Свежы нумар
"К" інфармуе
"Стварэнне свету": падчас спектаклю і рэпетыцый.
У Вялікім тэатры Беларусі адбыўся 300-ты паказ балета “Стварэнне свету”. Падзея прайшла разам з іншымі культурнымі прэзентацыямі, якія аказаліся звязанымі між сабой не толькі храналагічна, але і сэнсава.
Далей
Культура — сродак пашырэння дыялогу і даверу
У выбудоўванні эфектыўнай камунікацыі паміж народамі адным з галоўных паказчыкаў у сучасным свеце з’яўляецца культура.
Далей
Соцыум
Архіўная памяць набывае моц
З нагоды Дня архівіста, які сёлета адзначаецца 4 кастрычніка, зноў звяртаемся да досведу і набыткаў супрацоўнікаў архіўнай справы. Гэтым разам аб поспехах і дасягненнях у гэтай галіне распавяло кіраўніцтва Нацыянальнага гістарычнага архіва Рэспублікі Беларусь.
Далей
Беларусь шматаблічная
У кожнага чалавека, калі толькі ён цалкам не пазбаўлены фантазіі, у галаве ёсць уласная мадэль рэчаіснасці. Пэўным чыннікам такой мадэлі можа з’яўляцца рэальная кропка на карце, якой надаецца містычны сэнс, якая ўвасабляе з вялікай літары Мару і выконвае ролю цэнтра Сусвету. Прыкладам можа служыць кампліментарная для яўрэяў усяго свету выслоўе: “Дзесяць мер прыгажосці дадзена свету: дзевяць дасталася Іерусаліму, адна — астатняму свету”. Яму больш за дзве тысячы гадоў. І гаворка, зразумела, не пра тое, што Іерусалім быў і застаецца далёкай перыферыяй адносна сусветных цэнтраў цывілізацыі, а пра тое, што геаграфічная адлегласць ніяк не ўплывае на папулярнасць гэтай тэзы, на яе культуралагічны сэнс. Таму што Іерусалім — не для вока, а для душы. Такі “Іерусалім” ёсць, бадай, у кожнага чалавека.
Далей
Праекты развіцця
Матывацыя для творчасці
Аэраграфіст Іван Піліпчык пакінуў ужо выразны след у нашым горадзе: галубы на сцяне Палаца шлюбу, конь на краме “Белы конь”, кот на зоамагазіне, карабель на шматкватэрным доме па вуліцы Інжынернай, казачныя сюжэты на гульнявых пляцоўках і на сценах дзіцячых устаноў, копія гравюры шведскага дзеяча Олафа Магнуса “Беларускія скамарохі” на фасадзе Смаргонскага гістарычнага музея, выява Крэўскага замка на краме “Каласок”, старая базарная плошча Смаргоні на будынку пошты... — і гэта далёка не поўны пералік арт-аб’ектаў, якія малады аэраграфіст стварыў у Смаргоні цягам апошніх пяці гадоў. І ці тое яшчэ будзе?
Далей
art-блог
Вальс на дылеме ды пуантах
У Беларускім дзяржаўным акадэмічным музычным тэатры паставілі аперэту “Кароль вальса”, дзе да любоўнай інтрыгі дадаецца тэма музычнага спаборніцтва і адданасці мастацтву, а над усім пануе музыка Іагана Штрауса-сына. Дык што, гэта лепей за канцэрт яго вальсаў-полек-маршаў?
Далей
Форум: гаворым пра актуальнае!
І традыцыя, і перспектыва
Творчасць — магчыма, адзіная сфера чалавечай дзейнасці, дзе не мае значэння, хто твае бацькі, заступнікі і апекуны, нарадзіўся ты ў вёсцы ці ў горадзе, маеш пачатковы капітал ці вымушаны цяжка працаваць, зарабляючы на самае неабходнае. “Хоць у турму пасадзі, а мастак мастаком стане” — любіў паўтараць геніяльны жывапісец Куінджы, які ў дзяцінстве авечак пасвіў. Ну а калі ты прадстаўнік творчай дынастыі, і бацька твой — выдатная асоба, дык гэта дадатковы цяжар. Бо трэба і статусу адпавядаць, а таксама даводзіць самому і грамадзе, што ты ўсяго дасягнуў не дзякуючы пратэкцыі, але праз уласныя талент і працу. Гэта я кажу пра Маргарыту Леанідаўну Шчамялёву — слыннага мастака і педагога. Пра такіх гавораць, “self-made man” — той, хто сам сябе зрабіў.
Далей
Шляхціц беларускага жывапісу
У Нацынальным мастацкім музеі адбылася прэзентацыя альбома твораў Вітольда Бялыніцкага-Бірулі. Працу над выданнем ініцыяваў Нацыянальны мастацкі музей. Аўтар тэксту і складальнік — генеральны дырэктар НММ Рэспублікі Беларусь Уладзімір Пракапцоў. Фотаздымкі для выдання прадаставілі акрамя галоўнага мастацкага музея нашай краіны Магілеўскі абласны мастацкі музей імя Паўла Масленікава, Бялыніцкі раённы мастацкі музей імя Вітольда Бялыніцкага-Бірулі, а таксама музей Расійскай Федэрацыі — Дзяржаўная Траццякоўская галерэя і Цвярская абласная карцінная галерэя. Кніга выйшла з друку ў выдавецтве “Беларусь”.
Далей
На людным месцы
“Як піць, як есць, як жыць”
Аднойчы ў Зэльве мы правялі з калегам эксперымент: запыталіся ў маладзёнаў, людзей сярэдняга веку і зусім сівых жыхароў, дзе пахавана Ларыса Геніюш. Апытаных было больш за дзясятак. І літаральна кожны з ахвотай распавёў, дзе знайшла супакаенне неўтаймоўная беларуская паэтка. Амаль усе імкнуліся паказаць, дзе канкрэтна на гарадскіх могілках знайшла апошні спачын Ларыса Антонаўна. 9 жніўня ёй споўнілася б 110 гадоў.
Далей
Праекты развіцця: культура рэгіёнаў Гістарыёграф
Таямніцы Манюшкаў
Частка ХІХ
“Вярнуўшыся” ў Вялікае Княства Літоўскае, якое гасцінна сустрэла рэпатрыянта, Станіслаў Манюшка (дзед кампазітара), імпэтна ўзяўся будаваць сваё жыццё. На першым этапе дапамагалі сваякі, якія займалі пэўныя дзяржаўныя пасады і мелі нешараговае месца ў павятовай вертыкалі. А далей, з дапамогай сваяка Францішка Оштарпа, таксама “ўцекача” з Падляшша, прыйшлі часы “драць лыка, пакуль дзярэцца”. Тым яны паспяхова і займаліся, стварыўшы патаемную суполку, якую можна жартоўна назваць трэст “Манюшка, Оштарп і Ко”. І трэст гэты, у адрозненне ад таго, які апісаў О. Генры, не лопнуў. Размежаваўшыся з сябрам і падзяліўшы здабычу на роўныя паловы, Станіслаў Манюшка, будучы ўжо ў паважных гадах, ажаніўся. Абранніцай вайсковага суддзі, век якога пераваліў за пяцьдзясят гадоў, стала прадстаўніца такога ж старога, як Манюшкі, беларускага шляхецкага роду — Ева з Вайніловічаў.
Далей
Суботнія сустрэчы
Анатоль Алай: “Кожны мой фільм — гэта экзамен на творчую сталасць”
Рэжысёра Анатоля АЛАЯ можна смела называць жывой легендай нашага беларускага кіно — дакументальнага кіно. На “Беларусьфільм” ён прыйшоў яшчэ 60 гадоў таму: асвятляльнік, аператар, рэжысёр і сцэнарыст — такім быў шлях у прафесіі. На пачатку гэтага кастрычніка ў Анатоля Іванавіча і асабісты юбілей — 80 гадоў. Колькасць фільмаў, над якімі працаваў у розных якасцях, дык і сам ён не можа дакладна назваць — лік ідзе на сотні. Як рэжысёр зняў 25 стужак, многія з іх поўнаметражныя. І практычна кожную можна занесці ў залаты фонд айчыннай кінематаграфіі — адметныя героі, унікальныя гісторыі, непадробныя эмоцыі. Мноства ўзнагарод атрымалі фільмы, ушанаваны і іх аўтар — народны артыст Беларусі, заслужаны дзеяч мастацтваў, лаўрэат многіх прэмій.
Да юбілею рэжысёр і сам падрыхтаваўся — напісаў пра сябе эсэ, напісаў Слова для будучых пакаленняў дакументалістаў. Але ж і мы пагаворым з Анатолем Алаем — пра яго цяперашнія справы, пра яго даўнія і новыя фільмы.
Далей
Тэма
Ажэшка ці Арэшка?
З прэзентацыі рамана “Над Нёманам”
Толькі-толькі ў Ляхавіцкім раёне, што на Брэсчыне, адбыліся III “Флер’яноўскія чытанні”, прымеркаваныя да 179-годдзя з дня нараджэння Элізы Ажэшка. І тут жа прыйшла яшчэ адна навіна, якая таксама датычылася нашай славутай пісьменніцы.
Далей
Соцыум: праблемны аспект культуры
Скарбы Флер’яноўскай сядзібы
2020 год вельмі багаты на знамянальныя даты для Ляхавіцкага раёна — 150 гадоў назад cкончылася будаўніцтва Флер’яноўскай сядзібы. 80 гадоў, як ўтварыўся сам раён, 75 гадоў з таго моманту, як гасцінна расчыніла свае дзверы Ляхавіцкая цэнтральная раённая бібліятэка імя Янкі Купалы.
Далей
Афіша "К"
Ханок спявае Ціму?..
У Беларускім дзяржаўным універсітэце культуры і мастацтваў адбылася творчая сустрэча з народным артыстам Беларусі, кампазітарам Эдуардам Ханком. Увесну яму споўнілася 80, але святкаванні давялося пераносіць, і цяперашняя імпрэза стала добрым працягам ушанавання майстра.
Далей
Традыцыі
Карнавал на традыцыйным вяселлі: “падменныя маладыя” і “цыганы”
Восень — пара вяселляў. У беларускай вёсцы яны пачыналіся ад Пакроваў, 14 кастрычніка, калі ўраджай быў прыбраны з поля, сельскагаспадарчыя працы сканчваліся, а запасаў ежы хапала, каб накарміць вялікую колькасць гасцей. “Вялікая Вясельніца” доўжылася месяц і завяршалася 15 лістапада, з пачаткам перадкаляднага Піліпаўскага посту. У наш час большасць пар жэніцца ўлетку і ў верасні, часам захоўваючы некаторыя даўнія вясельныя звычаі.
Далей
Prof-партфоліа:досвед прафесіяналаў у культуры Погляд з XXI стагоддзя
“Францыск Скарына ў дакументах і сведчаннях”
У 2017 годзе ў Беларусі святкавалася 500-годдзе беларускага кнігадрукавання, падмурак якога заклаў наш зямляк, палачанін, асветнік, медык, дыпламат, пісьменнік Францішак Скарына. З гэтай нагоды нават уздымалася пытанне аб наданні ганаровага імя Скарыны Нацыянальнай бібліятэцы Рэспублікі Беларусь і Нацыянальнаму Аэрапорту. Ініцыятыва гэтая, на жаль, пакуль засталася не ажыццёўленай.
Але наперадзе чарговая круглая гадавіна. У 1522 годзе ў Вільні выйшла “Малая Падарожная кніжыца”, першая ў ВКЛ друкаваная кніга, якая таксама была справай працалюбных рук Францішка Скарыны. Думаю, што чытачы пагодзяцца, што надышоў час ізноў вярнуцца да планаў 2017 года. Тым больш, што ёсць для гэтага і нагода — неўзабаве Нацыянальнай бібліятэцы споўніцца 100 гадоў! І, вядома, залатыя літары на фасадзе бібліятэкі маглі б арганічна спалучыцца з велічным помнікам нашаму першадрукару, які заклікае мінакоў не праходзіць, а заходзіць у бібліятэку.
Ну, а пакуль “К” раскажа чытачам аб новым выданні, прысвечаным Скарыне, якое сёлета выйшла ў выдавецтве “Беларуская навука” — “Францыск Скарына ў дакументах і сведчаннях”. І зробім мы гэта ў форме інтэрв’ю з галоўным укладальнікам кнігі, вядучым навуковым супрацоўнікам Інстытута гісторыі Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі, спадаром Алесем Жлуткам.
Далей
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by
|
Новы нумар Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова Цікавосткі: варта прачытаць! Гісторыя і лёсы: культура Беларусі ад мінулага да сучаснасці |