Бывай, Нарушок
Нечакана пайшоў з жыцця Леанід Нарушэвіч — гітарыст і гукарэжысёр. Нарушок — менавіта так ласкава называлі яго ў асяроддзі музыкаў. І ў гэтай мянушцы адлюстраваліся многія ягоныя чалавечыя ды артыстычныя якасці. Спакойны, разважлівы, з тонкім пачуццём гумару, ён быў цалкам прафесійным творцам. Пазнаёміліся мы яшчэ ў канцы 80-х, калі ён быў удзельнікам гурта «Зартипо». Гады праз тры заснаваў уласны праект пад назваю «Князь Мышкин», аналагаў якому па стылістыцы ва ўсім былым СССР адшукаць было складана. Гурт не меў сталага складу, выконваў інструментальную музыку на аснове спантаннай імправізацыі. Леанід казаў, што яго натхняе творчасць, з аднаго боку, Джона Зорна і Біла Ласвэла, а з іншага — Пракоф’ева і Стравінскага. Менавіта непадобнасць да іншых і прывяла «Князя Мышкина» ў эфір культавай тады праграмы каналу НТВ «Антропология». Нарушок быў гатовы іграць заўсёды і паўсюль, разам з Тодарам Кашкурэвічам удзельнічаў і ў акцыях нашага часопіса. Дыскаграфія яго і ягонага гурта налічвае пад шэсць дзясяткаў альбомаў, якія выдаваліся ў розных краінах, нават на Тайвані. І ў іх назвах таксама адлюстроўваўся характар гітарыста: «10 пьес и синий-синий», «Волшебник и баба», «тихо-tiho», «Lebedrakdashuka», «Myshki-narushki». У 2008-м я прапанаваў Леаніду запісаны мною ў студыі тэкст паэмы «На Куццю» Янкі Купалы. Ён і Віктар Сямашка запусцілі ў студыі гэтую фанаграму і імправізавалі пад гучанне паэзіі. Як для мяне, дык вынік быў нечакана творчым, запіс быццам выяўляў пераемнасць пакаленняў. Нездарма недзе праз паўгода, як кампазіцыя была выстаўлена ў інтэрнэце, яе праслухала больш за 20 тысяч чалавек! А яшчэ Нарушок заснаваў і цягам 10 гадоў праводзіў фестываль нефарматнай музыкі «Синий перец», ладзіў імпрэзы ў музеі Азгура. Такіх музыкаў, як Леанід Нарушэвіч, вельмі не стае Беларусі, дзе па-сапраўднаму эксперыментаваць знаходзяць у сабе сілы адзінкі...
Загадка лонданскай вуліцы
8 жніўня 1969 года фатограф Іэн Макмілан правёў фотасесію з музыкамі гурта The Beatles на лонданскай вуліцы Эбі-роўд. Там знаходзілася студыя гуказапісу, у якой удзельнікі квартэта запісвалі чарговы і аднайменны альбом. Дзеля здымкаў паліцыя перакрыла вулічны рух на 10 хвілін, і адзін з шасці зробленых здымкаў трапіў на вокладку альбома. Цікава, што на ім аказаўся выпадковы мінак-амерыканец, які зыдэнтыфікаваў сябе толькі праз шмат гадоў. У кадры прысутнічае і аўтамабіль «Фальксваген-жук». І як толькі альбом «Abbey Road» трапіў у продаж, рэгістрацыйны нумар аўто быў скрадзены. Паўтаралася тое некалькі разоў. А ў 2011-м вокладка альбома заняла 26-е месца ў спісе лепшых вокладак альбомаў усіх часоў паводле меркавання чытачоў інтэрнэт-выдання Music Radar.
І гэта яшчэ не ўсё. Постаці чацвёркі музыкаў, якія ў тым ліку з’явіліся і на сцяне «Beatles-cafe» ў Мінску, выклікалі шэраг інтэрпрэтацый рознай стылістыкі. У тым ліку ўласную версію прадставіў мінскі дызайнер Уладзімір Цэслер: у 2008 годзе ён стварыў плакат для фестывалю «Beatles Forever». Адно што замест удзельнікаў The Beatles на плакат трапілі выявы самога мастака і трох ягоных сяброў. Месцам здымкаў зрабілася вуліца Фрунзэ непадалёк ад Дома літаратара.
Адно адценне блакітнага
Сёлета ў жніўні спаўняецца 60 гадоў з таго часу, як у продажы з’явіўся альбом «Kind of Blue» («Адценне блакітнага») джазавага калектыву славутага амерыканскага трубача Майлса Дэвіса. Плытка ўнікальная з многіх прычын, але галоўнае, бадай, тое, што ва ўсіх апытаннях і прафесіяналаў-крытыкаў, і аматараў джазу яна заўсёды трапляла ў дзясятку найлепшых выданняў за ўсе часы. Многія ж проста называюць «Kind of Blue» наогул лепшым джазавым альбомам у гісторыі жанру.
Група Дэвіса тады складалася з «вяршкоў» амерыканскага джазу. Саксафаністы Джон Калтрэйн ды Кэнанбол Эдэрлі, барабаншчык Джымі Коб, кантрабасіст Пол Чэмберс ужо былі прызнанымі зоркамі. Аднак выбар музыкі на месца піяніста здзівіў многіх. Адрозна ад усіх іншых, Біл Эванс меў белы колер скуры, а знешнасцю нагадваў якога ўніверсітэцкага прафесара. Гэты альбом стаў для яго пачаткам гучнай кар’еры. «Мяне цікавіць музыка, а не колер скуры», — супакойваў Майлс сваіх прыхільнікаў.
У вінілавую версію «Kind of Blue» патрапілі пяць п’ес аўтарства Дэвіса: «So What», «Freddie Freeloader», «Blue in Green», «All Blues» і «Flamenco Sketches». Практычна ўсе яны з цягам часу набылі статус джазавых стандартаў. Біл Эванс удзельнічаў у запісе ўсіх трэкаў, апрача другога, дзе яго замяніў Уінтан Келі. І ў выніку Джымі Коб назваў праграму «музыкай, запісанай на нябёсах». Пазней, калі Эванс канцэртаваў ужо з уласным трыа, ён часта звяртаўся да п’есы «Blue in Green», аднак выконваў яе зусім іначай.
Я ж дакладна памятаў, што CD-версія гэтай плыткі маецца ў маёй фанатэцы. Вырашыў адшукаць ды пераслухаць і... не знайшоў. Мабыць, нехта з сябрукоў папрасіў даць альбом на перазапіс ды забыўся вярнуць. Што яшчэ раз пацвярджае: такія запісы нельга выпускаць па-за межы ўласнага жытла.