Павел Татарнікаў вольна перамяшчаецца — ва ўнісон сваёй прафесіі: кнігі не ведаюць межаў, а моўныя бар’еры лёгка пераадольваюць візуальныя вобразы. Сёння ён можа дазволіць сабе выбіраць, дзе працаваць, на чым спыніць сваю творчую ўвагу. Высокі ўзровень валодання рамяством, несумненны талент, прызнанне, а таксама важная для мастака рэч — незашоранасць: ён умее да любой задачы падысці па-новаму, кожны раз натхняецца новай энергіяй. Яго кнігі раскрываюць гледачу свой завершаны і пераканальны свет, гэта цэласныя кампазіцыі — ад вокладкі і да буквіцы. Ілюстрацыі Татарнікава выдатна глядзяцца і на сценах любой галерэі — яны сучасныя і выразныя, насычаныя нюансамі сэнсаў; панарама і дэталь, ёмістасць сімвала і эмацыянальнасць фактуры, лёгкасць руху рукі і напружанасць роздуму — усё гэта стварае стыль, почырк і манеру. Перыпетыі яго непаўторнага свету ярка і вобразна раскрываюць нам плынь гісторыі, увасобленай у кнізе.
Алеся Белявец: Графіка сёння перажывае даволі цікавы і адначасова складаны перыяд свайго развіцця, межы яе імкліва пашыраюцца, становяцца рухомымі, няпэўнымі. Графічная выява можа з’яўляцца вынікам працы з самымі рознымі матэрыяламі і тэхнікамі — гэта, напрыклад, відэа, камп’ютэр ці фотавыява... Развіваецца прынцыпова іншы метад стварэння вобраза — праз маніпуляцыі з ужо гатовымі формамі. Наколькі ўпэўнена пачуваеце сябе сёння вы, мастакі-традыцыяналісты?
Павел Татарнікаў: І раней было так: хто не ўмеў, не мог маляваць, займаўся паўторамі ці капіраваннем. Мне асабіста лічбавая тэхніка не замінае. Збянтэжаным сябе не адчуваю. Наадварот, сёння мне па-сапраўднаму цікава назіраць за тым, як развіваецца графіка, куды яна рухаецца. Я бачу, як зроблена любая камп’ютэрная выява. Для чаго зроблена. Часам я ўсведамляю, што мастак звяртаецца да камп’ютэра, бо не здольны працаваць па-іншаму — рукамі. Тады ён выкручваецца праз падвоены second hand — постмадэрнісцкі спосаб выкарыстання гатовых вобразаў. Я таксама адчуваю ўплыў постмадэрнізму, і калі мне гэта неабходна, магу звярнуцца да такой практыкі.
Ілюстрацыя да кнігі Уладзіміра Ягоўдзіка "Сем цудаў Беларусі". Біблія Скарыны. Акварэль. 1999.
Існуе і пытанне адэкватнасці выбару інструментаў. Лічбавая графіка ў масавых відах мастацтва — кіно, відэагульнях — сапраўды сёння неабходна. Але ёсць прыклады проста надзвычай смешныя. Скажам, лічбавыя размалёўкі савецкіх чорна-белых стужак. Цікава было б паглядзець, як выглядаў бы бронзавы Ленін на плошчы Незалежнасці ў Мінску — з рудзенькай бародкай і ружовай скурай!
Калі даць Валерыю Славуку замест ручкі ці алоўка штосьці іншае, плёну не будзе. Яго геніяльнасць праяўляецца ў вобразах, створаных рукой. Ніякія прыстасаванні не дапамогуць мастаку, калі ў яго няма таленту, ідэі, асэнсавання.
Алеся Белявец: Валерый Пятровіч, ці назіраеце вы, куды рухаецца графіка?
Валерый Славук: Мяне не надта займае тое, на што я не магу ўплываць. Мне сёння больш цікава ўглядацца ў сябе, у тое, што са мной адбываецца. А гэта — працэс старэння. У нечым ён нагадвае падзенне лістоты з дрэва. Штосьці сыходзіць, а ўзамен прыходзіць іншы стан: я менш перажываю, калі нешта не ўдаецца. Самалюбства — магутны рухавік для мастака, але і яно паступова, з гадамі, знікае. Шкада, што так хутка ўсё мінае, але смутак гэты хутчэй элегічны. Да таго ж усведамляю, колькі я за апошнія дваццаць гадоў зрабіў: мала. Так шмат чаго трэба яшчэ паспець.
Алеся Белявец: Адсяканне знешніх, так бы мовіць, раздражняльнікаў, наносных пачуццяў уплывае на ўнутраны свет вашых сённяшніх твораў?
Валерый Славук: Так, змены ёсць у маім мастацтве, я хачу адысці ад ранейшых прынцыпаў. Раней мне падабалася змяшаць сюр, містыку і фрагменты рэчаіснасці. Сёння ёсць жаданне гэта ўсё абрубіць, вярнуцца да натуралізму, да простасці. Хоць гэтыя «ізмы» — тупіковая рэч. Сёння назіраецца даволі экзатычны сплаў розных стыляў, бо мастацтву няма куды рухацца, яно ўжо само сябе пераполвае. Можа, трэба вяртацца назад, нешта па-новаму пераасэнсоўваць. Я сам з задавальненнем гляджу фільмы накшталт «Уладара кольцаў», дзе сумесь рэалізму і сюррэалізму дае відовішча, якое надзвычай займальна сузіраць. Але для сябе, для сваіх твораў я нічога адтуль не выношу, гэта толькі ўцёкі ад рэальнасці. Атрымліваеш задавальненне, а яно, як вядома, мае з творчасцю адваротную сувязь. Я мала каго ведаю з мастакоў, хто быў бы па жыцці задаволеным і ў мастацтве плённым. Ёсць, канешне, і выключэнні, напрыклад, Тыцыян, але ж мы не ведаем, якія трагедыі і перажыванні адбываліся ўнутры яго. Якім чынам яны пераплаўляліся ў твор.
Матэрыяльныя цяжкасці спрыяльныя для мастака. Да нядаўняга часу (гэта значыць — да крызісу) я адпачываў: зрабіў у майстэрні даволі ўтульны куточак і чытаў, перачытваў старыя кніжкі. Але грошай відавочна стала не хапаць — нават на аплату майстэрні, і давялося зноў пачаць працаваць.
Алеся Белявец: Не думаю, што гісторыкі мастацтваў у будучым напішуць: новы перыяд творчасці Валерыя Славука пачаўся з прычыны крызісу...
Валерый Славук: Я і не хутка пакажу новыя творы, бо хачу серыю зрабіць. Прадумваю наперад, як будуць развівацца вобразы. Трэба давесці гэты перыяд да нейкай лагічнай кропкі... У мяне бывалі выпадкі, што я пэўныя рэчы рабіў з апярэджаннем. Напрыклад, намаляваў дрэвы, якія рухаюцца, а праз дзесяць гадоў з’явіўся фільм з дакладна такім жа сюжэтам.
Алеся Белявец: Павел, ты сказаў: «Постмадэрнізм — гэта час такі». Які? 
Ілюстрацыя да кнігі "Золата Рэйна". Акварэль. 2004.
Павел Татарнікаў: А гэта не я выдумваю тэрміны. Такія пытанні трэба задаваць мастацтвазнаўцам. І я не вырашаю, адпавядаць нейкаму «ізму» ці не. Я малюю, таму што мне хочацца гэта рабіць, а не таму, што стаўлю перад сабой нейкія задачы.
Алеся Белявец: Але ж ты найперш — мастак-ілюстратар, у цябе ёсць канкрэтная мэта, рамкі, нарэшце... У цябе ёсць фармат, тэкст, і ты ідзеш паралельна яму, нібы ў зададзеным рэчышчы. Ілюстрацыя — не станковы твор, дзе што хачу, тое і малюю, ды яшчэ ў любым фармаце. Але часта ў мастацтве рамкі спрацоўваюць як стымул...
Павел Татарнікаў: Безумоўна, у працы над кнігай існуюць рознага кшталту абмежаванні, што вынікаюць з асаблівасцей як творчых, так і вытворчых. Істотнае таксама пытанне, падпарадкоўваецца мастак тэксту ці не. Ідэальны вынік — стварэнне сімбіёзу ілюстрацый і тэксту, і тут асабліва важна трапна вырашыць макет кнігі. Гэта і ёсць прафесійныя задачы мастака-графіка. 
Вокладка кнігі Алеся Краўцэвіча "Рыцары і дойліды Гародні". Змешаная тэхніка. 2008.
Сёння я сам выбіраю, за якую кнігу брацца. Магу і ўласны варыянт прыдумаць і выдаўцу прапанаваць. Урэшце, гэта мая прафесія, я гэтым зарабляю грошы. А калі яшчэ ёсць магчымасць рабіць тое, што табе самому падабаецца... Гістарычная літаратура мяне захапляе. Прастора, дзе я ствараю сваю рэальнасць. Пакуль працуеш — малюеш, шукаеш, збіраеш матэрыял, — нібы сам жывеш у гэтым свеце.
Алеся Белявец: Твае ілюстрацыі, нават навукова дакладныя рэканструкцыі, насамрэч утрымліваюць у сабе штосьці міфічнае, гістарычныя падзеі ўвасабляюцца праз рамантычны арэол...
Павел Татарнікаў: Прыкладна так. Чаму я атрымліваю асалоду ад творчасці? Я не проста шукаю прыгожы сілуэт, гарманічныя колеры, а стаўлю перад сабой шырэйшыя задачы: вобразна паказаць цэлы свет. Перфекцыянізм увогуле характэрны для беларускай графікі. Я з дзяцінства любіў, каб кніжка была прыгожай. Калі бацькі дазвалялі, нават карцінкі дамалёўваў. Асабліва ў гістарычных кніжках: мячы, шчыты дадаваў, дзе іх, на маю думку, не хапала.
Алеся Белявец: Як адбываецца працэс стварэння ілюстрацый? Чытаеш кнігу, прапанаваную для работы, яна падабаецца, і што далей?
Павел Татарнікаў: А часам бывае, што тэма сама па сабе настолькі цікавая, што чыста літаратурныя якасці адыходзяць на другі план.
Алеся Белявец: Але ты ўсё роўна тады бярэшся і спрабуеш кампенсаваць недахопы тэксту?
Павел Татарнікаў: Шукаць недахопы тэксту — праца, хутчэй, для літаратурнага крытыка. А працэс ілюстравання кнігі павінен набліжацца да гарманічнага сааўтарства. Ілюстрацыя прыходзіць пасля слова, яна аздабляе яго. Зрэшты, прыгожая кніга ў любым выпадку лепш, чым непрыгожая.
Алеся Белявец: Ты амаль год рабіў мастацкія рэканструкцыі старажытнай Гародні для кнігі, якую ствараеш разам з Алесем Краўцэвічам. Тут ты працаваў не толькі як мастак, але часткова і як гісторык? Займаўся пошукамі не толькі вобразаў, але і фактаў?
Павел Татарнікаў: З Алесем Краўцэвічам мне сапраўды вельмі цікава працаваць. Ён адначасова і археолаг, і пісьменнік. Задача была — вытрымаць у ілюстрацыях гістарычную дакладнасць. Таму мы рабілі падрабязныя рэканструкцыі Гародні ХІІІ—ХІV стагоддзяў. Было даволі складана, бо існуюць толькі дзве выявы тагачаснага горада — 1568 і 1601 гадоў. Выкарыстоўвалі і навуковыя крыніцы, і вынікі археалагічных раскопак. Так, на старадаўняй гравюры адна з вежаў — цыліндрычнай формы, але пасля раскопак Алеся высветлілася, што яна была квадратнай: ён знайшоў падмурак. Гравёр, які рабіў той відарыс Гародні, відавочна памыліўся. Цікава было ўяўляць, як мяняўся горад (некаторым вуліцам тут па тысячы гадоў), чытаць колішнія дыскусіі навукоўцаў. У Савецкім Саюзе гісторыя лічылася вельмі строгай дысцыплінай са сваёй дакладнай метадалогіяй, а ва ўсім свеце мацнела ўсведамленне, што гэта напалову мастацтва, нешта накшталт літаратуры, бо яна «знаходзіць» сябе ў пісьме.
Вітаўт Вялікі. Змешаная тэхніка. 2009.
Алеся Белявец: Якая «зачэпка» патрэбна для ілюстрацыі — тэма, сюжэт, персанаж?
Валерый Славук: Чытаеш — і адразу з’яўляецца вобраз. Я ўвогуле паважліва стаўлюся да слова. А калі тэкст не падабаецца, гэта адразу адбіваецца на выніку. У мяне ёсць рэчы, якія хацелася б прыхаваць. Сёння я ўжо не бяруся ілюстраваць літаратуру, да якой душа не ляжыць. Бывае і так: палюбіш тэкст, а ілюстрацыі не выходзяць. Шмат складнікаў у творчым працэсе...
Алеся Белявец: Ці можа тэкст, з якім працуеш, змусіць цябе прынцыпова змяніць уласную стылістыку — характар малюнка, улюбёны каларыт? Ці выбіраеш літаратуру, якая «кладзецца» на твой стыль?
Павел Татарнікаў: Тое, што найбольш падабаецца, ілюстрацый якраз не вымагае. Для класічнага рамана патрэбны толькі прыгожая вокладка і пісьменны макет.
Алеся Белявец: Ты ж ілюстраваў Шэкспіра?
Павел Татарнікаў: Там задача ставілася наступная: зрабіць так, каб кніга выглядала багацей. Але таксама патрабавалася, каб ілюстрацыі не былі літаральным суправаджэннем тэксту, каб не было такога апавядальнага падыходу. Адаптацыя да гістарычнага месца, адпаведнасць эпосе, дакладнасць касцюма — толькі частка афармлення кнігі. Не самая важная. Але як зрабіць кампазіцыю, сабраць усе складнікі ў вобраз? Нездарма ёсць тэрмін — мастацкая рэканструкцыя. Нешта можна праігнараваць, штосьці дадаць ад сябе. Станковая графіка ў пэўнай ступені выйшла з кнігі, ці, лепш сказаць, ілюстрацыя развівалася і стала станковай графікай. У творчым працэсе можа ўзнікнуць і незалежны ад тэксту вобраз.
Стэфан Баторый. Змешаная тэхніка. 2009.
Алеся Белявец: На твае прыёмы стварэння выявы ўплываюць многія рэчы: калаж і фатаграфія, жывапіс і віртуальны свет. Ці няма жадання рушыць у накірунку эксперыментаў? Ты казаў, што працуеш над уласнай арт-кнігай. Сёння яна можа быць чым заўгодна — сцяной, целам... Не без падстаў першымі арт-кнігамі лічаць егіпецкія піраміды.
Павел Татарнікаў: Не, мая кніга — традыцыйная, яна на паперы. Я не аматар рабіць літары з бетону. Ступіць убок — жаданне ёсць, смеласці не хапае. Хіба зрэдку з’яўляецца спакуса змяніць фармат, узяць валік з фарбай — і на ўсю сцяну жывапіс зрабіць. Мне і камп’ютэр цікавы як інструмент. Намалюеш карцінку, павялічыш на камп’ютэры — і такія рэчы пачынаеш заўважаць, якіх раней у ёй нібыта і не было. «Прасунутыя» тэхналогіі не могуць дадаць чагосьці прынцыпова новага да традыцыйных, бо мастацтва ўсё роўна нараджаецца ў душы і галаве чалавека...
Алеся Белявец: Кніга — гэта не прадукт індывідуальнай творчасці. Як звычайна адбываецца супрацоўніцтва з яе стваральнікамі?
Павел Татарнікаў: Так, сапраўды, у з’яўленні кнігі ўдзельнічае шмат людзей. Ёсць аўтар, выдавец, ад якіх атрымліваеш шмат пажаданняў. Бывае, трэба даказваць, што ты не вярблюд. Ці кажуць: зрабі эскізы, пакажы нам, а пасля, калі мы ўсё зацвердзім, пачынай працу. Але ж бывае так, што над адной ілюстрацыяй б’ешся доўга, шмат эскізаў робіш, а другая з’яўляецца адразу і лёгка. Многім хочацца паўдзельнічаць і ў самім мастацкім працэсе. Часам мастак думае не так, як выдавец кнігі. А таму яе яшчэ трэба будзе прадаць. Праца ілюстратара — вечны кампраміс.
Алеся Белявец: Зразумела, што падчас стварэння кожнай кнігі
вырашаюцца канкрэтныя задачы. А які агульны кірунак твайго шляху? 
Ягайла. Змешаная тэхніка. 1009.
Павел Татарнікаў: Не магу аналізаваць тое, што сёння раблю ў мастацтве, як і вызначаць, куды я рухаюся. Ёсць спецыялісты, якія ўсё аб’ектыўна раскладаюць па палічках. Калі творца сам пачне гэтым займацца, мастацтва якраз тут і скончыцца. Мастак увогуле можа рухацца па коле ці па спіралі, але гэта бачна толькі звонку.
Алеся Белявец: Калі ж азірнуцца на пройдзены шлях — з чаго ён пачынаўся?
Павел Татарнікаў: Я любіў маляваць з маленства. Але ж пасля заканчэння Акадэміі мастацтваў гадоў дзесяць давялося працягваць вучыцца. Бо базавую адукацыю табе далі, але пакуль яна ў галаве не ўкладзецца, не з’явіцца сувязь з рукой. Я толькі зараз пачынаю нешта разумець, пачынаю ад творчасці атрымліваць сапраўднае задавальненне. Але аб’ектыўны назіральнік можа не пагадзіцца з тым, што сённяшні мой перыяд — найлепшы, і палічыць найбольш каштоўным якраз штосьці іншае . І спрачацца з гэтым няма сэнсу, бо невядома, хто ад каго залежыць, хто тут галоўны — мастак ці назіральнік.