Падзеі ды імёны

На жаль, гэ­та ты­чыц­ца Тры­ена­ле су­час­на­га мас­тац­тва, да­клад­ней — рэ­спуб­лі­кан­скай вы­ста­вы «Вяр­тан­не воб­ра­за. Да 130-год­дзя Мар­ка Ша­га­ла»: ха­ос, ад­сут­насць ясна­га пры­нцы­по­ва­га ад­бо­ру. Не ра­туе сі­ту­ацыю і но­вая прэ­мія ў га­лі­не су­час­на­га мас­тац­тва.

І на­адва­рот: доб­ра арга­ні­за­ва­ная, цу­доў­ная экс­па­на­ва­ная вы­ста­ва чэш­ска­га мас­тац­тва ў НЦСМ не вы­клі­ка­ла ні­якіх па­чуц­цяў, акра­мя ад­чу­ван­ня ба­ча­на­га-пе­ра­ба­ча­на­га.

Для ся­бе я вы­лу­чыў не­ка­ль­кі вы­стаў, га­лоў­ным чы­нам пер­са­на­ль-

ных. Гра­фі­ка Ке­тэ Ко­ль­віц у мас­тац­кім му­зеі, без­умоў­на, ста­ла падзе­яй го­да.

Там жа ча­ка­на вы­со­кі па якас­ці і сі­ле жы­ва­піс Ана­то­ля Куз­ня­цо­ва. Та­кі­мі ж ха­рак­та­рыс­ты­ка­мі мож­на адзна­чыць пер­шую за апош­нія га­ды вы­ста­ву На­тал­лі За­лоз­най у га­ле­рэі «А&V». Пра­ўда, за­ста­ло­ся ад­чу­ван­не, што гэ­та не са­мы ра­ды­ка­ль­ны яе жы­ва­піс, але для тых, хто не ў «Фэй­сбу­ку», ён мог стаць ад­крыц­цём.

Вар­та зга­даць сты­ль­ную вы­ста­ву па­мя­ці Га­лі­ны Га­ра­вой у му­зеі Азгу­ра. Яе мас­тац­тва з ча­сам не стра­ці­ла сваю сі­лу і вы­яўляе ва­кол ся­бе пус­та­ту.

Атрым­лі­ва­ецца пэў­ны амаж бы­лым сяб­рам гру­пы «Ня­мі­га», та­му што як не зга­даць цу­доў­ны парт­рэт Зоі Літ­ві­на­вай сва­ёй сяб­роў­кі Свят­ла­ны Кат­ко­вай на вы­ста­ве парт­рэ­та ў Па­ла­цы мас­тац­тва. Ці ўра­жа­ль­ны пра­ект Та­ма­ры і Ган­ны Са­ка­ло­вых і Але­га Юшко. У пра­екце Сяр­гея Кі­руш­чан­кі «Вы­хоў­ваць но­выя гус­ты» аўтар ні­бы ро­біць крок у мі­ну­лае. Але ў гэ­тым кро­ку — да­клад­насць і прад­ума­насць. У спа­лу­чэн­ні ран­ніх по­шу­каў з зу­сім апош­ні­мі но­вы­мі ад­крыц­ця­мі ўзнік­ла но­вая фор­му­ла, быц­цам адэ­кват­ная мес­цу і кан­тэк­сту. Што мя­не ра­дуе: мас­так спра­буе быць іра­ніч­ным (як мы лю­бім гэ­тае пры­крыц­цё), але, тым не менш, за­ста­ецца сур’ёзным і якасць жы­ва­пі­су не мя­ня­ецца.

Ска­жу пра тое, што мя­не па-сап­раў­дна­му ўра­зі­ла. На вы­ста­ве «Імё­ны» ў ку­ль­тур­ным цэн­тры «Кор­пус» пра­хо­дзі­ла інста­ля­цыя-пер­фор­манс Кі­ры­ла Дзём­ча­ва «135 га­дзін», дзе мас­так ля­жаў пры­ка­ва­ны да лож­ка, каб пры­цяг­нуць ува­гу да лю­дзей, што ста­лі за­клад­ні­ка­мі ўлас­на­га це­ла. Я па­гля­даў на інста­ля­цыю (ме­на­ві­та — па­гля­даў) і мне ста­на­ві­ла­ся на­сам­рэч не па са­бе. Я раз­умею, не­дзе гэ­та ўжо маг­ло быць, але не­йкая не­зра­зу­ме­лая ма­гія рас­паў­сю­джва­ла­ся ва­кол гэ­та­га аб’екта з рэ­аль­ным мас­та­ком.

На гэ­тай жа вы­ста­ве моц­нае ўра­жан­не зра­бі­ла пра­ца Сяр­гея Ша­бо­хі­на.

Так­са­ма вар­та зга­даць вы­ста­ву «Чыс­ці­ня і гі­гі­ена» ў НЦСМ, ідэй­най на­тхня­ль­ні­цай якой ста­ла Мар­та Шма­та­ва. Скан­цэн­тра­ва­насць на жа­но­чым скла­дзе аўта­рак не аб­ядні­ла пра­ект, а, на­адва­рот, па­цвер­дзі­ла мер­ка­ван­не: у на­шай арт-су­по­ль­нас­ці то­ль­кі жан­чы­на ад­стой­вае сваю па­зі­цыю па­сля­доў­на, ня­гле­дзя­чы ні на што. За­пом­ні­лі­ся Ка­ця­ры­на Су­ма­ра­ва ў но­вым — не­жы­ва­піс­ным — амплуа, Тац­ця­на Кан­дра­цен­ка з ра­шу­чым экс­пе­ры­мен­там і пра­ніз­лі­вы «По­мнік» Тац­ця­ны Ра­дзі­віл­ка.

Канстанцін СЕЛІХАНАЎ