...Цэлафан, у некалькі столак накручаны на металічныя стрыжні, утварае шырокі экран на ўсю пляцоўку і набывае падабенства з той сціплай касетай... і «смугою часу», якой зацягнута чалавечая памяць. За цэлафанам нешта варушыцца, рухаецца ў светлавым прастрэле; на яго нешта адбівае праектар, але выявы няпэўныя, разабраць можна людзей у форме, бо шыхты, галіфэ, боты... Два зэдлікі і грудкі касет ад магнітафонаў 1990-х паабапал пляцоўкі вызначаюць асяродак спектакля «Час second-hand» Магілёўскага абласнога драматычнага тэатра.
На ягонай паверхні — асабістыя драмы ахвяраў рэжыму, выхавання, перакананняў. Але праз асобы персанажаў, увасобленых рэжысёрам Уладзімірам Пятровічам, паступова вылучаюцца драмы абаронцаў. Афіцэра, што за часам перабудовы страціў сваю армію і баяўся не ўбараніць сям’ю. Маці пацярпелай ад тэракта дзяўчыны — матчына любоў не мела значэння для выбухоўкі. Самой дзяўчыны, на якую «тэатр ужо не дзейнічае», бо «ніхто не дапаможа»... Чорная бездань за цэлафанам афарбоўвае гэтыя рэплікі — персанажы зазіраюць туды і жахаюцца, бо такая бездань зеўрае ў іх саміх: «Я баюся самога сябе... Я пачынаю баяцца сябе...» — прызнаецца кожны, кранаючы адвечную тэму несупадзення няпісанага чалавечага закону з законам пісаным, дзяржаўным. Куды пасунецца мяжа чалавечага, калі ў дзяржаве — калгатня, у душы — роспач, а ў руках можа апынуцца зброя?
«Мне настолькі блізкі маналог майго героя — былога вайскоўца, “расціснутага” 1990-мі, што я магу падпісацца пад кожным ягоным словам», — распавёў у інтэрв’ю Уладзімір Пятровіч і ролю вайскоўца-афганца сыграў сам — пункцірам, але з дакладнымі націскамі на паваротных падзеях; не прэтэндуючы на мастацкае асэнсаванне часу, але старанна рыхтуючы выхад артысткі Алены Дудзіч і жаночую шчырасць другога акта спектакля. Шчырасць маці, якая бярэ чужы боль, пільнуе раўнавагу сямейнага свету і нават у роспачы праменіць святло.
Алена Дудзіч — бездакорны выбар рэжысёра, бо роля вымагае вялікага асабістага ўнёску актрысы, аголенага нерва, эмоцыі «на разрыў», толькі дрэнчыцца і пакутваць можна з выключным пачуццём меры. Артыстка настолькі годная і прыгожая, што рэпліка «Я гадавалася ў глыбокім савецкім часе. Самым-самым...» перадусім выклікае здзіўленне, множыцца на захапленне і адразу абмалёўвае асобу персанажа, а мастацкі складнік ролі пацвяржае: «Дакументальны тэатр — гэта толькі тэхналогія».
Дачыненні маці з дачкой (Ірына Дунчанка), на якой таўро пацярпелай («...а я не хачу, каб на мне бачылі гэтае таўро...»), рэжысёр свядома абмяжоўвае — ад фізічных дзеянняў да праявы пачуццяў. Іх стрыманасць наструньвае залу і вымагае заўважнай эмоцыі ў адказ, калі, ратуючыся з чорнай яміны-пашчы, утворанай адзеннем сцэны пры задніку, дзяўчына кідаецца на цэлафанавы экран і разрывае яго, трапляючы ў абдымкі да маці на авансцэне. Так уз’ядноўваюцца душы...
Чацвёрты персанаж спектакля — спадзяваны жаночы «голас за сцэнай». Як бы аўтар, бо агучвае рэмаркі Святланы Алексіевіч, удакладняе абставіны дзеяння. Пры тым, што фанаграмны шэраг скупаваты (і гэта цалкам слушна), а жывыя галасы артыстаў па-за канкурэнцыяй, пакуль запіс даводзіць хіба магчымасці магнітафона... перад думкамі, якія мецьмуць гучаць на ўвесь голас: нешта ў нашым жыцці не падлягае разуменню і дараванню.
P.S. Рэжысёр Уладзімір Пятровіч мае намер працягваць працу над спектаклем «Час second-hand».