Атмасферны дзень на Бабруйшчыне

№ 39 (1426) 28.09.2019 - 05.10.2019 г

Аб людзях добрых і таварыскіх
Шчыра кажучы, самае моцнае ўражанне зрабіў на мяне не культурны ландшафт Міхалёва, што, здаецца, мелася б на ўвазе першапачаткова, а мімалётная сустрэча з адной з жыхарак аграгарадка. Дакладней, вымаўленая дзяўчынай канкрэтная фраза, якая тычылася культуры адносін паміж людзьмі. І пракалолі — менавіта так — нават не словы, а інтанацыя, нотка ў голасе. Больш за два тыдні прайшло з моманту майго знаёмства з тым ужо дарослым, але яшчэ дзіцём. А вочы, міміка яго працягваюць ува мне жыць. Думаю, вы зразумееце чаму.

/i/content/pi/cult/764/16519/014.JPGСумаваць няма калі!

— Калі я бачу, як на заключным нумары канцэрта, арганізаванага нашым сельскім Домам культуры, усе гледачы ў зале ўстаюць з месцаў і апладзіруюць, то пераконваюся, што жыву нездарма, — такімі словамі пачала гутарку са мной дырэктар установы Аляксандра Тарасенка. — І ў Міхалёва падобныя мерапрыемствы, з падобнай атмасферай, здараюцца, пры тым, што змяншэнне насельніцтва аграгарадка перавышае прырост.

Увогуле, я раблю выснову, “трымае марку” СДК! І Аляксандра Уладзіміраўна пацвярджае гэта. Так, мінімум чатыры разы на год — на Масленіцу, Дзень незалежнасці, Дзень сям’і і Свята вёскі — артысты ладзяць масавыя прадстаўленні на пляцоўцы перад Домам культуры, якія заўсёды заканчваюцца танцавальнымі праграмамі, чаму асабліва рады людзі сярэдняга і старэйшага ўзросту, бо на “дыскатэках” гучыць шмат іх музыкі — душэўнай, меладычнай.

Наведваюць з канцэртамі Міхалёва і заезджыя гастралёры, не Макс Корж, вядома, але, дапусцім, ансамблі Магілёўскай абласной філармоніі “Медуніца” і “Барыня” бывалі тут не па адным разе. А шэсць гадоў таму ў СДК выступіў знакаміты расійскі ВІА “Лейся, песня”.

— Людзі проста “таялі”, слухаючы песні, з якімі раслі, пад якія кахалі, расставаліся, танцавалі на выпускных вечарах, — успамінае спадарыня Тарасенка і тут жа спахапляецца. — Але нашы “зоркі” не горш. Яны могуць і спяваць, і танцаваць, і драматычныя пастаноўкі паказваць, і майстраваць! Пры Доме культуры працуюць ансамбль народнай песні “Крыніца”, дзіцячы тэатральны гурток “Ліцадзеі”, сямейны клуб “Святліца” і моладзевы “Блікі”, гурток дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва “Камора ідэй”…

Да фірмовых праектаў установы Аляксандра Уладзіміраўна адносіць “Смак зямлі беларускай”, што прапагандуе наша ўсё — песні, танцы, абрады, кухню, творы літаратурныя, выяўленчага мастацтва і рамеснікаў. У лістападзе гэтая імпрэза павінна прайсці ў Міхалёва ў другі раз. У якасці дэбютнай дырэктар называе акцыю “Вечар добрых суседзяў”, калі яго ўдзельнікі высвятлялі ў сумленных паядынках, хто чаго больш за іншых ведае пра сваіх суседзяў. Высветлілі з гумарам і сур’ёзна, спявалі песні, разыгрывалі сцэнкі.

— А скардзіцца я ні на што не буду! — цвёрда заяўляе спадарыня Тарасенка на маю просьбу аб чым-небудзь “паплакацца” ў сваёй працы. — Можна колькі заўгодна крытыкаваць план платных паслуг, але выконваць мне яго ўсё адно давядзецца. Вунь, думаючы, як яшчэ зарабіць грошы, сталі браць на сябе правядзенне другога дня вяселляў. Крэатывім, як цяпер моладзь кажа. Я ведаю, як жывуць некаторыя мае калегі, дык мы ў параўнанні з імі — каралі. І дзякуй, вядома, жыхарам аграгарадка, якія і на канцэрты адгукаюцца і так прыходзяць, прапаноўваючы сваю дапамогу.

І ўсё ж, панізіўшы голас, Аляксандра Уладзіміраўна просіць: “Напішыце, што шукаем балетмайстра і акампаніятара, раптам хто з іх прачытае…”

Усё ідзе па плане

Да таго, як у 2014-м узначаліць міхалёўскую бібліятэку, спадарыня Пашкевіч працавала выхавальнікам у дзіцячым садку. Нейкіх кардынальных зменаў за гэтыя пяць гадоў у той дзейнасці, у якой яна рэалізуе сябе, у аграгарадку не адбылося, паведамляе мне Святлана Уладзіміраўна. Кнігафонд як рэгулярна папаўняўся, так і працягвае прырастаць рознымі выданнямі, аднак з перыёдыкай стала горай — напрыклад, на падпіску газеты “Культура” грошай установе ўжо не хапіла. У сутычках жа за яе наведванне барацьба ідзе з пераменным поспехам — таксама нічога дзіўнага ў эпоху інтэрнэту.

— Пры насельніцтве Міхалёва пад тысячу жыхароў, па плане да канца года ў мяне павінна быць запісана чатырыста пяцьдзясят чалавек, — інфармуе бібліятэкар. — Цяжкавата будзе дасягнуць гэтага паказчыка, аднак спраўлюся: усё ж такі не пяцьсот восемдзясят, што было раней. Ёсць, вядома, свае тонкасці, як скажам, падворны абыход, калі я хаджу да адзінокіх пажылых людзей або да тых, хто па стане здароўя не можа прыйсці ў бібліятэку, і прапаную ім у яе запісацца. Даведаўшыся, што патрэбныя кнігі і часопісы з газетамі будуць дастаўляцца ім проста дадому, яны, само сабой, з радасцю згаджаюцца. Але ў дадзенай форме абслугоўвання няма нічога незвычайнага, усе мае сельскія калегі так працуюць, забяспечваючы яшчэ выданнямі бліжэйшыя і аддаленыя населеныя пункты. У мяне такіх дзесяць: спадарожным транспартам я туды патрабаванае і прыводжу.

Беларускамоўная літаратура знаходзіцца не на першых пазіцыях па выдачы твораў. Рэкламу і ёй, і любой іншай робяць з дапамогай спецыяльных мерапрыемстваў, прымеркаваных да знакавых падзей, святаў. Да эксклюзіўных Святлана Пашкевіч адносіць накіраваныя на прапаганду кніг беларускіх аўтараў для дзяцей. Сярод апошніх мая суразмоўніца называе імпрэзы, якія атрымалі найбольшы рэзананс у чытачоў і прысвечаныя творчасці Еўдакіі Лось і Валерыя Кастручына.

Матэрыяльна-тэхнічнай базай бібліятэкі Святлана Уладзіміраўна задаволеная, а калі ў чымсьці дадатковым пры правядзенні акцый і ўзнікае патрэба, на выручку прыходзіць Дом культуры, падаючы, дапусцім, аўдыя- і відэаабсталяванне. “Толькі каляровага прынтара ў ДК няма, а ён нам, здараецца, неабходны”, — гаворыць бібліятэкар.

Вельмі жывыя душы

У аграгарадку пры Міхалёўскім вучэбна-педагагічным комплексе дзіцячы сад — агульнаадукацыйная сярэдняя школа, дзейнічае клас Бабруйскай раённай дзіцячай школы мастацтваў, які наведваюць сорак два чалавекі.

— Навучанне вядзецца на аддзяленнях народных інструментаў, струнна-народных, фартэпіяна і харавога спева, — тлумачыць настаўнік апошняга, а таксама і музычна-тэарэтычных дысцыплін Аксана Кучынская. — Асабліва я адзначыла б ансамбль народных інструментаў “Міхалёўская вясёлка”: такі дзіцячы інструментальны калектыў у нашым раёне адзін.

А яшчэ Аксана Анатольеўна шмат цёплых слоў адрасуе Аляўціне Іванаўне Васільевай, што амаль трыццаць гадоў стаяла “ля стырна” спачатку музычнай школы, а затым філіяла (класа), дзякуючы якой у асноўным і сфармаваўся цяперашні згуртаваны педагагічны калектыў установы. Прычым асобныя яго супрацоўнікі — выпускнікі майстра. (Праўда, недахоп маладых спецыялістаў — пытанне для культуры Міхалёва надзённае.)

— Аляўціна Іванаўна дыктавала моду не толькі ў музыцы, шукаючы таленавітых настаўнікаў і навучэнцаў, пільна сочачы за творчым працэсам, накіроўваючы яго ў правільнае рэчышча, але і ў вопратцы, і ў тым, як жанчына павінна была выглядаць! — кажа спадарыня Кучынская. — Як мы ўсе — дзеці і педагогі — стараліся на яе быць падобнымі! Яна і цяпер у выдатнай форме і па-ранейшаму выкладае фартэпіяна.

Аб таленце Аксана Анатольеўна паўтарыла, калі пусцілася ў аповед аб цяперашніх сваіх падапечных, у той жа час абмовіўшыся, што, бачачы ў некаторых відавочныя здольнасці і заяўкі на будучыню, сумняваецца ў тым, ці выберуць яны творчыя або музычна-педагагічныя прафесіі:

— На жаль, сёння шмат у чым фінансы вырашаюць усё, што бацькі дзецям і тлумачаць. І нашы самыя маленькія вучні ўжо разумеюць, гледзячы на старэнькі “парк” інструментаў, якія ў культуры грошы.

Гітары ў былой “музыкалцы” называюць “дровамі”, яе баяны і акардэоны — далёка не “першай свежасці”. Затое з цымбаламі ўсё нармальна і, магчыма, ужо амаль атрымана новае фартэпіяна. А вось касцюмы — не. У іх мы маем патрэбу, пакуль жа перашываем паношанае канцэртнае адзенне.

— Дзяцей мы спяваць і граць навучым, нават на “забітых” інструментах, — упэўненая спадарыня Кучынская. — Увагі б ім пабольш. Я растлумачу, што маю на ўвазе. Вось перамагае наш выхаванец на конкурсе, атрымлівае грамату, а яго варта было б заахвоціць, напрыклад, і паездкай у раённы або абласны цэнтр, а то і ў Мінск на якое-небудзь вялікае святочнае мерапрыемства, дзе збіраюцца такія ж адораныя дзеці. Хіба не стымул для таго, каб імкнуцца да новых вышынь? А цяпер здараецца і так, што запросяць нашых дзяцей выступіць на нейкай імпрэзе, а пасля канцэрта і паштоўкі ніякай не падораць. Натуральна, гэта ўсё адкладаецца ў іх у галаве.

Дзве такія “галовы” зазірнулі ў кабінет, у якім мы гутарылі з Аксанай Анатольеўнай, і ва ўнісон звонка пацікавіліся, калі ж пачнецца ўрок спеваў.

— Дзядзька зараз з намі развітаецца і будзем займацца, — супакойвае іх настаўнік і звяртаецца да мяне. — Невясёлы ў нас дыялог атрымаўся. Але вы абавязкова напішыце, што, нягледзячы на цяжкасці, праца гэтая і для мяне, і для маіх калегаў — у радасць. Калі мы зможам пакінуць хоць нейкі цёплы след у сэрцах нашых выхаванцаў, значыць, дакладна выбралі сваё рамяство. А дзеці “мае” — у які раз паўтараю — вельмі таленавітыя. І светлыя душамі. Не выгадуем з іх дрэнных людзей!

Культура, але фізічная

Наш аглядальнік сельскага культурнага асяроддзя Наталля Нюфцікава жыве і выхоўваецца ў міхалёўскім Дзіцячым сацыяльным прытулку. Ёй пятнаццаць гадоў, аднак захапленне ў яе пакуль яшчэ досыць дзіцячае — яна наведвае гурток аплікацыі. А па заканчэнні школы дзяўчына марыць паступіць у профільную ўстанову, якая рыхтуе трэнераў-выкладчыкаў па спорце. Кумір яе — Дар’я Домрачава: і таму, што вялікая спартсменка, і чалавек, мяркуючы па ўсім, выдатны. Як і аднагодкі Наташы ў Міхалёва, аб якіх яна кажа: добрыя і таварыскія. У выхадныя іх кампанія любіць прагуляцца па аграгарадку і наведацца ў школу — у спартыўныя секцыі. У будні ж Наталля Віктараўна пасля ўрокаў рыхтуе хатнія заданні і дапамагае выхавальнікам у іх працы з маленькімі дзецьмі.

Каментарый Наталлі НЮФЦІКАВАЙ:

— Я займалася спевамі, а пасля таго, як у мяне стаў “ламацца” голас, перастала. А так, можа быць, хадзіла б у наш клас ДШМ: сярод маіх сяброў ёсць тыя, хто ў ёй вучыцца. Напэўна, я не той чалавек, які мог бы вам выказаць сваё меркаванне аб культуры Міхалёва, бо спорту ў маім жыцці адводзіцца больш часу. Але мерапрыемствы, што праводзяцца ў нас, мне падабаюцца. На іх заўсёды шмат народу, усе весяляцца, усе задаволеныя. Мне хапае такіх падзей… Не хапае мамы з татам, крыўдна, што я іх страціла... Хутка прыйдзецца прывыкаць да новай сям’і, якую мне знайшлі. Здаецца, што ўсім нам будзе нялёгка падладжвацца адзін пад аднаго.

Сёння не чакайце ад мяне пасляслоўя, звязанага з культурнымі асаблівасцямі пэўнага населенага пункта. Я проста жадаю далейшага шчаслівага лёсу Наташы Нюфцікавай. Хай новая сям’я апраўдае яе лепшыя надзеі. Я хачу ўбачыць на планетарных п’едэсталах айчынных спартсменаў, падрыхтаваных ёй, а ў СМІ прачытаць інтэрв’ю, у якім яна распавядае аб сваіх самым выдатным у свеце мужу і дзецях, што прыносяць у дом толькі радасць. І хай жыццё падорыць Наташы сустрэчу з сапраўднай беларускай культурай.

Аўтар: Алег КЛІМАЎ
спецыяльны карэспандэнт газеты "Культура"