Яна шукала сябе ў самых розных напрамках і нават сабе не прызнавалася, што ўсё ж такі яе мара — оперная сцэна. Цяпер яе сапрана можна пачуць як у Вялікім тэатры Беларусі, так і на канцэртах Музычнага дома «Класіка» або ансамбля старадаўняй музыкі «Кантабіле», дзе яна таксама з’яўляецца салісткай. Сёння мы гутарым з Маргарытай Ляўчук, фіналісткай папулярнага тэлепраекта «Вялікая опера». Трэба сказаць, што графік у маладой спявачкі вельмі насычаны. Напрыклад, на інтэрв’ю яна прыехала адразу пасля канцэрта ў Нясвіжы...
— Музычны дом «Класіка» даўно супрацоўнічае з неверагоднай прыгажосці Нясвіжскім замкам, дзе мы ладзім самыя розныя імпрэзы, у тым ліку — музычна-тэатралізаваныя квэсты. Але нават і на падобных мерапрыемствах я выступаю ў ролі княгінь. Вядома, тых, якія спяваюць! — усміхаецца Маргарыта. — Я ўжо чацвёрты год з’яўляюся салісткай Музычнага дома «Класіка». І магу сказаць, што станаўленне мяне як спявачкі адбылося менавіта тут. Бо тут рыхтуюцца самыя разнастайныя праекты: і джаз, і эстрада, і опера...
А як вы прыйшлі ў гэты калектыў?
— У мяне даволі вялікі музычны багаж. З першага курса спявала ў самых розных ансамблях, выступала ў рэстаранах, таму што трэба было неяк зарабляць сабе на жыццё. Выконвала іспанскія і цыганскія песні, «папсу» і джаз. Але прыйшоў такі момант, калі зразумела: да трох гадзін ночы я спяваю ў задымленых памяшканнях, а потым, калі прыходжу на спецыяльнасць у Акадэмію музыкі, не магу нармальна займацца. Прыйшлося выбіраць: або працягнуць выступаць у рэстаранах і далей, ці ўсё пакінуць, жыць на стыпендыю, але вучыцца опернаму вакалу.
А ў маім класе оперных спеваў, дзе выкладае Людміла Шчарбакова, вучылася дзяўчына, якая якраз пачала супрацоўнічаць з Музычным домам «Класіка». Мы, вядома, ёй па-добраму зайздросцілі. Бо кожнаму хацелася паўдзельнічаць у чымсьці новым і цікавым. Аднойчы яна падышла да мяне і кажа: «Ведаеш, мне трэба з’ехаць, а калектыў падводзіць зусім не хочацца... Можа, выратуеш і праспяваеш?» «Без праблем!» — адказала я. І пайшла на праслухоўванне. Так і стала салісткай Музычнага дома «Класіка». Паўтаруся, гэта быў перыяд пошуку. Шчаслівая, што паступова я знайшла сябе менавіта ў оперы.
Вы з дзяцінства марылі менавіта пра сцэну?
— З дзяцінства ведала: буду спявачкай — і больш нікім! Думаю, гэта маё прызначэнне. У дзяцінстве ладзіла канцэрты для сяброў, суседзяў. А як мы спявалі з дзядулем народныя песні ля печы! Трэба адзначыць, уся мая радня мае выдатны слых і прыгожыя галасы. Калі збіраемся разам за сталом, абавязкова спяваем — такое цудоўнае шматгалоссе атрымліваецца!.. Так што ў мяне яшчэ ў дзяцінстве склаўся выразны план: сцэна — і ўсё тут! І хоць спачатку бачыла сябе на эстрадзе з мікрафонам у руках, рада, што ў пэўны момант павярнула на сцежку, па якой прыйшла ў Оперны тэатр. Дзе і засталася.
Вялікі тэатр Беларусі таксама быў у вашых марах?
— Наш тэатр — гэта казка! На першым курсе Акадэміі музыкі на адным з конкурсаў я выйграла абанемент у Вялікі — магла хадзіць на ўсе спектаклі без выключэння. Тады жыла зусім недалёка ад тэатра — у інтэрнаце на вуліцы Кісялёва. Памятаю, у пакоі над ложкам прымацавала купюру ў 100 тысяч беларускіх рублёў (тады на ёй быў намаляваны якраз наш тэатр), распісалася на ёй і загадала жаданне: хачу працаваць у Вялікім, атрымліваць сто тысяч за спектакль і раздаваць аўтографы. (Смяецца.) Вось так і наваражыла свой лёс.
Дарэчы, у дзяцінстве ў мяне на сцяне вісела «Карта мары», куды я прыклейвала выразаныя з розных часопісаў карцінкі — краін і гарадоў, дзе хацела б пабываць, цацак і рэчаў, якія хацела б мець. Ведаеце, мабыць, адзіная карцінка, якая не знайшла пакуль свайго ўвасаблення ў маім жыцці, — гэта фатаграфія Сіднейскай оперы... (Усміхаецца.)
Нельга адмовіць, што папулярнасць вам прынёс удзел у тэлевізійным праекце «Вялікая опера». Нават давялося рабіць выбар: альбо прэм’ера «Травіяты» на беларускай сцэне, альбо кастынг праграмы ў Маскве...
— Выдатна разумела: партыю Віялеты Валеры яшчэ выканаю, што і адбылося 8 лютага. А вось прапусціць кастынг «Вялікай оперы» не магла. Магчыма, калі б не прайшла адбор, пра штосьці і шкадавала б. Але ўсё склалася проста цудоўна! Вельмі ўдзячная ўсім стваральнікам «Вялікай оперы» за гэты праект.Бо ён заваблівае ў выдатны свет оперы літаральна ўсіх — і тых, хто звязаны з класічнай музыкай, і тых, хто чуе пра гэтае мастацтва ці не ўпершыню. Дзякуючы тэлевізійнаму конкурсу мяне многія пазнаюць, падыходзяць, кажуць цёплыя словы. Вядома, гэта прыемна!
Напэўна, вы раіліся з Юрыем Гарадзецкім і Іллёй Сільчуковым, салістамі Вялікага тэатра Беларусі і таксама фіналістамі праграмы, якія ў свой час бліскуча выступілі на праекце «Вялікая опера»?
— Безумоўна. А як іначай? Перад тым як падаць заяўку на ўдзел, дапытвалася ў Сільчукова: ці варта? «Вядома, варта! — развеяў мае сумненні Ілля. — Нават калі і не пройдзеш этап праслухоўвання — паспрабуй! Бо праект адкрывае неверагодную колькасць магчымасцяў». І Гарадзецкі казаў таксама: «Ты маладая, прыгожая — удзельнічай! Іначай потым будзеш шкадаваць». Калі з Іллёй падзялілася сваімі страхамі, маўляў, вельмі баюся даваць інтэрв’ю, — ён параіў: «Проста будзь сабой!» Гэтай рэкамендацыі і прытрымліваюся. І ўсё ж такі самы каштоўны вопыт — уласны.
Зноў жа на кастынгу праекта «Вялікая опера» Дзмітрый Бертман, рэжысёр і мастацкі кіраўнік Маскоўскага музычнага тэатра «Гелікон-Опера», прызнаўся вам у каханні...
— Мы з Дзмітрыем упершыню ўбачыліся менавіта на праслухоўванні. Пасля арыі Аксаны з «Ночы перад Калядамі» Рымскага-Корсакава кастынг-дырэктар оперы Вялікага тэатра Расіі Вольга Капаніна мяне моцна раскрытыкавала. Сказала, што гэты музычны матэрыял не для майго голасу і наогул я не падыходжу для праекта. Вялікі дзякуй вядучай Саці Співаковай і астатнім членам журы за тое, што яны за мяне заступіліся. Менавіта тады Дзмітрый Бертман узяў у рукі мікрафон і прамовіў: «А я закахаўся!» Гэтая фраза, мне здаецца, і сыграла значную ролю. Можа быць, у тым ліку дзякуючы гэтаму я і апынулася ў праекце. Вядома, прыемна пачуць такія словы. Але з Дзмітрыем, як і з астатнімі членамі журы, мы бачыліся выключна падчас выступаў. Бертман часта хваліў, часам крытыкаваў. Але не больш за тое.
Як вы ставіліся да крытыкі журы?
— Члены журы «Вялікай оперы» не тое што крытыкавалі — яны дапамагалі, падказвалі, як зрабіць так, каб спяваць лягчэй, чысцей, прыгажэй. Безумоўна, гэта шоу — і ў кожнага «суддзі» ёсць свая роля. Напрыклад, італьянскі бас-барытон Бруна Праціка апрануў на сябе маску заўсёды незадаволенага, хмурага артыста. Мне часцяком даставалася ад яго — ён любіў мяне пакрытыкаваць. Але калі пасля праекта сустрэла яго за кулісамі — перада мной быў абсалютна іншы чалавек. Як толькі ён мяне ўбачыў — расквітнеў, абняў, пацалаваў. А ў мяне ў галаве адно пытанне: і гэта Бруна Праціка? Не можа быць! Не, гэта зусім іншы чалавек! Ён казаў цёплыя словы, дадаючы: «Бравісіма!» А я думала: дзе камера?! Чаму не здымаюць?! Менавіта цяпер і трэба паказваць, што ён гаворыць! (Усміхаецца.)
Да якіх парадаў ад знакамітых членаў журы «Вялікай оперы» вы абавязкова прыслухаецеся, магчыма, у далейшым?
— З латвійскай опернай спявачкай Крысціне Опалайс мы даволі доўга размаўлялі пра тое, што ў нашай прафесіі вельмі важна браць паўзу і адпачываць. «Адпачынак» голасу проста неабходны. Варта памаўчаць нейкі час, а потым паступова пачынаць займацца — рабіць дыхальныя практыкаванні, паволі пачынаць пець. Крысціне сама адмяніла ў лютым усе свае спектаклі ў «Метраполітэн-опера» ў Нью-Ёрку. Можа быць, менавіта таму яна зорка такой велічыні? Бо чым больш ты працуеш, але не займаешся ўласным голасам, тым хутчэй узнікаюць прафесійныя праблемы.
У «Вялікай оперы» вы выходзілі ў самых розных вобразах. Які запомніўся больш за ўсё?
— Для нумара, дзе я была суперсучаснай лялькай Алімпіяй, мяне грыміравалі пяць (!) гадзін. Не запомніць яго немагчыма. Але ўсё ж такі самым любімым для мяне стаў вобраз Русалачкі. У адной з фінальных праграм трэба было выканаць беларускую народную песню «Купалінка». І мастачка па касцюмах Аляксандра Фралова ўсё пыталася: «Што ж мне прыдумаць для цябе, Маргоша?..» І я прапанавала: «Хачу быць Русалачкай...» «Добра», — адказала Саша.
У мне з дзяцінства жыла гэтая мара — хоць на хвіліну ператварыцца ў Арыэль з дыснэеўскай казкі. І праект «Вялікая опера» ажыццявіў маю дзіцячую мару. Але з-за велізарнага і цяжкага хваста самастойна перасоўвацца я не магла — і мяне... насілі на руках! За мной быў «замацаваны» малады чалавек, які за мяне і адказваў: выносіў на сцэну і гэтак жа акуратна нёс назад за кулісы. Гэта было вельмі весела! Акрамя таго, для мяне сплялі шыкоўны вянок. А цела размалявалі так, каб «узоры» былі падобныя да лускі. Гэта быў не вобраз, а сапраўдная «бомба»!
Часта артысты кажуць: «Маё жыццё — гэта тэатр»...
— У мяне шмат «жыццяў»: гэта і Вялікі тэатр, і Музычны дом «Класіка», і асабістае жыццё. Не магу сказаць, што ў мяне ёсць толькі музыка ці толькі опера. Мы жывём у XXI стагоддзі. Як можна выбіраць: тэатр ці сям’я?! У жыцці ўсё можна паспець. Галоўнае — імкнуцца ўсё правільна размеркаваць і ставіцца да рэчаіснасці пазітыўна. Бо шчасце — у нас саміх. І ўсё залежыць выключна ад нас...
Алена Балабановіч