Галоўная / Аўтары
АўтарыАўтар Алена ЛЯШКЕВІЧ ( 109 cт. ) |
“Настройка” на пераемнасць
У розных сферах традыцыйнай культуры пераемнасць уменняў і навыкаў мае сваю спецыфіку. Чым далей від дзейнасці ад штодзённых практык, тым больш складанасцей. Але сітуацыя змяняецца, калі чалавек пачынае рэгулярна наведваць танцавальныя заняткі ці вечарыны. У Беларусі згублены традыцыйны і не сфармаваны сучасны фармат супольнага культурнага адпачынку, які ў мінулыя часы выконвалі ў тым ліку танцавальныя вечарынкі. Пераемнасці традыцыйнага танцавальнага мастацтва беларусаў сёння спрыяюць гурткі пры ўстановах культуры, разнастайныя конкурсы і ініцыятывы.
Далей
|
Калі мясцовыя ацэняць сваю спадчыну
Зміцер ЗАЙКО, больш вядомы як рэпер Вожык, нарадзіўся ў горадзе Сянно Віцебскай вобласці, вучыўся на гістарычным факультэце БДУ, дзе атрымаў рэдкую для Беларусі кваліфікацыю “гісторык-этнолаг” (большасць выпускнікоў гістфака маюць у дыпломе запіс “Гісторык. Настаўнік гісторыі”). Працаваў у розных гарадах Беларусі і Украіны, развіваў музычныя і дабрачынныя праекты ў галіне сацыяльнага прадпрымальніцтва. Улетку 2016 года вярнуўся дамоў, дзе цяпер працуе на пасадзе метадыста па аматарскіх аб’яднаннях Сенненскага раённага цэнтра культуры і народнай творчасці.
Далей
|
Аўтэнтычна не значыць этычна
У 2016-м UNESCO прыняла дакумент “Этычныя прынцыпы аховы нематэрыяльнай культурнай спадчыны”. Прааналізуем некаторыя з гэтых прынцыпаў на прыкладзе працы ўстаноў культуры.
Далей
|
Аскепак Горада Сонца ўжо страчаны?..
Лёс пасёлка Трактарнага завода даўно вісіць у паветры, але ўрэшце крытычная сітуацыя стала схіляцца да фатальнага зыходу. Ужо ў сакавіку запланаваны знос першай часткі ансамбля — адзінаццаці двухпавярховак. На іх месцы маюць паўстаць сучасныя жылыя гмахі. Як часта бывае ў такіх выпадках, пік грамадскага клопату пра аб’ект спадчыны назіраецца акурат наконадні прыезду спецтэхнікі. Публікацыі і рэпартажы ў найбуйнейшых СМІ і экскурсіі, якія збіраюць сотні людзей, прыцягнулі да “Трактарагорада” немалую ўвагу. Але ці паўплывае гэта на яго будучыню, сказаць пакуль цяжка. Без сумневу, аб’ект вельмі складаны — і сваімі маштабамі (гэта не адзін будынак, але… сапраўды цэлы гарадок, прычым каштоўны ён менавіта ў комплексе), і геаграфічным становішчам (далёка ад цэнтра) і, вядома ж, фізічным станам саміх пабудоваў. Што ж рабіць у дадзеных варунках, калі і захаваць цяжка, і страціць шкада? Гэтае пытанне мы вырашылі адрасаваць экспертам у сферы аховы спадчыны.
Далей
|
Доўгая дарога да імені…
У выдавецтве “Вышэйшая школа” выйшла кніга “Сямейныя абрады і звычаі”. Аўтар тэксту, Тамара Варфаламеева, грунтоўна апісала сямейную абраднасць усіх гісторыка-культурных рэгіёнаў Беларусі. На электронным дадатку да кнігі змешчаны экспедыцыйныя аўдыя- і відэазапісы Ірыны Мазюк (каля 80 трэкаў), адпаведныя тэматыцы выдання. Узровень тэкстаў, запісаў і ўкладання высока ацанілі ў Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі і ў Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі. У рэдакцыю “К” звярнулася аўтарка запісаў і ўкладальніца электроннага дадатку. Імя Ірыны Мазюк не пазначана ні ў бібліяграфічным апісанні кнігі, змешчаным на абароце тытульнага аркуша, ні на паверхні дыска. Звесткі пра ўкладанне дасяжныя толькі пасля таго, як дыск устаўлены ў дыскавод. Аўтарку турбуе, што яе імя не будзе ідэнтыфікавацца падчас бібліяграфічнага пошуку, як тое было з амаль усімі дыскамі-дадаткамі да тамоў серыі “Традыцыйная мастацкая культура беларусаў”.
Далей
|
Скансэн як досвед
У працяг тэмы аб захаванні забудовы Паўночнага завулка ў Мінску, узнятай Наталляй Гермацкай у “К” № 5, хачу падзяліцца назіраннямі аб ахове драўлянай архітэктуры ў Скандынавіі. Перад ад’ездам на вучобу ў Швецыю ў 2009 г. я працавала ў Музеі народнай архітэктуры і побыту пад Мінскам, па вяртанні планавала туды вярнуцца, таму да помнікаў архітэктуры прыглядалася пільна, каб скарыстаць скандынаўскія ідэі на радзіме. Шмат вандравала, часта абіраючы пункт прызначэння па прыкмеце наяўнасці там музея на вольным паветры. Дарэчы, найменне “скансэн” для музеяў такога кшталту выкарыстоўваецца збольшага на постсавецкай прасторы. У Швецыі толькі адзін Скансэн — той самы першы ў свеце музей з помнікамі драўлянага дойлідства на вольным паветры ў Стакгольме. Хаця ў скандынаўскай навуковай літаратуры сустракаюцца версіі, што працы па перавозе будынкаў з сельскай мясцовасці першымі пачалі нарвежцы ў Осла.
Далей
|
“Палешукі” пад Міланам
10 лютага ў горадзе Лека пад Міланам распачне працу выстава “Без межаў”, дзе будуць экспанавацца работы чатырох беларускіх фатографаў: Людмілы Сідэнка, Анатоля Дрыбаса, Наталлі Юніцкай-Асіпенка і Альфрэда Мікуса. Жыхары і госці горада Лека пабачаць выявы беларускай сталіцы і правінцыі, прыроды. Выстава стане першым супольным мерапрыемствам народнага фотаклуба “Мінск” і фотаклуба горада Лека “Вольная думка”. Дарэчы, сёлета спаўняецца 25 гадоў усталяванню дыпламатычных адносін паміж Беларуссю і Італіяй, а 2017-ы абвешчаны Годам італьянскай культуры ў Беларусі.
Далей
|
Яшчэ крыху пра сучасны аспект клубных устаноў
Пазнаёміўшыся з дакладам дырэктара Магілёўскага абласнога метадычнага цэнтра народнай творчасці і культурна-асветнай работы Алега Хмялькова на выніковай калегіі Міністэрства культуры краіны, хачу падзяліцца ўласнымі думкамі. Тэмай даклада Алега Фёдаравіча, дарэчы, члена рэдакцыйнага савета “К”, стала “Народная творчасць у сучасным аспекце дзейнасці клубных устаноў”.
Далей
|
Каляды: падсумаванне
21 студзеня абрадам “Цягнуць Каляду на дуба” завяршаецца калядны перыяд у Бярэзінскім раёне. На большай частцы тэрыторыі Беларусі праваслаўныя Каляды сканчваюцца Вадохрышчам 19 студзеня, калі праходзіць асвячэнне вады і купанне ў палонках. Яшчэ 2 — 3 дні лічыліся “пераходнымі” ў некаторых раёнах на памежжы Магілёўскай і Мінскай абласцей і па лініі Жлобін — Светлагорск — Петрыкаў у Гомельскай вобласці. Паспрабуем зрабіць агляд беларускіх і замежных Калядаў, у некаторых з якіх карэспандэнтцы “К” давялося ўзяць асабісты ўдзел.
Далей
|
Клічаўскія тайны
Дзякуючы паланісту Алегу Палянскаму мне ў рукі трапілі вытрымкі з рамана Фларыяна Чарнышэвіча “Надберазінцы”. Твор напісаны па-польску, малавядомы ў Беларусі, ні на беларускую, ні на рускую мовы не перакладаўся. Аднак дзеянне рамана пачынаецца ў Бабруйскім павеце (частка, што цяпер уваходзіць у склад Клічаўскага раёна) 1910-х гадоў. Тэкст уражвае дакладнасцю апісанняў, рэгіянальнымі беларускімі слоўцамі ў польскай транскрыпцыі. Аўтабіяграфічны раман, напісаны па дзіцячых і юнацкіх успамінах аўтара, з’яўляецца каштоўнай крыніцай па этнаграфіі і гісторыі сённяшняга Клічаўскага раёна. Прапаную вытрымкі з “Надберазінцаў” ва ўласным перакладзе з польскага выдання 2014 года.
Далей
|
Новы нумар
Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова
"Культура і мастацтва"