— Раскажыце, калі ласка, як пачыналася гісторыя тэатра?
— Рэжысёр Мікалай Кулага, выпускнік прэстыжнага Ленінградскага дзяржаўнага інстытута тэатра, музыкі і кіно, у 1976 годзе разам з мастаком Леанідам Быкавым сабраў выпускнікоў Магілёўскага вучылішча культуры і стаў рэпеціраваць з лялькамі ў Гарадскім доме культуры. Першы спектакль “Тыграня Петрык” быў паказаны 23 мая 1977 года на сцэне Магілёўскага драмтэатра.Спачатку тэатр працаваў як выязны, рэпертуару не было, каталі “Тыграня…” штодзённа па гарадах і весях Магілёўшчыны амаль паўгода. Стамляліся — жудасць! Пазней пачалі іграць стацыянарныя спектаклі ў Гарадскім доме культуры.
— Тэатр зведаў “почыркі” самых розных рэжысёраў. Самыя яскравыя яго старонкі кім былі напісаны?
— Самыя яскравыя старонкі, я спадзяюся, яшчэ наперадзе. Хаця кожны рэжысёр, які працаваў у нашым тэатры, унёс сваю лепту. Рэжысёр Мікалай Кулага, на жаль, вельмі рана пайшоў з жыцця, але мы яго памятаем як добрага, тонкага педагога і псіхолага. Яго ўнутраная энергетыка, любоў да тэатра лялек “заражала” іншых.У 80-х гадах мінулага стагоддзя ў тэатры лялек працаваў Аляксей Ляляўскі, які зараз займае пасаду галоўнага рэжысёра Дзяржаўнага тэатра лялек Рэспублікі Беларусь. Яго спектаклі вылучаліся пошукамі новых сродкаў сцэнічнай выразнасці. Гледачы памятаюць яго арыгінальныя пастаноўкі “Кот у ботах” Ш.Перо, “Дзед і Жораў” В.Вольскага, а “Маленькі Клаус і Вялікі Клаус” Г.Х. Андэрсена і па сённяшні дзень — у бягучым рэпертуары нашага тэатра.
Свой след у гісторыі Магілёўскага тэатра лялек пакінуў у 90-я гады таленавіты рэжысёр Алег Жугжда. Яго смела можна назваць рэжысёрам-эксперыментатарам, рэжысёрам-наватарам: ён першым у рэспубліцы выкарыстаў у тэатры ценяў мастацтва беларускай выцінанкі, адным з першых адрадзіў батлейку, а таксама—класічныя марыянеткі. Зараз А.Жугжда працуе галоўным рэжысёрам у Гродзенскім тэатры лялек, але мы падтрымліваем з ім добрыя адносіны.
У 2000 годзе ў тэатра быў перыяд працы з запрошаным рэжысёрам, народным артыстам Украіны Сяргеем Яфрэмавым. Яго цікавыя пастаноўкі “Дзікія лебедзі” і “Казка аб добрым Чарцяняці” карыстаюцца нязменным поспехам у гледачоў. Ён жа параіў нашаму тэатру папрацаваць са сваім лепшым вучнем і паслядоўнікам — рэжысёрам Сяргеем Брыжанем з Хмяльніцкага тэатра лялек. Трэба адзначыць, што ўвогуле для акцёра вельмі карысныя стасункі з рознымі рэжысёрамі, бо ад кожнага мы атрымліваем новы погляд, новы падыход да ролі. Да таго ж, знаёмімся і з новымі разнастайнымі сістэмамі лялек. Гэта майстар-класы, якія застаюцца з намі на ўсё жыццё.
— Апошнія 4 гады ў Магілёўскім тэатры лялек працуе галоўным рэжысёрам Вячаслаў Корнеў. Чым адметная яго дзейнасць?
— Вячаслаў Корнеў папоўніў трупу тэатра моладдзю, выпускнікамі Магілёўскага вучылішча культуры. Ён шмат працуе як драматург, свае п’есы ўдала ўвасабляе ў спектаклі, якія карыстаюцца поспехам у магілёўскага гледача. Трэба адзначыць, што Вячаслава Сямёнавіча па-сапраўднаму хвалюе будучыня нашага тэатра, але ён не забывае пра мінулае і працягвае нашы лепшыя традыцыі. З прыходам Корнева тэатр актывізаваў сваю фестывальную дзейнасць і браў удзел у міжнародных фестывалях тэатраў лялек у Разані, Белгарадзе (Расія).
— На базе нашага тэатра калісьці таксама праходзілі лялечныя фестывалі?
— Так, ініцыятарам Міжнароднага фестывалю “Лялька” ў 1993 годзе была дырэктар тэатра, а зараз дэпутат Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу РБ Наталля Аўдзеева. На працягу трох гадоў у Магілёў прыязджалі артысты-лялечнікі з усёй Беларусі, Смаленска, Тэатра Сяргея Абразцова і Маскоўскага тэатра марыянетак. На жаль, фестываль гэты меў кароткае жыццё.
— Ці праўда, што лялечны акцёр павінен валодаць прафесіяй лепш, чым драматычны?
— Не, я так не лічу. Тэатр лялек і тэатр драмы — два розныя віды мастацтва. А тое, што і сёння для нас, лялечнікаў, застаецца галоўным і непахісным маршакоўскае: “Для дзяцей трэба пісаць (а ў нашым выпадку — іграць), як і для дарослых, але крышачку лепей”— гэта праўда. Хаця нашы гледачы — не толькі дзеці. Такія п’есы сённяшняга рэпертуару, як “Вій”, “Асоль”, “Востраў напалам” у пастаноўцы галоўнага рэжысёра Вячаслава Корнева і галоўнага мастака тэатра Галіны Ігнаццевай, адрасаваны даросламу гледачу.
— Чым жыве Магілёўскі тэатр лялек напярэдадні свайго юбілею?
— Распарадак жыцця звычайны — прэм’еры, рэпетыцыі, гастролі, фестывалі. На жаль, у будынку тэатра зараз ідзе рамонт, і мы вымушаны арандаваць залу, не зусім прыстасаваную да нашых лялечных спектакляў. Шмат ездзім па школах, дзіцячых садках.
Але ж усім вядома, як губляецца якасць асвятлення і гуку на выязных пляцоўках. Хочацца, каб гарадскія ўлады зрабілі ўсё магчымае і хутчэй скончылі рамонт будынка. Наша родная пляцоўка ў казачным “пернікавым” дамку, як ніякая іншая, да густу і гледачу, і акцёрам.
— І пад заслону: што б вы пажадалі свайму тэатру ў яго 30-годдзе?
— Творчасці, новых цікавых пастановак, аншлагаў і апладысментаў, надзеі. А нашу надзею мы звязваем з маладым рэжысёрам, вучнем Аляксея Ляляўскага — Ігарам Казаковым. Мы верым ў малады талент, які заўсёды дае штуршок да новага, да эксперыменту. А ўжо мы, акцёры, не падкачаем.
Гутарыла Людміла МАЦКЕЛА
Магілёў