Спадарыня Паўлава паведаміла, што сваю працу ўжо на наступным тыдні распачне група экспертаў, якая складаецца са спецыялістаў міністэрстваў культуры і інфармацыі, “Белкнігі”, выдавецтваў, шэрагу літаратурна-мастацкіх выданняў. Ёй належыць вылучыць з масіву прадстаўленых на конкурс кніг тыя, што вартыя разгляду журы. Пераможцы па ўсіх намінацыях Нацыянальнай літаратурнай прэміі будуць вядомыя напачатку жніўня. А ўручэнне ўзнагарод традыцыйна пройдзе падчас Дня беларускага пісьменства.
Спецыяліст адзначыла рост цікавасці да прэміі ў прафесійным літаратурным асяродку. Калі ў папярэднія гады колькасць кніг, прадстаўленых на суд журы, вагалася ад 36 да 53, дык сёлета на конкурс пададзена 75 выданняў. І ўжо зразумела, што іх лічба істотна не зменіцца: адсеяная будзе вельмі невялікая колькасць кніг.
У спісе тых, ад каго паступалі заяўкі на ўдзел у конкурсе — не толькі Саюз пісьменнікаў і яго абласныя аддзяленні, але і музейная ўстанова, ветэранская арганізацыя, уладныя структуры. Дзесяць аўтараў падалі заяўкі самастойна.
Іван Саверчанка мяркуе, што літаратарам цікавы не толькі фінансавы складнік прэміі — пры тым, што 100 базавых нікому не былі б лішнімі. Галоўнае — ганаровы статус, дзякуючы якому прасцей выйсці на чытацкую аўдыторыю як на радзіме, так і ў замежжы.
Прыблізна 60 працэнтаў пададзеных на конкурс кніг напісаныя па-беларуску. Спадар Саверчанка лічыць такую сітуацыю нармальнай, беручы да ўвагі заканадаўча зацверджаны ў нашай краіне статус дзвюх моў. Аднак праблемай з’яўляецца філалагічная культура.
Алена Стэльмах засяродзілася на ролі прэсы ў справе папулярызацыі нацыянальнай літаратуры. Невыпадкова многія з тых, хто прадставіў кнігі на конкурс, дапаўнялі заяўку рэцэнзіямі на свае творы ў перыядычным друку.
Аляксандр Бадак адзначыў, што яго прыемна здзівіла колькасць прадстаўленай на конкурс публіцыстыкі. На ягоную думку, гэты жанр — здавалася б, прызабыты — перажывае сёння ў Беларусі свайго роду “рэнесанс”. А ў Год малой радзімы можна адзначыць і прыкметны рост краязнаўчай літаратуры.
Таксама спадар Аляксандр азначыў станоўчыя тэндэнцыі ў беларускай паэзіі. Аднак, на ягоную думку, у літаратурным працэсе, на жаль, пакуль не прадстаўлены належным чынам літаратурныя агенты — тая прафесія, якой належыць рабіць кнігу запатрабаваным на інфармацыйным рынку таварам. Як пісаў класік, “не продаётся вдохновенье, но можно рукопись продать”.