег, плануецца наведаць старадаўні Гальшанскі замак, паразважаць над магчымасцю яго будучай кансервацыі, ацаніць захаванасць аўтэнтычнага аблічча Лідскага замка пры рэстаўрацыі, і вядома ж, па добрай традыцыі, пабываць у Нясвіжскім палацава-паркавым комплексе. Да слова, сённяшні намеснік дырэктара Нацыянальнага гісторыка-культурнага музея-запаведніка «Нясвіж» Наталля Жарко — таксама выпускніца нашай “…Акадэміі”.
На здымках: слухачы "Нясвіжскай акадэміі" ля Мірскага замка і на рэстаўрацыі капліцы ў Нясвіжскім палацы.