Гле­да­чы на­роў­ні з артыс­та­мі

№ 11 (428) 01.11.2018 - 30.11.2018 г

БЕ­ЛА­РУС­КІЯ ТЭ­АТРА­ЛЬ­НЫЯ СЕ­ЗО­НЫ Ў ФРАН­ЦЫІ
Па­вод­ле пра­фе­са­ра Гу­рыя Ба­ры­ша­ва, пер­шы бе­ла­рус­кі пры­двор­ны спек­такль сыг­ра­лі ў 1730 го­дзе, а рых­тык да 1746-га «ад­на ву­чо­ная лі­тоў­ская да­ма» на імя Уршу­ля Фран­ціш­ка Ра­дзі­віл у сва­ёй ня­свіж­скай арды­на­цыі па­тра­пі­ла ства­рыць аб­са­лют­на свец­кі тэ­атр (пер­шы пад­обны ў гіс­то­рыі за­ход­ніх і ўсход­ніх сла­вян) і пе­рад­усім пе­ра­кла­ла для яго Ма­ль­ера.

Ад­мет­ная ры­са бе­ла­рус­кай пра­фе­сій­най тэ­атра­ль­най ку­ль­ту­ры XVIII ста­год­дзя — шмат­моў­е. Не ад­но опер­ныя, але і дра­ма­тыч­ныя па­ста­ноў­кі вы­кон­ва­лі­ся на роз­ных мо­вах, у тым лі­ку і па-фран­цуз­ску; асаб­лі­ва шмат пе­ра­кла­да­лі і пры­ста­соў­ва­лі пад мясцо­выя па­трэ­бы Ба­мар­шэ, Ва­ль­тэ­ра і Ма­ль­ера; тво­ры апош­ня­га ста­ві­лі на­ват у шко­ль­ных тэ­атрах (а з п’есай «Не па сва­ёй ахво­це ле­кар» у За­бе­льс­кім школь­­ным тэ­атры вы­клад­чык-дра­ма­тург Мі­хал Ця­цер­скі аб­ышоў­ся на­сто­ль­кі сво­е­ад­мет­на, што апя­рэ­дзіў «пе­ра­пра­цоў­чую» мо­ду на два ста­год­дзі; на­ту­­раль­­на, фран­цуз­ская кла­сі­ка да сён­ня ла­дзіць іспы­ты бе­ла­рус­кім па­ста­ноў­шчы­кам). Наш тэ­атр кштал­ціў­ся і праз по­шук, і праз пе­ра­йман­не, і праз на­ву­чан­не.

 

У 1995 го­дзе су­айчын­нік Ма­ль­ера пры­ехаў у бе­ла­рус­кую ста­лі­цу па тое са­мае — ву­чыц­ца: на­бы­ва­ючы рэ­жы­сёр­скую ад­ука­цыю, Фаб­рыс Ка­рэй аца­ніў ту­тэй­шыя маг­чы­мас­ці і ўтва­рыў бе­ла­рус­кае ад­дзя­лен­не фран­цуз­скай тэ­ат­раль­­най аса­цы­яцыі Demain le Printemps («За­ўтра вяс­на»). Між­на­род­нае гра­мад­скае аб’яднан­не «Тэ­атро» на ча­ле з мас­тац­кай кі­раў­ні­цай Лі­дзі­яй Ма­на­ко­вай, слын­ным бе­ла­рус­кім рэ­жы­сё­рам-пед­аго­гам, па­ўста­ла ў 2007 го­дзе. У яго­ных шэ­ра­гах — артыс­ты, рэ­жы­сё­ры, му­зы­кан­ты, пе­ра­клад­чы­кі. Ця­пер гэ­тыя ўтва­рэн­ні раз­ам ру­пяц­ца пра бе­ла­рус­кія ста­жы­роў­кі для фран­ка­моў­ных вы­ка­наў­цаў — пра­фе­сій­ных (яны доў­жац­ца ка­ля ча­ты­рох тыд­няў) і не­пра­фе­сій­ных (ця­гам дзе­вя­ці ме­ся­цаў). Што­год ка­ля пя­ці­дзе­ся­ці твор­цаў імкнуц­ца ў Мінск пе­ра­ймаць і ву­чыц­ца, на­пра­цоў­ваць дос­вед, за­вяр­ша­ючы курс ува­соб­ле­ны­мі «за­ма­лёў­ка­мі з жыц­ця бе­ла­ру­саў і фран­цу­заў, ство­ра­ных бе­ла­ру­са­мі і фран­цу­за­мі». Фаб­рыс Ка­рэй сцвяр­джае, што пе­рад­усім яго­ны пра­ект існуе для ку­ль­тур­на­га аб­ме­ну і шмат якія ад­ука­цый­ныя ад­мет­нас­ці су­час­най Бе­ла­ру­сі ён ха­цеў бы сцвер­дзіць у фран­цуз­скім по­бы­це — пры­кла­дам, агу­ль­ны дос­туп да вы­ву­чэн­ня за­меж­ных моў аль­бо му­зы­кі.

 

Бе­ла­рус­кай тэ­атра­ль­най пры­сут­нас­ці ў Фран­цыі, кра­іне з ве­ліч­ны­мі і прад­стаў­ні­чы­мі твор­чы­мі інсты­ту­та­мі, ве­ль­мі па­спры­яла Па­со­льс­тва Рэ­спуб­лі­кі Бе­ла­русь у Фран­цуз­скай Рэ­спуб­лі­цы на ча­ле з за­ўзя­тым тэ­атра­лам, Надзвы­чай­ным і Па­ўна­моц­ным Па­слом Па­ўлам Ла­туш­кам. У 2014 го­дзе за­ўваж­най падзе­яй «Дзён бе­ла­рус­кай ку­ль­ту­ры ў Фран­цыі» зра­біў­ся па­каз спек­так­ля «Пан Та­дэ­вуш» На­цы­яна­ль­на­га тэ­атра імя Янкі Ку­па­лы пад га­на­ро­вым па­тра­на­там ЮНЕС­КА на сцэ­не па­рыж­ска­га тэ­атра МС93 (ён спе­цы­ялі­зу­ецца на па­ста­ноў­ках усход­няй Еўро­пы). Па­эма Ад­ама Міц­ке­ві­ча гу­чыць на трыц­ца­ці трох сус­вет­ных мо­вах; для сцэ­ніч­на­га ўва­саб­лен­ня па-бе­ла­рус­ку быў вы­ка­рыс­та­ны пе­ра­клад Язэ­па Се­мя­жо­на, а для фран­цуз­скіх суб­ціт­раў — пе­ра­клад Ра­бе­ра Бур­жуа. «Мы пры­вез­лі Міц­ке­ві­чу ў Па­рыж пры­ві­тан­не з ра­дзі­мы, на якую ён ні­ко­лі не вяр­нуў­ся і па якой су­ма­ваў усё жыц­цё», — за­ўва­жыў рэ­жы­сёр Мі­ка­лай Пі­ні­гін, апа­вёў­шы пра ад­мет­ную да­рэч­насць па­ка­зу, арга­ні­за­ва­на­га Па­со­льст­вам, бо якраз у 2014-м па­рыж­ска­му вы­дан­ню «Пана Та­дэ­ву­ша» зраў­ня­ла­ся 180 га­доў.

 

З «Дзён бе­ла­рус­кай ку­ль­ту­ры ў Фран­цыі» не­ўза­ба­ве вы­лу­чы­лі­ся «Бе­ла­рус­кія тэ­атра­ль­ныя се­зо­ны ў Фран­цыі». Іх «пер­шай лас­таў­кай», ня­зму­ша­най і лёг­кай, у са­ка­ві­ку 2016 го­да зра­бі­ла­ся лі­рыч­ная ка­ме­дыя Жа­на-Кло­да Ісле­ра «Лёг­ка­га жыц­ця ніх­то не аб­яцаў» у па­ста­ноў­цы Аляк­сан­дра Яфрэ­ма­ва і ка­лек­ты­ву ста­ліч­на­га Тэ­атра-сту­дыі кі­на­акцё­ра на­цы­яна­ль­най кі­нас­ту­дыі «Бе­ла­ру­сь­фі­льм». Фран­цуз­скі дра­ма­тург так­са­ма на­ве­даў тэ­атр «Ад’яр» і за­свед­чыў сваю зда­во­ле­насць вы­со­кім уз­роў­нем сцэ­ніч­на­га ўва­саб­лен­ня. Па­дкрэс­ле­най ці­ка­вас­цю на­вед­ні­каў ка­рыс­та­ла­ся і вы­ста­ва «Тэ­атр у пла­ка­це» адзі­нац­ца­ці су­час­ных бе­ла­рус­кіх мас­та­коў. У чэр­ве­ні па­пу­ляр­ны па­рыж­скі тэ­атр Les Feux-de-la-Rampe («Агні рам­пы») пры­няў спек­такль Мі­ка­лая Пі­ні­гі­на «ART» па­вод­ле вя­до­май інтэ­лек­ту­аль­най п’есы Ясмі­ны Рэ­за. Яркае пра­жы­ван­не сва­іх ро­ляў Але­гам Гар­бу­зам, Сяр­ге­ем Чу­бам і Па­ўлам Хар­лан­чу­ком-Южа­ко­вым, ад­мет­ныя псі­ха­ла­гіч­ныя склад­ні­кі да­чы­нен­няў ансам­бля пер­са­на­жаў, трап­насць і не­ча­ка­ныя па­ва­рот­кі рэ­жы­сёр­ска­га пра­чы­тан­ня вы­клі­ка­лі пры­знан­не пуб­лі­кі і па­кі­ну­лі па са­бе най­леп­шыя ўра­жан­ні.

 

У 2017 го­дзе мін­скі пра­ект «ТрыТ­фар­маТ» «з аншла­гам прад­ста­віў Па­ры­жу па­цеш­ную ка­ме­дыю з ме­лад­ра­ма­тыч­ным фі­на­лам» бе­ла­рус­ка­га дра­ма­тур­га Сяр­гея Гір­ге­ля пад на­зваю «13-ы гу­зік На­па­ле­она». Рэ­жы­сёр­ка Тац­ця­на Тра­яно­віч удак­лад­ні­ла, што ігра­лі спек­такль у за­ле Мэ­рыі 9-й акру­гі Па­ры­жа не­да­лё­ка ад Grande Opera (а гэ­та гіс­та­рыч­ны га­рад­скі цэнтр). Па­мяш­кан­не для па­ка­зу — ня­звык­ла не­вя­лі­кае, та­му да­вя­ло­ся па­мя­няць мі­зан­сцэ­ны і ад­мо­віц­ца ад час­ткі дэ­ка­ра­цый. Экра­ны для пе­ра­кла­ду на фран­цуз­скую пе­ра­кры­ва­лі пля­цоў­ку, та­му вы­ра­шы­лі пус­каць ціт­ры на столь. Фран­цу­зы на­зва­лі гэ­тае ра­шэн­не ге­ні­яль­ным, бо за­лу арга­ні­за­ва­лі па­вод­ле пры­нцы­пу амфі­тэ­атра: у пер­шыя шэ­ра­гі за­пра­сі­лі но­сь­бі­таў рус­кай мо­вы, а ў ся­рэ­дзі­не на пад’ёме аста­ля­ва­лі мес­цы для фран­ка­моў­ных гле­да­чоў — каб зруч­ней бы­ло за­ся­ро­джваць по­зірк то на сцэ­не, то на сто­лі. «Ка­лі ў гля­дзе­ль­ню пан­еслі да­дат­ко­выя крэс­лы, — рас­па­вя­ла Тац­ця­на Тра­яно­віч, — спа­дар Па­сол зда­во­ле­на адзна­чыў рэ­кор­дны про­даж на­шых квіт­коў: за­ла мэ­рыі му­со­ва змяс­ці­ла ка­ля 350 гле­да­чоў. А мы... хва­ля­ва­лі­ся. Наш спек­такль — ка­ме­дыя су­час­ная. Яна ве­ль­мі ад­да­ле­на мае да­чы­нен­не да гіс­та­рыч­най тэ­мы. Ка­лек­цы­янер, які апан­та­на шу­кае тры­нац­ца­ты гу­зік па­ра­дна­га мун­дзі­ра На­па­ле­она (па­вод­ле ле­ген­ды, гу­зік за­бяс­печ­вае аб­са­лют­ную ўла­ду над усім све­там), у фі­на­ле зна­хо­дзіць сваё ка­хан­не. Але з са­мых пер­шых рэ­плік гля­дзе­ль­-

ня за­свед­чы­ла сваё па­ра­зу­мен­не са сцэ­най, так што да­вя­ло­ся ра­біць шмат­лі­кія па­ўзы — каб пе­ра­ча­каць вы­бу­хі ро­га­ту і апла­дыс­мен­ты. А ча­сам пуб­лі­ка рэ­ага­ва­ла ў аб­са­лют­на не­ча­ка­ных мес­цах! У дзень спек­так­ля нам па­ве­да­мі­лі: за­ла мэ­рыі да на­шых па­слуг то­ль­кі дзве га­дзі­ны, та­му да­вя­дзец­ца іграць без антрак­ту. Але артыс­там трэ­ба пе­ра­апра­нуц­ца — чым за­няць гле­да­чоў хоць бы якіх пяць-сем хві­лін? І та­ды Арцём Да­ві­до­віч, адзі­ны, ка­му не трэ­ба бы­ло мя­няць кас­цюм, на інва­лід­ным ваз­ку свай­го пер­са­на­жа вы­ка­ціў на сцэ­ну і аб­вяс­ціў му­зыч­ную па­ўзу: пад акам­па­не­мент рэ­кві­зіт­най ба­ла­лай­кі і му­зыч­на­га інстру­мен­та, на­зва­на­га "ка­зой", за­спя­ваў шля­ге­ры з рэ­пер­ту­ару Шар­ля Азна­ву­ра, Джо Да­сэ­на, Мі­рэй Ма­цьё... Яго пры­ча­ка­ла ава­цыя. Як і нас пры кан­цы па­ста­ноў­кі. Мы ад­ра­зу атры­ма­лі за­пра­шэн­не ад стар­шы­ні аса­цы­яцыі бе­ла­ру­саў го­ра­да Лі­ёна Bel’art Надзеі Кры­ва­ша­на­вай і праз год, пад­тры­ма­ныя на­шым Па­со­льс­твам у Фран­цыі, пры­еха­лі са спек­так­лем "Шлюб­ны да­га­вор" па­вод­ле ад­на­ймен­най п’есы ізра­ільс­ка­га дра­ма­тур­га Эфра­іма Кі­шо­на. Для со­неч­ных фран­цуз­скіх гле­да­чоў доб­рая ка­ме­дыя як доб­рае ві­но!»

 

Тац­ця­на Тра­яно­віч за­ўва­жае, што па­ста­ноў­ку, якая ігра­ецца за мя­жой, магчыма па­ра­ўнаць з прэм’ерай: рэ­акцыя пуб­лі­кі за­ўжды не­вя­до­мая. Пра яе мож­на мер­ка­ваць, але ве­даць пэў­на — ня­мож­на. Ве­да­ючы асаб­лі­вас­ці за­меж­ных па­ка­заў, рэ­жы­сёр за­ўжды про­сіць сва­іх артыс­таў не пан­іка­ваць, не губ­ляц­ца, не ха­вац­ца за тэкст, а дзей­ні­чаць то­ль­кі па­вод­ле рэ­жы­сёр­скай за­да­чы, існа­ваць тут і ця­пер. Вя­лі­кае зна­чэн­не мае пі­сь­мен­ны лі­та­ра­тур­ны пе­ра­клад, да­клад­насць і трап­насць яго­най пад­ачы. Як пра­ві­ла, на спек­так­лі трап­ляе не­й­кая ко­ль­касць эміг­ран­таў, бы­лых су­айчын­ні­каў, прад­стаў­ні­коў на­цы­яна­ль­най ды­яспа­ры. Над­ара­ецца пэў­ны мо­мант яднан­ня, сус­трэ­ча зем­ля­коў. Але са­мае пры­емнае, ка­лі свае мер­ка­ван­ні вы­каз­ва­юць ка­ле­гі, артыс­ты і рэ­жы­сё­ры тэ­атра, дзе ад­бы­ва­ецца па­каз. Ня­гле­дзя­чы на моў­ны бар’ер, з імі во­кам­гнен­на зна­хо­дзіц­ца агу­ль­ная мо­ва.

 

А ў лі­пе­ні 2017-га бе­ла­рус­кім па­ста­ноў­кам «Межы» і «Гэ­та ўсё яна» вы­паў зна­ка­мі­ты Аві­нь­ёнскі фес­ты­валь, які сем­дзе­сят пер­шы раз збі­раў раз­ма­ітыя сцэ­ніч­ныя пра­па­но­вы з уся­го све­ту. Бо­льш за ты­ся­чу спек­так­ляў! Для тэ­атра­ль­ных зо­рак і за­про­ша­ных труп фес­ты­валь мае тры­ва­лы сек­тар «In». Для тэ­атраў ма­ла­вя­до­мых існуе сек­тар «Off», так­са­ма сво­еа­саб­лі­вы ры­нак, дзе мож­на прад­эман­стра­ваць да­сяг­нен­ні і пуб­лі­цы, і ка­ле­гам, і ад­мыс­лоў­цам пра­ка­ту. Ула­дзі­мір Ка­ра­чэў­скі, на той час ды­рэк­тар Рэ­спуб­лі­кан­ска­га тэ­атра бе­ла­рус­кай дра­ма­тур­гіі, свед­чыў: каб год­на прад­ста­віць фран­ка-бе­ла­рус­кія пра­екты, ён спа­чат­ку ездзіў у Авінь­­ён як гля­дач, вы­ву­чаў арга­ні­за­цыю, пра­па­но­вы, маг­чы­мас­ці, а да свай­го вы­сту­пу тэ­атр рых­та­ваў­ся амаль два га­ды. Пер­шы су­мес­ны пра­ект з артыс­та­мі МГА «Тэ­атро» — вер­ба­цім рэ­жы­сё­ра Аляк­сан­дра Мар­чан­кі «Межы» — па­ка­за­лі адзі­нац­цаць раз­оў. Праз яго фес­ты­ва­ль­ная пуб­лі­ка маг­ла ўя­віць су­час­нае бе­ла­рус­кае жыц­цё, чые на­ба­ле­лыя тэ­мы вы­яві­лі­ся ве­ль­мі бліз­кі­мі еўра­пей­цам. На­шу­ме­лы бе­ла­рус­кі спек­такль «Гэ­та ўсё яна» дра­ма­тур­га Андрэя Іва­но­ва і рэ­жы­сёр­кі Мо­ні­кі Да­браў­лян­скай, існую дра­му па­ра­зу­мен­ня ма­ці і сы­на, па­вод­ле фес­ты­ва­ль­нае да­мо­вы па­ка­за­лі дзе­сяць раз­оў. «Спа­чат­ку трэ­ба бы­ло пра­йсці праз увесь го­рад і ад­даць сус­трэч­ным улёт­кі-за­пра­шэн­ні, са­ма­стой­на раз­ве­сіць афі­шы, — апа­вя­да­ла актры­са Люд­мі­ла Сі­дар­ке­віч. — Хоть на смет­ні­цы, хоць на ліх­тар­ныя слу­пы. Я сус­трэ­ла бу­дын­кі, чые фа­са­ды бы­лі спрэс за­кле­еныя афі­ша­мі, на­ват вок­ны. Але за­пра­шэн­ні бра­лі з па­ва­гаю, на­ват дзя­ка­ва­лі. Пра­ўда, мя­не хут­ка вы­зва­лі­лі ад гэ­тых шпа­цы­раў — пэў­на, праз ця­жар вы­ка­нан­ня ро­лі ў па­ста­ноў­цы. Мяр­куй­це са­мі: з 10:00 да 23:30 на на­шай пля­цоў­цы па­каз­ва­юць спек­так­лі. Наш час — 20:30. Па­зна­ва­та? О, не! Дзя­ка­ваць бо­гу, у гэ­ты час не так го­ра­ча. Мы са­мі, ка­лі вы­па­да­ла маг­чы­масць па­гля­дзець чы­есь­ці тво­ры, ся­да­лі ў ві­ль­гот­ныя, а то і мок­рыя фа­тэ­лі — га­ра­чы­ня ў Аві­нь­ёне для нас зу­сім ня­звык­лая, ня­гле­дзя­чы на кан­ды­цы­яне­ры і па­ста­янны кло­пат, каб пра­вет­рыць. Па­ўсюль — уваж­лі­вы і да­клад­ны тэх­ніч­ны пер­са­нал: ніх­то не дасць артыс­ту зра­біць ліш­ні крок і ра­біць не сваю ра­бо­ту. Про­сяць па­пя­рэ­джваць пра ўсе па­трэ­бы і вы­мо­гі. Усё пад­рых­та­ва­на ў час і ні­чо­га не вы­ма­гае пе­ра­роб­кі! Фран­цуз­скі тэ­атр ве­ль­мі моц­ны яшчэ і за кошт сва­іх ве­ль­мі пра­фе­сій­ных, дыс­цып­лі­на­ва­ных тэх­ніч­ных су­пра­цоў­ні­каў! Але пра­ві­лы па­ка­зу стро­гія: за пят­нац­цаць хві­лін трэ­ба на­ла­дзіць дэ­ка­ра­цыю і пад­рых­та­ваць рэ­кві­зіт. У кож­на­га — свая зо­на пра­цы. Кож­ны вы­зна­чыў яе пад­час тэх­ніч­ных рэ­пе­ты­цый. Про­ста трэ­ні­ра­ва­лі­ся — каб хві­лі­на ў хві­лі­ну — і так на­мас­та­чы­лі­ся, што рых­та­ва­лі сцэ­ну за дзе­сяць хві­лін, на­ват рэ­корд па­ста­ві­лі: сем! Сы­граць дзе­сяць раз­оў за­пар з ад­ным вы­ход­ным днём — вель­­мі скла­да­нае вы­пра­ба­ван­не на пра­фе­сій­насць. Дзе­сяць разоў за­пар пры­му­шаць ся­бе быць існай, жы­вой, на­но­ва пе­ра­жы­ваць мат­чы­ну дра­му! Про­ста не­рво­вае зня­сі­лен­не. Слё­зы пыр­ска­лі рэ­флек­тор­на, да­во­дзі­ла­ся ся­бе стрым­лі­ваць і на­ват кан­тра­ля­ваць, каб не над­ары­ла­ся істэ­ры­кі (дзе­сяць істэ­рык — гэ­та ўжо не жар­тач­кі!). Але гле­да­чы... Яны вы­хо­дзі­лі і ад­ра­зу па­чы­на­лі рас­каз­ваць пры­сут­ным — тым, якія ча­ка­лі па­ка­зу інша­га тэ­атра, што "вось гэ­ты во спек­такль трэ­ба гля­дзець аб­авяз­ко­ва!". Больш за тое, да нас не ад­ной­чы пад­ыхо­дзі­лі ад­ра­зу па­сля пра­гля­ду і рас­па­вя­да­лі свае ўра­жан­ні, на­ват ла­дзі­лі та­кія ма­ле­нь­кія аб­мер­ка­ван­ні. Ві­даць, твор моц­на чап­ляў пуб­лі­ку. Фран­цу­зы бы­лі надзвы­чай уваж­лі­вы­мі! Ад­цяг­ва­лі­ся ад суб­ціт­раў, пі­ль­на­ва­лі кож­ны рух на пля­цоў­цы і са­мыя ма­лыя зме­ны ў інта­на­цы­ях. Мы для іх зра­бі­лі­ся сво­еа­саб­лі­вым ад­крыц­цём: ад­кры­ты кан­флікт па­ста­ноў­кі, эмо­цыі, слё­зы — вя­ла рэй на­ша тэ­атра­ль­ная шко­ла са сва­ім сла­ву­тым псі­ха­ла­гіз­мам. У Аві­нь­ён пры­во­зяць шмат вы­біт­ных за­баў­ля­ль­ных спек­так­ляў — без дру­го­га пла­ну, з ад­мет­на па­стаў­ле­ны­мі фо­ку­са­мі, яркіх, вя­сё­лых... І вось пуб­лі­ка гэ­тых спек­так­ляў ве­ль­мі шчы­ра ад­гу­ка­ла­ся на на­шу су­час­ную дра­му ма­ці і сы­на».

 

У Аві­нь­ёне тра­ды­цый­на пра­цуе гля­дац­кае жу­ры — з лі­ку са­мых пра­су­ну­тых, актыў­ных і за­гар­та­ва­ных гле­да­чоў, аб’ядна­ных у гра­мад­скую арга­ні­за­цыю Tournesol («Сла­неч­нік»). У іх усё зла­джа­на і сур’ёзна, яны гля­дзяць кож­ны спек­такль і скла­да­юць пад­ра­бяз­ны вод­гук-рэ­цэн­зію. Амаль з ты­ся­чы пя­ці­сот па­ста­но­вак яны зва­жы­лі на сто пя­ць­дзя­сят (са­цы­яль­най скі­ра­ва­нас­ці аль­бо та­кіх, дзе за­кра­на­юцца пра­бле­мы вы­ха­ван­ня, па­ра­зу­мен­ня, псі­ха­ло­гіі), з іх аб­ра­лі пят­нац­цаць най­леп­шых, а по­тым — для гля­дац­кай уз­на­га­ро­ды — шэсць. Спек­такль «Гэ­та ўсё яна» атры­маў аві­нь­ёнскі Tournesol і пі­ль­ную ўва­гу еўра­пей­скіх тэ­атра­ль­ных ды­рэк­та­раў.

 

Учэ­піс­тую па­тра­ба­ва­ль­насць фран­цуз­скай пуб­лі­кі Люд­мі­ле Сі­дар­ке­віч вы­па­ла кан­чат­ко­ва асэн­са­ваць сё­лет­нім траў­нем у Па­ры­жы, ка­лі «Гэ­та ўсё яна» па­каз­ва­лі ў «Ата­лан­це» — ма­лой сцэ­не зна­ка­мі­та­га па­рыж­ска­га тэ­атра «Атэ­лье» (пля­цоў­кі зна­на­га рэ­жы­сё­ра Шар­ля Дзю­ле­на, удзе­ль­ні­ка так зва­на­га «Кар­тэ­ля» зна­ка­вых фран­цуз­скіх рэ­жы­сё­раў мі­ну­ла­га ста­год­дзя). «Мо гэ­та бы­ла на­ша фан­та­зія, — дзі­віц­ца артыс­тка, — але мы ад­чу­ва­лі пад­трым­ку са­мо­га тэ­атра­ль­на­га бу­дын­ка. На­ват у агу­ль­най гры­мёр­най бы­ло ве­ль­мі пры­емна зна­хо­дзіц­ца. На тэх­ніч­ны пра­гон пры­йшлі сту­дэн­ты і так за­ха­пі­лі­ся, што за­ста­лі­ся на спек­такль, а па­сля зла­дзі­лі мне вет­лі­вую, але на­стой­лі­вую апы­тан­ку — як, маў­ляў, я аса­біс­та стаў­лю­ся да пра­блем свай­го ўяў­на­га сы­на? І пры гэ­тым на­сто­ль­кі да­клад­на апіс­ва­лі мае дзея­нні ды інта­на­цыі, што вы­сно­ва па­пра­сі­ла­ся та­кая: фран­цуз­скія гле­да­чы на спек­так­лі... пра­цу­юць. 

На­роў­ні з артыс­та­мі». 

Аўтар: Жана ЛАШКЕВІЧ
рэдактар аддзела тэатра