21 студзеня
На Хрышчэнне любаваўся Дземідамі з буравой вышкі, якую, шукаючы нафту, паставілі на прагонах геолагі. Адсюль яна надзвычай прыгожая, бо прыбраная іскрыстым снегам і бачыцца ўся, разам, як на далоні. Цікава з вышыні разглядваць кожнае селішча паасобку: хаты, хлявы, дрэвы, сцежкі… Яшчэ клаў сляды-ланцуг на снезе. Сустрэўся са сваім дубком. Спадзяваўся, што ўбачу яго ў жоўтым трапяткім лісці. Не, толькі на адной галінцы трапяталіся-калаціліся, як чалавек ад холаду.
Мне заўтра споўніцца трыццаць тры гады. Ужо багата. Гады ляцяць, а я марудна рухаюся. А прыходзіць і такое адчуванне — што сапраўднага, творчага руху зусім няма, хаця ці не штодня бываю на вакзале. Усё мітусня, а вось каб сур’ёзна, з душою…
І здароўе кульгае…
Колькі засталося? Каб ведаць, можна было б паспяшацца, задумаўся б… Ці, можа, “рукі ўгару”? Не, здавацца не па мне, не той характар. Жыццё — змаганне, барацьба.
5 красавіка
Дома быў! У вёсцы роднай! Спачыў душою, хоць стаміўся, змучыўся ў дарозе.
Там кожнае імгненне — як кляновы сок.
Там гаварыць хацелася. Хадзіць, людзей бачыць. Праўда, снег падаў на маладую траўку ў садзе, на дробныя брунькі яблыняў. Дзьмуў вецер халодны. Ды ўсё роўна спявалі птушкі, а сонейка, якое спрабавала прабіцца з-за хмар, усміхалася…
27 красавіка
Здарылася штосьці страшнае і непапраўнае. Глабальная катастрофа?! Але чаму людзям не кажуць пра гэта?
9 мая
Свята Перамогі. А сёння фронт і там, у Чарнобылі. У канцы красавіка на атамнай станцыі адбылася страшная катастрофа. Гэта вельмі блізка ад нашай Ельшчыны, родных Дземідоў… Людзі хвалююцца, гаворка толькі пра аварыю… Купляю газеты, чытаю ўсё, што пішацца пра Чарнобыль… Па ЦТ выступіў М.С. Гарбачоў… Аднак праўды ўсёй пакуль не ведаю.
26 мая
Невясёлы май.
Хутка адцвілі яблыні. Зацвітаюць ліпы. Чаму так рана?
На душы важка, нібыта камень там, халодны і цяжкі. Нічога не радуе, а весялосць на вуліцах горада, на экране тэлевізара — як здзек з гора блізкіх людзей…
6 чэрвеня
Спёка неміласэрная.
Багата езджу, да знямогі стамляюся. Быў і дома. Паныла, самотна. Штохвілінна ловіш сябе на думцы пра тое, што ўсё наваколле, такое зялёна-квяцістае — хворае, заражанае, толькі хваробы не відаць, і ад гэтага яшчэ больш тужліва, журботна…
25-га, чацвер
…Незразумелая і невытлумачальная туга на душы… Ад чаго? Што за прычына?
Гляжу на неба ў нізкіх, пашматаных хмарах, на далягляд, асветлены цьмяным сонцам і ўгаворваю сябе: усміхніся, узрадуйся… Не, не адгукваецца душа, маўчыць трывожна і самотна.
Заўтра ў гэты самы час я ўжо буду на вакзале, сяду ў вагон цягніка, які павязе да роднага дома, да маці. Можа, два дзянькі, што правяду там, напояць гаючымі лекамі, крыху ўзнімуць настрой ды жаданне жыць і радавацца. Хаця, што я кажу… Гэта мне трэба везці крыніцу чысціні ў край, які трапіў пад каўпак трагедыі.
29 чэрвеня
У халодную поўнач з нядзелі на панядзелак вярнуўся ў Мінск. З дому — дадому…
З маркотнай тугой пакідаў вёску. Маці праводзіла да новай дарогі-гравійкі. Развіталіся. Пайшоў, а яна стаіць… Далекавата ўжо адышоў, а яна стаіць… І так мне горка, балюча стала ад таго, што зноў пакідаю яе, а яна застаецца тут адна, хворая.
У суботу разам хадзілі ў лес, прынеслі трошкі баравікоў. Накалоў дроў-“чарнабровікаў”.
Бачыў зорнае неба.
Людзі шмат гавораць аб трагедыі Чарнобыля.
“Грыбоў было — касой касі”, — сказаў Коля Дайняк, калі на веласіпедзе дагнаў мяне ў калінніку.
Шчасце, калі ёсць ён, дом, дзе нарадзіўся, рос… Шчасце, калі ёсць маці.
2 верасня
І зноў трагедыя.
У Чорным моры патануў параход “Адмірал Нахімаў”. Загінула больш за 300 чалавек. Думкі толькі пра гэта… І пра Чарнобыль...
Міхась ХАМЕЦ, журналіст, фатограф