Штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
Выдаецца з кастрычнiка 1991 года
Графіка ў бібліятэцы
Як распавёў “К” намеснік дырэктара Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі Алесь Суша, на пачатку года адбылася перадача ў зборы ўстановы серый графічных работ творчай дынастыі Паплаўскіх. Гэта былі ілюстрацыі народнага мастака Беларусі Георгія Паплаўскага да твораў Янкі Купалы, Якуба Коласа і Васіля Быкава, а таксама работы Наталлі Паплаўскай да рамана Івана Мележа “Людзі на балоце”. Па словах аўтараў, прычынай такога шыкоўнага падарунка стала не толькі багацце збораў бібліятэкі і цудоўныя ўмовы захоўвання ды экспанавання графікі, але і шэраг пераваг, якія дае менавіта бібліятэка. А зусім нядаўна фонды НББ папоўнілі больш чым 60 цудоўных работ, выкананых як Наталляй ды Георгіем Паплаўскімі, так і іх дачкой Кацярынай Паплаўскай.
Праект "Філіял"
Рэдакцыя распачала праект пад умоўнай назвай "Філіял", дзе мы распавядзём, якія праблемы існуюць у рэгіянальных філіялаў буйных устаноў культуры. Першы наш выезд быў у "Ляўкі" — філіял Дзяржаўнага літаратурнага музея Янкі Купалы. Падрабязна пра камандзіроўку — у наступных нумарах "К".
Арт-тралейбус
У Магілёве пачаў курсіраваць тралейбус у рамках праекта "Мастацтва на колах". Інтэр'еры і экстэр'еры транспартнага сродку ўпрыгожылі работы мастака Базыля Камарова. Зладзіў праект магілёўскі Цэнтр гарадскіх ініцыятыў, што заявіў пра сябе ў рамках правядзення ў горадзе над Дняпром акцыі "Культурная сталіца Беларусі-2013", а падтрымалі ідэю, у прыватнасці, у гарвыканкаме.
Пасля Альгерда
Выстаўка скульптуры Сяргея Бандарэнкі ў Музеі сучаснага выяўленчага мастацтва, працуе, як кажуць, у самы той час: літаральна месяц з невялікім таму ў Віцебску быў адкрыт помнік князю Альгерду аўтарства гэтага вядомага творцы. Урэшце, уся экспазіцыя мае назву "Конь і яго рыцар", што сведчыць пра найбольш цікавую для аўтара тэму, даючы агледзець даробак Бандарэнкі ў рэтраспектыве.
Няма канцэпцыі. Ці будзе?
Нагодай для напісання артыкула паслужыла становішча, якое склалася зараз у галіне традыцыйнага і аматарскага мастацтва на Беларусі. І яно, скажам шчыра, далёкае ад здавальняючага. Работнікі культуры майго і старэйшага ўзросту з добрымі пачуццямі згадваюць Рэспубліканскі агляд сельскай мастацкай самадзейнасці (1979), маладзейшыя шкадуюць страчаны Рэспубліканскі фестываль “Беларусь — мая песня” і ўхваляюць Фестываль фальклорнага мастацтва “Берагіня”…
“Я і сам “атруціўся” Інтэрнэтам...”
У часы маёй маладосці газеты, тэлебачанне задаваліся пытаннем: “Што значыць быць культурным чалавекам?”. Існаваў нейкі “джэнтльменскі набор”, згодна з якім савецкі чалавек 1960-х павінен быў чытаць пэўных празаікаў, ведаць вершы канкрэтных паэтаў, хадзіць на тыя або іншыя фільмы, наведваць вызначаныя тэатры, больш-менш разбірацца ў імпрэсіянізме, і г.д.
Чапскі, які абышоў Дарагастайскага
Некалькі гадоў таму я знайшла ў нашай Нацыянальнай бібліятэцы рэдкую кнігу на польскай мове, выдадзеную ў 1874-м у Познані, — “Усеагульная гісторыя каня” Мар’яна Чапскага — і зрабіла яе копію. Другі том выдання амаль цалкам прысвечаны конегадоўлі ў Рэчы Паспалітай.
Пацягнем ідылію, а Вінцэнт Іванавіч будзе радавацца?
Калі я рыхтавала для энцыклапедыі інфармацыю аб Рэспубліканскім фестывалі нацыянальнай драматургіі імя Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча, пабачыла ў нумары газеты “Бабруйскае жыццё” выказванне запрошанага на фестываль 2011 года крытыка, дацэнта Варшаўскага ўніверсітэта Андрэя Масквіна: “Вялікі плюс, што фестываль праходзіць не ў сталіцы, а на перыферыі”. Потым трапіліся на вочы разважанні Валерыя Анісенкі: “Гэты фестываль — патрэбная рэч. І ён павінен стаць галоўным тэатральным форумам краіны, таму што гэта фестываль нацыянальнай самаідэнтыфікацыі. Будуць шукацца новыя формы, імёны…”. Балюча закранулі мяне гэтыя рэфлексіі. Калі адбудзецца наступны Фестываль нацыянальнай драматургіі? Цудоўна пачуваюць сябе фэсты ў сталіцы, у абласных гарадах. Хацелася б, каб Бабруйск таксама зрабіўся прывабным тэатральным горадам…
Беларусы — нацыя кнігі?
Мы жывём у век сучасных інфармацыйных тэхналогій, далёкіх ад традыцыйнай кніжнай культуры. І, у той жа час, як сведчаць вынікі даследаванняў, кніга застаецца адным з найважнейшых артэфактаў сучаснасці, з’явай адначасова і сімвалічнай, і практычнай. Але чаму?
Мажарэткі таварыша Дыніна
Ёсць такі выраз: “Хвароба росту”. З ім у адносінах да культуры ўсё больш-менш зразумела ды чакана: працэс змен не абыходзіцца без унутранага супраціўлення з боку часткі работнікаў (мо з прычыны паважнага ўзросту, мо праз што іншае) тым пературбацыям, а то і каранёваму перагляду стратэгіі, што маюць прывесці да якасна іншага выніку. Але ж гэтая хвароба лечыцца акурат тым самым вынікам — дасягнутым і перспектыўным адначасова. Апошнім жа часам больш задумваюся пра, скажам так, хваробу боязі росту. Ці — скажам шчыра — абыякавага стаўлення да хоць якіх змен.
Стаўка большая за жыццё?
Працягваем гаворку пра сённяшні стан клубаў, бібліятэк, музеяў ды гісторыка-архітэктурных каштоўнасцей. Без перабольшання скажам: пабачылі іх нямала. Прынамсі, ёсць з чым параўноўваць. Радуе і тое, што сустракаліся на Міншчыне (ледзь не праз аднаго) з прафесіяналамі ад культуры, якія не толькі здзяйсняюць, але і вучаць — нас, журналістаў, ды маладую змену яшчэ неспрактыкаваных спецыялістаў. Тое ж самае, дарэчы, датычыцца і тых сівых руін, якія нам давялося пабачыць на Уздзеншчыне. Яны — таксама выхоўваюць, бо нават у выглядзе рэшткаў здатныя пераканаць, якімі велічнымі ды непахіснымі былі нашы продкі… А наўкол панавала спёка. Падрасло новае пакаленне буслоў, у пошуках ежы для якіх іхнія бацькі нястомна цікавалі за трактарамі, што выкошвалі атаву над балацянкамі, багатымі на жабак. Распачыналася жніво… Але хопіць прыродаапісання. Наперадзе — расповед і аналіз таго, дзеля чаго мы раз-пораз і кідаем родную рэдакцыю…
Прынцыпова новая
Новая экспазіцыя Мемарыяльнага комплексу “Брэсцкая крэпасць — герой” — “Музей вайны — тэрыторыя Міру” — уражвае многім. І выкарыстаннем сучасных музейных тэхналогій (ад інсталяцый да гукавых эфектаў), і мастацкім рашэннем, і падачай матэрыялу… Але, на маю думку, галоўная адметнасць экспазіцыі — у пашырэнні межаў тэмы: яна распавядае пра лёс абаронцаў Цытадэлі пасля 22 чэрвеня 1941 года. Новая экспазіцыя Мемарыяльнага комплексу спрабуе па-іншаму расставіць акцэнты ў складанай гісторыі абароны Брэсцкай крэпасці.
Інтрыга пленэру
“Разыначкай” IV Міжнароднага ганчарнага пленэру і нядзельнага кірмашу ў славутай вёсцы Гарадная Столінскага раёна стала прэзентацыя дакументальнай карціны “Гарадная — мястэчка гліняных гаршчкоў” 1935 года. Архіўную стужку для паказу ў вёсцы прадаставіла Нацыянальная фільматэка Польшчы дзякуючы настойлівасці галоўнай арганізатаркі ганчарнага пленэру Ларысы Быцко з Брэста і садзейнічанню Дома беларускай культуры ў Варшаве. Фінансавую падтрымку аказаў Столінскі райвыканкам.
“Гарадок” для Гарадка
Сёлета ў Гарадку пройдуць абласныя дажынкі. Менавіта галоўнае хлебаробскае свята і вызначае цяпер стратэгію дзейнасці мясцовага аддзела ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі. І стратэгія гэтая звязана не столькі з рамонтнымі работамі (аблічча змяняюць ці не ўсе гарадскія аб’екты культуры), колькі з пашыранымі магчымасцямі культурнага абслугоўвання насельніцтва раёна.
Мары ў Мары
Музеі Туркменістана, як выстветлілася, могуць уразіць самага патрабавальнага турыста. Каб пераканацца ў гэтым, пагутарым з дырэктарам Марыйскага гісторыка-краязнаўчага музея Тарэ НАБАТАВЫМ, які днямі завітаў у Мінск у рамках Дзён культуры яго дзяржавы ў нашай.
Майстэрня ператвараецца...
Прасякнуўшыся атмасферай, якая панавала на Міжнародным мастацкім пленэры “Любоў і паразуменне” ў чарнагорскім мястэчку Каменары, хачу распавесці пра яго арганізатарку, бо аб ініцыятарах такіх мастацкіх сустрэч пішуць рэдка. Яе імя — Сняжана Мілошавіч.
Абцас на шчасце
Адной з падзей мінулага сезона ў Мінскім абласным драматычным тэатры (Маладзечна) стаў пяцідзясяты паказ спектакля “Шукаю сапраўднага мужчыну” паводле п’есы Алены Паповай. У свой час твор знайшоў сцэнічнае ўвасабленне ў розных тэатрах краіны, і пракатны лёс пастановак складаўся па-рознаму. Восем гадоў таму ў сценах тэатра з’явіўся рэжысёр Віталь Баркоўскі. За час, адпушчаны на пастаноўку, рэжысёр здолеў згуртаваць акцёраў, якія сталі яго аднадумцамі. Таму і спектакль “Шукаю сапраўднага мужчыну” стаў падзеяй і ўвайшоў у топ рэпертуару тэатра. А творчы багаж акцёраў, занятых у ім, папоўніўся характарнымі ролямі. Гэта быў адзін з тых момантаў у жыцці трупы, які можна назваць узлётам тэатра...
Пластыка агнём
Прыезд на базу адпачынку “Вербкі” на Бабруйшчыне, дзе на тры тыдні разгарнулася сапраўдная вытворчасць мастацкай керамікі ў рамках Міжнароднага пленэру “Арт-Жыжаль”, быў жаданым і доўгачаканым. На першае запрашэнне — абпал вогненнай скульптуры “Бобр, які спявае” 24 ліпеня — не атрымалася адгукнуцца. Урэшце, і гэтым разам паездка магла апынуцца пад пагрозай, ды, на шчасце, абставіны склаліся найлепшым чынам.
Аўдыя & Відэа-5
Ліпеньскія аўдыя- і відэарэлізы айчынных выканаўцаў рэцэнзуюць лідар гурта "Atlantica" Алекс ДЭВІД (A) і спецыяльны карэспандэнт газеты "Культура" Алег КЛІМАЎ (B).
Жніўны плён
Таццяна Кухаронак нарадзілася на сёмы дзень апошняга летняга месяца — у самы разгар жніва, часу руплівага, багатага, святочнага. Такім стала і жыццё. Плён яго — у кнігах, артыкулах, фільмах, перадачах… Таццяна Іванаўна — кандыдат гістарычных навук, працуе ў Цэнтры даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук.
“Хто ўмее таржыць…”
У Дрыбіне прайшоў IV Рэгіянальны фестываль народнай творчасці, народных промыслаў і рамёстваў “Дрыбінскія таржкі”.
Едзе Вітаўт па вуліцы…
Выказаўшы ідэю наконт перакладу другога тома кнігі Мар’яна Чапскага “Усеагульная гісторыя каня” на старонцы 5 гэтага нумара “К”, вырашыла прапанаваць увазе чытачоў і цікавы фрагмент фаліянта, прысвечаны акурат гісторыі Беларусі. Паверце, такіх момантаў у выданні Чапскага не проста шмат — яно імі літаральна перасыпана. Такім чынам — фрагмент з параграфа 141 пад назвай “Конь у нацыянальнай гаспадарцы Польшчы і Літвы” (у скарачэнні).
“Хадзілі чуткі, вам увесь Парыж апладзіраваў!”
Юбілейны вечар народнага артыста Беларусі Генадзя ГАРБУКА, якому споўнілася 80 гадоў, пройдзе ў Купалаўскім тэатры ў верасні пад назвай “Песні майго жыцця”. Але некаторыя сакрэты і тых песень, і свайго жыцця Генадзь Міхайлавіч адкрыў у час нашай з ім гутаркі.
Трыб’ют: дзе пяюць, там і…
— Цягам апошніх тыдняў даводзілася колькі разоў тлумачыць розным зацікаўленым і не вельмі асобам адносіны рэдакцыі “К” і стваральнікаў трыб’юту “Песнярам” пад назвай “Re: “Песняры”. Паколькі працэс гэты вымагае шмат часу, прапаную тлумачэнне на старонках газеты.
Кадры, якія варта “пралічыць”
Сутнасць таго, што ўяўляе з сябе “эканоміка культуры”, я паспрабавала сцісла выкласці ў артыкуле “Пачым культурны прадукт?” у “К” № 5 за 2014 год. Тэма даволі складаная для сферы культуры. Мы больш прызвычаіліся абмяркоўваць мастацкія праекты, цікавыя падзеі, творы... Але для творчасці неабходна стварыць умовы, што складаюцца з некалькіх элементаў, і, як правіла, арганізацыйныя ды фінансавыя пытанні апошнім часам і вызначаюць канчатковы вынік.
Стымулы ды перашкоды “пазабюджэткі”
Пра выніковасць пазабюджэтнай дзейнасці, дзейснасць культурных паслуг ды эканамічныя “сакрэты і пасткі” сельскай культуры “К” вырашыла пагутарыць з адным з дасведчаных работнікаў культуры — начальнікам аддзела ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі Ельскага райвыканкама Валерыем ГЕЙХМАНАМ.
"О-ля-ля!", або "Не можа быць!.."
На здымку — дзве выдатныя актрысы беларускай аперэты, народныя артысткі Беларусі Вікторыя Мазур і Наталля Гайда. Тады, у 1972-м, яны былі пачынаючымі спявачкамі і артысткамі, якія абралі сцэну ледзь толькі адкрытага Тэатра музычнай камедыі Беларусі… Сёння іх імёны авеяны легендай: з іхняй творчасцю звязаны найлепшыя старонкі гісторыі гэтага тэатра.
Скарб, які заўжды пры мне…
Вёску Мілашова, што на Міёршчыне, маю радзіму, заснаваў славуты род Мілашаў — яны адбудавалі тут фальварак Ідолта-Мілашова.
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by

Новы нумар

Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова
"Культура і мастацтва"

© 2007 - 2024 «Культура». Зроблена ў «Вэбпрофі»