Вера Вакарчука

№ 18 (1196) 02.05.2015 - 08.05.2015 г

Пра трэнд на песні, рамкі для музыкі, лёс кніг і сельскіх клубаў ды крыху пра стопрацэнтны шлях да поспеху
Сённяшні выпуск рубрыкі “Рэдакцыя плюс…” незвычайны тым, што яго героем стаў не айчынны творца, а замежнік. Гэта лідар украінскага гурта “Акіян Эльзы”, кампазітар, прадзюсар Святаслаў ВАКАРЧУК. Напярэдадні тура па беларускіх абласных цэнтрах ён знайшоў час, каб адказаць на пытанні журналістаў “К”. Прычым, як мы заўважылі, адным з ключавых слоў у лексіцы Вакарчука з’яўляецца “шчыра” — і яго варыяцыі. Вось на такой хвалі, падаецца, і прайшла гутарка.

/i/content/pi/cult/531/11505/6-1.jpg

— Першае пытанне — настраёвае: а што зараз у Кіеве з надвор’ем? Сонца свеціць?

— Цудоўнае! Плюс чатырнаццаць, сонечна!..

— Атрымліваецца, мы з вамі не толькі ў адным часавым поясе, але і ў адзіным атмасферна-настраёвым — у самым шырокім сэнсе слова. Таму пачнём задаваць сур’ёзныя пытанні ад рэдакцыі “К”.

— Задавайце!

— Музыка павінна прыносіць выключна задавальненне ці ўздзейнічаць на самасвядомасць слухача? Як тое вам бачыцца цяпер, праз дваццаць гадоў на сцэне?

— Я мог бы выказаць думку як слухача, так і стваральніка музыкі. Нават не ведаю, з якой пазіцыі тут адказаць. У мяне адносіны да музыкі вельмі свае, прыватныя. Бо яна — надзвычай вялікая, істотная частка жыцця. Я нават сказаў бы, што музыка — галоўны складнік майго існавання. Адпаведна, перадусім успрыняцце свету ў маім выпадку таксама ідзе праз гукі. Таму музыка — нашмат больш, чым забава, задавальненне. Ды ўсе людзі розныя, і мільёны з іх навакольны свет спазнаюць інакш. Успрыманне праз вочы для мяне — нешта другаснае, а праз гукі — асноўнае.

— А музыка можа выхаваць нацыянальную самасвядомасць слухача? У прыватнасці, музыка яго краіны…

— Канешне ж, можа! Асабліва калі ў музыцы ёсць элементы народнай культуры, што непарыўна звязана з часткай той самай нацыянальнай самасвядомасці. А тэксты! Яны ж таксама ўплываюць, калі мы кажам пра песенную форму музычнай культуры. Дый нават творы без тэкстаў… Эдвард Грыг абудзіў нарвежскую самасвядомасць, Ян Сібеліус — фінскую, Ферэнц Ліст стаў сімвалам венгерскай культуры… Гэта класіка. Ці мала такіх прыкладаў? А як змянілася менавіта дзякуючы музыцы самасвядомасць цёмнаскурага насельніцтва ЗША!..

— Наступнае пытанне лагічна вынікае з папярэдніх: а ці стала музыка “Акіяна Эльзы” за час існавання калектыву пэўным ідэнтыфікатарам украінскага на сучасным этапе, як некалі (будзем шчырымі, яшчэ і па сёння) беларускае абазначылі ў культурнай прасторы “Песняры”?

— Даруйце, але не стану сябе ацэньваць, маўляў, вось я, Слава Вакарчук, ці мы, гурт “Акіян Эльзы” сталі ідэнтыфікатарам украінскага. Не мая гэта справа. А з боку слухача бачна больш дакладна. Магчыма, у нашай музыцы людзі сталі шукаць нешта іншае, чым проста задавальненне. Гэта факт, я тое бачу. Ці падабаецца мне названы факт? Успрымаю яго як дадзенае. Значыць, на мне, на ўсім калектыве ляжыць яшчэ большая адказнасць.

— Паэт сказаў, што “вершы пішуць — як жывуць, як дыхаюць, як паміраюць”. А як пішуць песні?

— З песнямі — тое ж самае. Як і з карцінамі, скульптурай, прозай. Любое мастацтва ствараецца па тых самых законах: “як жывуць, як дыхаюць, як паміраюць”. Проста, розняцца каналы зносін з Богам (так я тое называю). Урэшце, ізноў вяртаемся да пачатку гутаркі: у кагосьці свет успрымаецца праз адны органы пачуццяў, у кагосьці — праз іншыя. А нехта, як Леанарда да Вінчы, мог убіраць у сябе наваколле праз многія крыніцы.

— Вашы тэксты пра каханне да жанчыны ўспрымаюцца і як словы любові да Радзімы. Прынамсі, так падаецца, паралелі нейкія праводзяцца. Чаму так атрымліваецца, калі вы заўважалі падобнае за сабой?

— Мне падаецца, што любоў — гэта любоў. Пачуццё даволі ўзвышанае. Мы ж не кажам цяпер пра цягу, а менавіта пра высокае пачуццё. Любоў для мяне — гэта калі нешта шчэміць у сэрцы. І такое спазнаеш як да Радзімы, так і да жанчыны, бацькоў, дзяцей. “Інтэрфэйс” у гэтых пачуццяў розны, а сутнасць — адна.

— Песні пра любоў да Радзімы на постсавецкай прасторы — не ў масавым трэндзе. Неяк аднабакова складваецца іх лёс: нібыта творы ёсць, а слухача для іх — бракуе…

— Пачакайце, а чаму вы лічыце, што песні гэтыя не ў трэндзе? У нас, наадварот, такія творы паўсюдна. І ўжо хочацца, каб менш кан’юнктуры ў іх гучала.

— Стае ў вашым даробку песень пра каханне, расстанні, узаемаадносіны… Наколькі гэтыя работы аўтабіяграфічныя? Ці лічыце вы іх галоўнымі ва ўласнай творчасці?

— У вялікай ступені. А вось аўтабіяграфічнасць, вядома, не абсалютная. Хапае і песень-уражанняў.

— Ці робіце вы для сябе падзел на тую музыку, якая патрэбна слухачу, і тую, што сёння не патрэбна?

— Я не стаў бы рабіць такі падзел. Патрэбна, калі казаць самымі агульнымі словамі, тая музыка, якую людзі жадаюць слухаць. Наогул лічу, што кожны чалавек, зыходзячы з атрыманага жыццёвага досведу, адукацыі, шырыні поглядаў, іншых характарыстык, прымае пэўнае мастацтва. Для кагосьці таўстаскурага пасуе адно мастацтва, а тых, у каго больш тонкае адчуванне прыгожага, больш адкрытасці да новага, вабіць нешта не навідавоку.

— Тады разаўём пытанне ў іншай плоскасці. Якія артысты сёння патрэбны народу, а якія — не? Гэта пытанне да вас ужо і як да зорнага трэнера ўкраінскага шоу “Голас краіны”.

— Прызнацца, нічога ў гэтым не разумею. Я слухаю музыку па такім прынцыпе: падабаецца мне яна альбо не. Ці стаіць у мяне камяк у горле, ці бягуць мурашкі па скуры. Іншых крытэрыяў не маю. І за ўсё жыццё нічога адмысловага ў гэтым кірунку не вывучаў. Затое такі спосаб мяне ніколі не падводзіў. Калі ж казаць пра стылі, дык у кожным з іх багата новага і цікавага, яркага і самабытнага, што прырастае літаральна штодня. Радуе, што тое адбываецца паўсюдна: ад альтэрнатыўнага року да класікі. Галоўнае, каб гэта новае несла любоў і іскру.

— У свой час вы паставіліся з некаторым недаверам да прапановы стаць зорным трэнерам у “Голасе краіны”…

— І не пашкадаваў ні разу за ўсе сезоны свайго ўдзелу! Бо пазнаёміўся з неверагоднай колькасцю таленавітых людзей — маладых і не вельмі. З некаторымі займаўся як прадзюсар. Вось і першая ластаўка ўжо маецца ў названай справе — кліп “Трымай” Хрысціны Салавей. Далей будзе больш.

— У рэаліці-праграмах падобнага кшталту галоўнае — гэта перамога артыста ці спроба даць яму развіццё? Наколькі апошняе наогул рэальна?

— Мне не цікава, хто выйграе ў гэтых шоу! Як паказвае досвед, гэта нічога не значыць. Наогул нічога! Для мяне важна адшукаць таго, у кім я бачу патэнцыял для росту. Толькі такому чалавеку можна пасля нешта даваць для будучыні, дапамагаць. А стаць зоркай на тэлепраекце… Бадай, гэта немагчыма. Проста выйгрыш задае на пэўны перыяд больш высокі ўзровень паблісіці, калі тваё імя некаторы час больш вядомае, чым імя іншага, калі пра цябе гавораць. І гэта адзіны рэальны вынік. Астатняе — форма, прычым — небяспечная. Я патлумачу, чаму. Проста кожны тэлеканал, што праводзіць падобныя шоу, прадстаўляе іх лідараў як зорак, якія адбыліся. І з пункта гледжання канала гэта нармальна — усе тыя прыхарошванні. Але ж чалавек, што выйграў галоўны прыз галоўнага шоу на галоўным тэлеканале, раптам пачынае пачуваць сябе Артыстам з вялікай літары, які ўжо безумоўна адбыўся. І — раптам самазаспакойваецца: “Я — лепшы спявак краіны!” Але такое меркаванне настолькі ж далёкае ад праўды, як упэўненасць, што Сонца круціцца вакол Зямлі. Але новаспечанага артыста нібыта і вінаваціць няма за што, бо гэтыя “я лепшы” яму штодня ўводзяць у вушы яго апекуны.

— Цяпер у беларускай папулярнай музыцы (і ва ўсіх жанрах, якія прымыкаюць да яе) назіраюцца працэсы калі не стагнацыі, дык дакладна паўзы з нявызначаным тэрмінам. А як у вас, у суседзяў, справа з узроўнем музычнага рынку?

— Наадварот, апошнія некалькі гадоў украінская музыка перажыве мо і не пад’ём, але дакладна знаходзіцца ў сапраўдным узыходзячым трэндзе. З’яўляецца шмат музыкантаў (не важна, добрых па сваім узроўні ці не). Самае галоўнае, што яны пачынаюць шукаць сябе, шукаць нешта новае. Нават тыя артысты, якія былі запатрабаваны і раней, сталі выдаваць нешта цікавае. Гэта дае падставы сказаць, што сітуацыя ў нас неблагая. Называць яе адназначна добрай я не стаў бы, але станоўчай — дык дакладна.

— Чаму так адбываецца? Гэта нейкі перыяд развіцця культуры і грамадства наогул?

— Прычыны — натуральныя. Мы перажываем няпросты час, адпаведна, абвастраюцца і пачуцці творчых людзей. Новая песня “Акіяна Эльзы”, што выйшла ў дзень нашага першага канцэрта ў беларускім туры (26 красавіка ў Гомелі) і магчыма (але не дакладна) увойдзе ў будучы альбом, — пра гэты стан. Яшчэ адзін фактар. Некаторых імёнаў, што дзесяцігоддзямі не пакідалі афішы Украіны, раптам у нашай прасторы не стала. Іх месцы вельмі хутка занялі айчынныя маладыя музыканты. Зараз увесь Кіеў — у афішах айчынных артыстаў розных стыляў і кірункаў…

— Наступнае пытанне з аднаго боку — банальнае, а з іншага — цалкам натуральнае. Як маладым музыкантам дасягнуць такога ўзроўню значнасці, якога ў свой час дамагліся “Песняры” (калі падыходзіць, прынамсі, з усесаюзнай меркай) альбо цяпер “Акіян Эльзы” (гэта ўжо ў сучасным усходнееўрапейскім кантэксце)?

— Нічога не трэба рабіць. Неабходна нарадзіцца з такім адчуваннем музыкі, якое было ўласціва Уладзіміру Мулявіну, і шмат-шмат цяжка ды напружана працаваць. Калі няма першага, то шансы змяншаюцца, але яны ўсё роўна ёсць. А калі бракуе другога, дык і спадзяванняў, лічыце, няма. Талент і працаздольнасць чалавека — гэта амаль стопрацэнтны шлях да поспеху, а ў таленавітага і непрацаздольнага  верагоднасць выніку нулявая…

— Цікавая градацыя!.. У вас гэтыя рэчы пройдзены за дваццаць гадоў, што гурт “Акіян Эльзы” існуе на сцэне. Час — немалы. Перад якімі выпрабаваннямі трэба было выстаяць вам асабіста як артысту, усяму калектыву, каб дайсці да сёння, як кажуць, “са шчытом”?

— Хапала розных перыядаў. Мы перажывалі змены ў складзе, што было вельмі няпроста, хваравіта. Першыя тры-чатыры гады адчувалі цяжкасці ў матэрыяльным плане. Цяперашні перыяд складаны для ўсёй нашай краіны. Але ж караван заўжды ідзе праз пустыню…

— Як лічыце, ці можа музыцы краіны даць штуршок у развіцці ўдзел папулярных замежных выканаўцаў? Напрыклад, нядаўна зрабіў запіс на беларускай мове сваёй песні “Снег” Андрэй Макарэвіч. Вам цікавыя такія формы творчасці?

— Асабіста я з вялікай радасцю штосьці выканаў бы на беларускай мове. І перыядычна мы цытуем пад час сваіх беларускіх канцэртаў некаторыя рэчы “Песняроў”. Але ж справа не ў мове і не ў краіне паходжання. Песня павінна быць шчырай. Калі вы прапануеце прыгожую беларускую песню, якой я акурат шчыра спачуваю, дык чаму б і не! Гэта мусіць быць твор, што горне да сябе душу, твор, дзе закладзена сапраўдная энергія. А нейкія раскручаныя шлягеры не хацеў бы спяваць.

— Мы падумаем і прапануем што-кольвечы на ваш разгляд. (Зазначым, так і зрабілі: прапанавалі Святаславу на разгляд шэсць песень, з якіх — пяць народных (“Ой, дубе…”, “А дзе была вуціца?”,”А ў полі вярба”, “Купалінка”, “Рэчанька”) і адна аўтарская (“Ты мне вясною прыснілася” Юрыя Семянякі на верш Міхася Шушкевіча). Калі музыкант штосьці з прапанаванага ці іншага беларускага матэрыялу выбера для выкарыстання ў сваім рэпертуары, мы абавязкова пра гэта паведамім на старонках “К”.)

— Я скажу вам па сакрэце, што таксама маю дачыненне да папулярызацыі беларускай культуры ва Украіне. І яна, па шчырасці, мне вельмі падабаецца. А якім чынам — пакуль не буду раскрываць карты ды апераджаць падзеі: хутка ўсё стане вядома! Што ж да тых самых “Песняроў”, то яны апынуліся не тое каб перад драмай або трагедыяй, але дакладна перад той самай сітуацыяй, што і наш геніяльны кампазітар, стваральнік ансамбля “Червона рута” Уладзімір Івасюк. Узровень таленту і ўспрыняцця музыкі яны мелі нашмат вышэйшы, чым дазвалялі выявіць савецкія рамкі. Нават не магу меркаваць, як складана было тварыць (менавіта тварыць) у той час. Я, думаючы пра гэта, не здольны нават уявіць, што з сабой зрабіў бы ад такіх абмежаванняў… Ты ж павінен заўжды прытрымлівацца нейкіх межаў, а колькі вакол цябе ўсялякіх “нельга”: той інструмент скарыстоўваць — нельга, рок — гэта дрэнна, тэкст можа не падысці, надта гучна граць — ні ў якім разе, манера паводзін на сцэне таксама крытыкуецца!.. Ты мусіш быць аднолькавым з усімі і не можаш выдзяліцца амаль ніякімі сродкамі. А для свабоднага па сваёй натуры творчага чалавека гэта горш, чым што іншае. І “Песняры”, Івасюк, тым не менш, умудраліся нешта рабіць. Гэта заслугоўвае найглыбокай павагі!

/i/content/pi/cult/531/11505/6-2.jpg— Днямі на афіцыйных старонках “Акіяна Эльзы” ў сацыяльных сетках з’явіўся кавер на песню “Там, де нас нема” ў выкананні беларускага гурта “Navi”. Відаць, нездарма?

— Я чалавек сумленны і скажу шчыра: кавер я не чуў. Гэта менеджмент гурта, відаць, вылучыў беларускі трэк.

— “Акіян Эльзы” — гэта гурт вялікіх стадыёнаў, буйных залаў. Менавіта яны вызначаюць пэўны ўзровень успрыняцця гэтай музыкі публікай. А як вы мяркуеце, эпоха сельскіх клубаў і раённых дамоў культуры проста зжыла сябе ці такога кшталту ўстановам патрабуецца маштабная перазагрузка?

— Глядзіце, тут усё проста. Каб адрадзіць важкасць сельскіх клубаў і дамоў культуры, патрэбен рэбрэндынг гэтых устаноў. Да такой ступені, каб яны перасталі ўспрымацца, як адгалоскі тых часоў, калі якраз многае забаранялася, але патрабавалася, каб усё было аднолькавым. Пагадзіцеся, сельскі клуб прыгарада Таліна, установы дзесьці ў Таджыкістане, Беларусі і Украіне ніяк не адрозніваліся, па вялікім рахунку. Гэта значыць, у названым сегменце вымалявалася вялізная дзіра, правал. Каб такая культура развівалася, неабходна ў кожнай вёсцы ці раёне знаходзіць індывідуальныя рысы — тое сваё, што зацікавіць шырокую грамаду. Вось у кожным англійскім пабе, у любым графстве знайшлі ж сваю адметнасць, праз якую туды і завітваюць мясцовыя жыхары. Гэта можа быць улюбёны імі мясцовы гурт, пэўны кірунак музыкі, гатунак піва... Так і ў нашай прасторы патрабуецца разрыў застаялай сістэмы і нават правядзенне спаборніцтва, дзе тыя ж работнікі клубаў маглі б прадэманстраваць адно аднаму і грамадству, чым славіцца іхняя ўстанова. З гэтага возьме пачатак і новае ўспрыняцце культуры ў пэўнай краіне. А сельскі складнік — адна з найважнейшых частак у культуры. І такія клубы трэба, на мой погляд, ператварыць з сумнай фармальнасці ва ўстанову, якая можа паказаць сябе, заявіць пра ўласны край.

— А якім бачыцца вам лёс бібліятэк? Ці перафарматаванне іх таксама выратуе?

— Не так даўно мне давялося пабываць на сустрэчы ў Ельскім універсітэце, адным з найстарэйшых у свеце. У тамтэйшай знакамітай бібліятэцы (дзе, дарэчы, маецца адбітак “Бібліі”, надрукаванай Гутэнбергам!) вельмі шматлюдна. І кніг — процьма. Вось толькі наведвальнікі працуюць выключна за камп’ютарамі. Таму я перакананы, што традыцыя наведваць бібліятэку як месца задавальнення інтэлектуальных патрэб, як, скажам, інтэлектуальнае спа, захаваецца. Дый бібліятэка як месца вельмі прыцягальная: людзям патрабуецца асабістая прастора, дзе яны маглі б адчуць інтэлектуальны дух. І чытанне нікуды не знікне. Іншая справа, што яно цяпер будзе збольшага з экранаў, чым з папяровых старонак.

— А ці можа прыклад артыста прыцягнуць людзей да чытання, наведвання бібліятэк?

— Я чытаю пастаянна. Спадзяюся, для кагосьці мой маленькі прыклад акажацца дарэчным.

— Якая кніга апошнім часам па-добраму вас уразіла?

— Мне крыху сорамна прызнацца, але за апошні месяц, шчыльна напоўнены гастролямі, не было нават часу адгарнуць першую старонку новай кнігі. Гэта для мяне нават дзіўна. Затое загрузіў у планшэт ды прагледзеў мноства цікавых фільмаў, сапраўды вельмі добрых, на якія раней не меў часу. Старога, новага, аўтарскага кіно… І гэта таксама від інтэлектуальнага адпачынку. Але зусім нядаўна скончыў кнігу Генры Кісінджэра “Сусветны парадак”.

— У Беларусі наступны год прапануюць абвясціць Годам культуры. Якія тэмы вы вылучылі б магістральнымі для такога кшталту акцыі?

— Па-першае, я шчыра жадаю як Беларусі, так і Украіне, каб у нас не існавала паняцця Года культуры, а кожны год і дзень былі прасякнуты культурай у шырокім сэнсе слова. І каб сфера гэтая заўжды знаходзілася сярод прыярытэтных. У стаўленні ўладных структур да культуры, як і да адукацыі, ва Украіне заўжды здзіўляла тое, чаму названым кірункам нельга прадставіць свае дасягненні на ўмоўнай дошцы гонару. Але ж тут справа ў тым, што гэта доўгатэрміновыя інвестыцыі. Палітыкам патрэбны хуткі вынік. Таму больш глядзяць на эканоміку, ад яе залежыць выкананне сацыяльных праграм. А культуры застаецца тое, што застаецца. Але і без яе грамадства не можа развівацца. Даваць парады адносна беларускай практыкі развіцця галіны я не магу, бо не знаёмы з усімі тонкасцямі працэсаў у ёй. Аднак калі больш прамаўляць пра кнігі, чытанне, адукацыю, адкрытасці ўласнага краю і яго традыцый, тым атрымаецца лепш.

— Што, на ваш погляд, з’яўляецца сёння культурным брэндам Украіны?

— Вы такія складаныя пытанні задаяце… Тут больш дарэчна запытаць у жыхара, скажам, Новай Зеландыі ці любой іншай краіны, геаграфічна і ментальна далёкай ад нас. Вось беларусам ды ўкраінцам блізка адно да аднаго, мы больш-менш ведаем нейкія рэчы ў суседзяў, таму і складана нешта вылучаць. А здалёк бачна больш аб’ектыўна.

— Мы да таго, што з Украіны летась да нас прыйшоў трэнд вышыванак…

— І гэта вельмі добра, мне такое падабаецца. Мо і ў нас людзі стануць часцей іх апранаць. А што гэта прыйшло з Украіны… Дык, можа, і ад вас. Не ведаю дакладна…

— Лічыцца, што слоўнікавы запас беларускай і ўкраінскай моў супадае ці не на 80 працэнтаў. Наколькі блізкія культуры нашых народаў і наколькі яны адрозныя?

— Пытанні ўсё больш ускладняюцца! Нібыта палітыку іх задаяце. Я не хацеў бы цяпер казаць пра відавочныя супадзенні ці разыходжанні. Але мне вельмі блізкі беларускі народ. Мне гэта падабаецца. Па канцэртах разумею, што адчуваю вашых людзей і камфортна пачуваюся сярод беларусаў. Вось і ўсё, што я магу адказаць (няхай і не наўпрост) на ваша пытанне.

— У свой час асабіста вы і ваш дабрачынны фонд падтрымалі стварэнне і ўсталяванне помніка ўкраінскаму кампазітару Уладзіміру Івасюку. Такія адносіны на ўзроўні “музыкант — музыкант" досыць рэдкія як сярод нашых сучаснікаў, так і ў стаўленні сучаснікаў да папярэднікаў. Чаму так адбываецца?

— Не ведаю. Я прывык жыць па нейкіх чалавечых і чалавечных — жыццёвых — законах. Назавём гэта так, хаця я не люблю высакамоўных слоў. Калі чалавеку Богам дадзены талент, і ён змог развіць здольнасці, стаць з яго дапамогай паспяховым, то мусіць падзякаваць асобам, якія пэўным чынам паўплывалі на яго. Івасюк быў адным з тых, хто сваім прыкладам, творчасцю, існаваннем, у рэшце рэшт, натхніў мяне. Аднойчы я зразумеў, што чалавек напісаў прыгожыя песні і сваімі творамі зрабіў украінскія спевы славутымі. Напэўна, праз гэта ён мне стаў асабліва блізкім. І я не мог не аддаць яму даніну павагі. Мне падаецца, далучаючыся да такіх рэчаў, ніякім чынам не парушаеш уласную карму.

— А як пачуваецеся ў ролі мецэната?

— Я не настолькі багаты чалавек, каб рэалізоўваць маштабныя праекты кшталту ўзвядзення нейкіх цэнтраў па падтрымцы чаго-небудзь альбо каго-небудзь. Хаця, зразумела, з пункта гледжання сярэднестатыстычнага чалавека, грошы досыць істотныя. Усё, што я магу, — стараюся рабіць як індывідуальным чынам, так і праз пэўныя профільныя арганізацыі. Наогул, апошнім часам Украіна зведала маштабны рост такой з’явы, як валанцёрскі рух. І многія ў ім задзейнічаны, каб захаваць мір на нашай зямлі.

— Ёсць такое меркаванне ў нашай рэдакцыі. У спадчыне Уладзіміра Мулявіна і “Песняроў” ёсць песня “Чырвоная ружа”, у даробку Уладзіміра Івасюка — “Червона рута”. Як вы лічыце, ці актуальная сёння ідэя нейкага супольнага фестывалю на беларуска-ўкраінскім памежжы, у тым ліку з ухілам у супольныя фолькавыя карані?..

— Я такую ідэю падтрымаў бы! Наогул, лічу, што нашы краіны мусяць падтрымліваць адна адну на розных узроўнях, асабліва ў кірунку культурных ідэй.

— На вашу думку, падзеі апошняга часу не знівелявалі паняцце культурнай дыпламатыі ў еўрапейскай прасторы?

— Наадварот! Нават “Акіян Эльзы” даў за апошні год столькі канцэртаў у еўрапейскіх краінах, як ніколі раней. І гэтыя канцэрты пераўтвараюцца ў сеансы культурнай дыпламатыі. Скажам, у парыжскай “Алімпіі”, дзе мы не так даўно выступалі, прысутнічала багата французскіх журналістаў, падзея актыўна асвятлялася.

— Такім чынам, апошнія пытанні! А куды знік рок-н-рол? Што ж такое адбываецца? Можа, ён усё ж такі памёр?

— Нікуды ён не знікаў. Я ж па адукацыі фізік, таму казаць пра станы рэчаў і з’яў магу, калі бачу іх прызначэнне. Для мяне паняцце рок-н-ролу выключна як музыкі — гэта вельмі фармальная рэч. Насамрэч, гэта дух, лад жыцця. А значыць, рок-н-рол ёсць у бізнесменах, палітыках, музыкантах, настаўніках. І, вядома ж, ёсць і тыя людзі, у каго падобнага духу няма. Паспрабую рэзюмаваць: для мяне рок-н-рол — гэта гіпертрафіраванае стаўленне да свабоды, рамак ды ўстояў.

— На тэлефоне ў аднаго з нашых супрацоўнікаў пастаянна гучыць фрагмент вашай песні “Все буде добре”…

— Класна!

— Адсюль пытанне. Ці верыце вы ў словы сваіх песень, асабліва калі мінае нейкі час з моманту іх нараджэння і жыцця ўжо як публічных рэчаў?

— Так, асабліва ў словы гэтай! Больш за тое: я веру, што дабро заўжды пераможа зло. Толькі цягам жыцця пераканаўся, што людзі не жадаюць мірыцца з відавочнымі фактамі. Яны лічаць, што гэта мусіць адбыцца менавіта цяпер, калі яны таго пажадалі. А нярэдка ж тое здзяйсняецца, калі хтосьці не дажыў да такога моманту. Але сусветная карма так уладкавана, што дабро сапраўды перамагае зло. Я жыву з гэтым прынцыпам. Я ў гэта веру. Гэта і ёсць мая вера.

— Будзем і мы ў гэта верыць!

Фота Вікторыі КВІТКІ

Пытанні Святаславу Вакарчуку задавалі Дар'я АМЯЛЬКОВІЧ, Кастусь АНТАНОВІЧ, Пётра ВАСІЛЕЎСКІ, Алег КЛІМАЎ, Таццяна МАТУСЕВІЧ, Яўген РАГІН, Сяргей ТРАФІЛАЎ, Юрый ЧАРНЯКЕВІЧ.

Аўтар: Сяргей ТРАФІЛАЎ
галоўны рэдактар газеты "Культура" у 2012 - 2017 гадах