Аўтары

У наступным годзе Гродна ў трынаццаты раз стане сталіцай рэспубліканскага фестывалю нацыянальных культур. Чортавы тузін? Не! Шчаслівая традыцыя. І не можа тут быць ніякіх забабонаў. Прынамсі, менавіта гэтае мерапрыемства, што ладзіцца раз на два гады, не мае аналагаў у свеце па шматнацыянальнай мастацкай яскравасці і эфектыўнай міратворчасці. Інакш кажучы, фэст нагадвае святочны букет, да якога штораз дадаюцца ўсё новыя выразныя кветкі. Лепшага падарунка для кожнага і не прыгадаць.

Мемарыяльны комплекс “Брэсцкая крэпасць-герой” браў удзел у цырымоніі ўручэння міжнароднай прэміі Ziva Award 2019 і быў удастоены галоўнай узнагароды, бо прызнаны лепшым славянскім аб’ектам спадчыны. Па словах загадчыка навукова-асветнага аддзела комплексу Аляксея Малочнікава, мерапрыемства ў чарнагорскім горадзе Бар ладзіў Міжнародны фонд “Форум славянскіх культур” пры падтрымцы Міністэрства культуры Чарнагорыі.

У рускай літаратуры пясняр восені — Пушкін. Тут і спрачацца не выпадае. А ў беларускай? Як па мне, дык у першую чаргу — Мележ з Караткевічам. Я бываў увосень у мележаўскім Глінішчы. Над былой цагельняй, дзе колісь біліся за мяжу, нізка сцяліліся набрынялыя дажджом аблокі, дыхалася лёгка, апошняя асуджаная на адчай лістота гойдалася ў паветры, і ўсё гэта было такім зразумелым, блізкім, беларускім, што ныла салодка сэрца… А Караткевіч? Я маладзёнам з паляўнічай стрэльбай, пазычанай у сябра, даследаваў у кастрычніку балоты на Брагіншчыне (ніводная птушка і звярок не пацярпелі). Туман, купіны, хмызняк і скруткі тумана над падмёрзлай глебай, а над грэбляй — укленчаныя вербы, таксама ў туманнай рванай коўдры. “Заяц варыць піва”. Першая восеньская халадэча — нібы першае адкрыццё нейкай зямной існасці: жыццё не надта доўгае, трэба ўсё паспець. І незразумелая радасць ад усведамлення гэтай нечаканай “дарослай” высновы… “Павінна ж быць і ў зайца радасць перад халоднаю зімой”. Восеньская элегія гучыць і ў вашых сённяшніх лістах.

Ужо і Дзень бібліятэк прайшоў, і па ТБ сюжэт з Магілёва пра гэта паказалі, але розгалас пра падзею не сціхае. Відаць, мерапрыемства, сапраўды, дайшло да чытацкага сэрца. Насамрэч, як можна забыцца на жыццярадаснага Астапа Бэндэра з сімпатычнай Элачкай-Людаедкай? Парачка нетаропка шпацыравала па магілёўскіх вуліцах. А побач нязмушана прагульваліся Аляксандр Пушкін ды Наталля Ганчарова. І не проста прагульваліся, але і з ахвотай уступалі з мінакамі ў дыялогі пра жыццё і літаратуру. Я з задавальненнем пагутарыў бы з Ганчаровай пра каханне і рэўнасць са здрадай.

Мастацтва жыць — гэта мастацтва радасці ад жыцця і любові да яго. Такі талент, мяркую, не даецца ад нараджэння. Ён — карпатліва выхоўваецца. Кім? Адказаў тут, напэўна, шмат. Да месца і сям’ю згадаць, і школу… Але я — пра бібліятэку і клуб, якімі кіруюць прафесіяналы. У такім выпадку ўстанова культуры дбае не толькі пра эканамічныя перамогі. Думаць пра гэта падштурхнуў факт з сацыяльных сетак: новы кіраўнік ДК пасёлка Ялізава (Асіповіцкі раён) — маладая Вольга Шахава спрабуе зрабіць установу сталым месцам яркіх жыццесцвярджальных тусовак моладзі.

З нагоды Дня бібліятэк супрацоўнікі Смаргонскай гарадской бібліятэкі № 2 прыгатавалі кніжны торт. Страва — смачная. Асноўным яе інгрэдыентам стала Залатая калекцыя “Беларускага кнігазбору”: творы Васіля Быкава, Ніла Гілевіча, Кузьмы Чорнага… “Торт” карыстаецца вялікім чытацкім попытам. Шчыра віншую ўсіх беларускіх бібліятэкараў са святам, а наведвальнікам бібліятэк жадаю смачна чытаць!

Ёсць прафесія, сутнасна скіраваная на фармаванне нацыі. Так, я — пра работнікаў культуры Беларусі. Цягам не аднаго дзясятка гадоў не стамляюся даводзіць пра іх высакароднае прызначэнне. І не стамлюся. Не дзеля забаўкі прыйшлі яны на гэты свет. Яшчэ, падаецца, Макіявелі казаў, што народ, які ўмее маляваць, чытаць, спяваць ды танцаваць, здольны на многае не толькі ў мастацтве, але і ў эканоміцы ды навуцы. Уменні гэтыя даюць не толькі дзіцячыя школы мастацтваў, але і клубы, бібліятэкі, музеі. Так, прынамсі, павінна быць. Апаненты запытаюцца: “Чаму ж ад гэтых высілкаў няма часам канкрэтнага выніку?” Барацьба дабра са злом — працэс працяглы. Дый кадравая праблема замінае. Ад яе і ў свята не схаваешся. Не ўсе ведаюць, што паміж масавіком-забаўнікам і, скажам, бібліятэкарам-асветнікам ці клубнікам-выхавальнікам такая ж розніца, як і паміж копіяй карціны ды яе арыгіналам.

Для кагосьці Астравеччына найперш звязана з шыкоўным касцёлам у Гервятах (я калі ўпершыню пабачыў, хадзіў вакол, рот не закрываючы, гадзіны дзве), для кагосьці — з узвядзеннем атамнай станцыі. Для мяне гэты раён асацыюецца з гістарычнымі персаналіямі, пра якія я даведаўся калісьці ў мясцовых бібліятэках. Вакол легендарных асоб і будуецца работа ўстаноў культуры.

“К” працягвае гаворку пра развіццё культуры Аршанскага рэгіёна, унікальнага па сваіх гістарычных ды прыродных брэндах. Гэтым разам больш падрабязна хочацца распавесці пра клубную дзейнасць мясцовых работнікаў культуры. Яна, як і музейная ды бібліятэчная, — вартая дэталёвага разгляду і аналізу. Урэшце, сур’ёзны праектны досвед павінен стаць агульным набыткам. Лепшай нагоды для матывацыі творчага пошуку і не прыгадаць.