 |
 |
 |
Па ру ша ючы па сля доў насць фес ты ва ль най афі шы, ха чу па чаць з творчасці гас па да роў фо ру му - спек так ля "Та рэл кін" у рэ жы су ры Са улю са Вар на са. Ён стаў ся яркім уз орам та го пра фе сій на га і творча га плё ну, які пры нёс "М.@rt.кантакт" ма гі лёў ска му тэ атру. Бе ла рус кія тэ атры да ўно "за гля даюцца" на лі тоў скіх рэ жы сё раў са сва ёй ад мет най шко лай, раз-по раз за праша ючы іх на па ста ноў кі. Ад нак у бо льшас ці вы пад каў экс пе ры мен ты гэ тыя за кан чва юцца ні чым: рэ жы сёр ская кан струк цыя спек так ля існуе ні бы та асоб на ад акцё раў. Ды рэк тар ма гі лёўска га тэ атра Андрэй Но ві каў, які з'яўляецца і ды рэк та рам фо ру му, вы ра шыў па йсці бо льш доў гім шля хам, але так, каб хі баў на ім уда ло ся па збег нуць. Летась ён за пра сіў у рам ках "М.@rt.кантак ту" зна на га лі тоў ска га рэ жы сё ра Са улю са Вар на са, што ў роз ныя ча сы пра ца ваў у Пан явеж скім тэ атры дра мы імя Ю.Мі ль ці ні са, Ша уляй скім тэ атры дра мы, Рус кім тэ атры дра мы ў Ві ль нюсе, і той пра вёў для ма гі лёў скіх акцё раў май стар-кла сы. Акра мя пра фе сій ных ста сун каў, за нят кі ства ры лі гле бу для та го, каб рэ жы сёр і акцё ры па зна ёмі ліся бо льш бліз ка, зра зу меў шы твор чую пры ро ду і тэ атра ль ныя пры хі ль нас ці ад но ад на го. І зна ёмства на ту ра ль ным чы нам пе ра рас ло ў твор чае су пра цоўніц тва, што ста ла ся не "шлю бам па раз лі ку", а сап раў днай су мес най творчас цю, вы со кі ўзор якой ма гі ляў ча не і прад эман стра ва лі пад час фо ру му. Для тэ атра "Та рэл кін" стаў ся яскравым во пы там пра цы з іншай тэ атра льнай пры ро дай - чыс тай і на сы ча на-мета фа рыч най, якой за ўсё ды сла ві ла ся лі тоў ская тэ атра ль ная шко ла. Сцэ награ фія Ма рю са Ня кро шу са да ла для гэта га усе пад ста вы, ства ра ючы на сцэ не па за ча са вую пра сто ру для дзеі, апі санай Су ха ва-Ка бы лі ным. Акцёр прад эман стра ваў нам не то ль кі са мыя не прыг ляд ныя ба кі та ко га пер са на жа, як Та рэл кін, але, раз ам з тым, - і но вы ўзро вень улас на га пра фе сій на га існа ван ня на сцэ не, якое не мо жа не ра да ваць. Ула дзімір Пят ро віч у аб ліч чы "парт нё ра"су пер ні ка Вар ра ві на - зла вес ны фун кцы янер, яко га і сап раў ды, у ад роз нен не ад Та рэл кі на, мож на запа доз рыць ў "вупы рыз ме". На ват ка лі хва лю ецца, ён, зда ецца, не робіць ні вод на га "ліш ня га" ру ху і ні на хві лі ну не вы пус кае сі ту ацыю з-пад кан тро лю. А сі віз на ў ва ла сах - гэта "па служ ны спіс" яго зла дзей стваў. Але сап раў дным "цві ком" спек такля стаў ся Рас плю еў у вы ка нан ні Васі ля Га ле ца. Не вы со кі ча ла ве чак у ве лі зар най фу раж цы, ён здзіў ляе няўрым слі вай ру ха вас цю і жа дан нем быць ва ўсім пер шым. Акцёр бу дуе ро лю як лан цу жок ка ме дый на-гэга вых сі ту ацый і ста но віц ца, ба дай, са мым аб ая ль ным і са мым "ста ноўчым" пер са на жам ва ўсім спек так лі: ты та ніч ныя на ма ган ні ма ле нь ка га ча ла ве ка "са цы яль на пад рас ці" не за ста юцца не заў ва жа ны мі гле да чамі. Не здар ма пад час аб мер ка ванняў кры ты кі адзна ча лі фі ліг ран ную ка ме дый насць і "фран цуз скую" пры ро ду яго акцёр скай ігры.
Як расшыфраваць: ТЮГ?
Ула да ль нік Гран-пры фо ру му - Дзяр жаў ны тэ атр для дзя цей і мола дзі "Сва бод ная пра сто ра" з расійска га Арла на "М.@rt.кан так це" не ўпер шы ню. Як не ўпер шы ню ён ста но віц ца тут ула да ль ні кам га лоўна га пры за. Гэ тым раз ам арлаў чане пры вез лі спек такль "Бе лае на чор ным" па про зе Ру бэ на Да ві да Ган са ле са Га ль ега ў па ста ноў цы Гена дзя Трас ця нец ка га: гэ та сцэ нічная спо ведзь хво ра га на цэ рэб раль ны па ра ліч хлоп ца, які на на шых ва чах пра хо дзіць усе "кругі пекла" інтэр на таў для дзя цей-інва лі даў брэж неў скай эпо хі і пры гэ тым не страч вае ча ла ве ча га аб ліч ча, за хоў вае чыс ці ню ўлас най ду шы. Ён да во дзіць нам: інва лід насць - пан яцце зу сім не фі зіч нае, і прыро да яго - ма ра ль ная. Пад час тра ды цый на га аб мерка ван ня спек так ля не ўстры ма лася і за да ла пы тан не, якое "ві се ла ў па вет ры" яшчэ з ча соў мі ну ла га "М.@rt.кан так ту": ча му ў апош нія га ды ма ла дыя лю дзі ў тэ атры, якія вы рас лі ўжо не ў са вец кай кра іне, жа да юць ад шу каць нешта ў эпосе, што з'яўля ецца для іх, па сутнас ці, чу жой? Шчы расць ад ка заў, якія адзін за ад ным па мкну лі ся з вус наў і сэр цаў акцё раў, за ня тых у спек так лі, не да ва лі пад стаў усумніц ца ў іх праўдзівасці. Яны ка залі пра тое, што спро ба пра нік нуць у тую эпо ху - шлях да зблі жэння з улас ны мі ба ць ка мі, для якіх 1970-я - 1980-я га ды бы лі пе рыядам іх ма ра ль на га фар мі ра вання: пра ца над пер са на жа мі Га ль ега да ла ім маг чы масць раз ме жа ваць улас на асо бу сва іх ба ць коў ад таго "клі шэ", што на вяз ва ла ся ім савец кай ма шы най. Ка за лі пра тое, што і сён ня, не зва жа ючы на ХХІ ста год дзе, у пад обных уста но вах ма ла што змя ні ла ся, - ма ла дыя акцё ры не адной чы на вед ва лі такія інтэр на ты (а іх у Арлоў скай воб лас ці сем), пры чым не про ста "дзе ля экс кур сіі" або зна ёмства з іх жыц цём знут ры, а - у якас ці ва лан цё раў, пра цу ючы і жы ву чы раз ам з фі зіч на хво ры мі дзе ць мі. І яшчэ: прэм'ера па ста ноў кі ад была ся ў кас трыч ні ку мі ну ла га го да, але, ня гле дзя чы на сваю "ма ладосць", яна так уска лых ну ла грамад скасць, што дзя ку ючы ёй уз нік ад на ймен ны з на звай спек так ля да бра чын ны фонд, які за йма ецца збо рам срод каў і да па мо гай хворым дзе цям у спец інтэр на тах. Між во лі за ду ма ла ся аб тым, што мы дзя ку ючы фо ру му су тыкну лі ся з тым вы со кім пан яццем тэ атра, дзе фун кцыя вы ха ван ня існуе не дэк ла ра тыў на, а на ві да воку, у са мым што ні ёсць рэ аль ным вы гля дзе. І да ты чыць яна ў ад ноль ка вай сту пе ні і гле да чоў, што пры хо дзяць на спек так лі, і са міх ма ла дых акцё раў, якія ста но вяц ца пра фе сі яна ла мі ме на ві та на гэ тых спек так лях - уз орах пра ніз лі ва га гу ма ніз му. Пры тым, што "Бе лае на чор ным" з'яўля ецца па ста ноўкай, на ро джа най у... тэ атры юна га гле да ча - ТЮ Гу (но вая на зва - "Сва бод ная пра сто ра" - з'яві ла ся ў арлаў чан то ль кі ў 1990 г.), да якога мно гія з нас па не зра зу ме лых пры чы нах ста вяц ца па гар длі ва і па блаж лі ва: маў ляў, гэ та дзі ця чы, "не сап раў дны" тэ атр. Ве ль мі хаце ла ся б, каб но вае кі раў ніц тва на ша га, бе ла рус ка га, ТЮ Гу звяр нула ўва гу на ма дэль рэ пер ту арнай па лі ты кі для пад рас та юча га па кален ня. Бо арлаў ча не па ка за лі: не трэ ба па збя гаць раз моў з дзе ць мі і мо лад дзю на су час ныя, ба лю чыя тэ мы, "ха ва ючы ся" за каз кі і леген ды.
Жыццё чалавечага духу
Не адной чы ў час фес ты ва ль ных аб мер ка ван няў гу ча ла сло ва "апака ліп сіс": маў ляў, усе мы сён ня жывём у жу дас ную эпо ху зніш та жэн ня ма ра ль на-этыч ных каш тоў нас цей, пра што рас па вя даў кож ны другі спек такль "М.@rt.кан так ту". Ды то ль кі ў мя не па сля пра гля ду ўсёй фес ты ва ль най афі шы скла ла ся абса лют на су пра ць лег лае ўра жан не: тая на стой лі васць, з якой на фору ме са сцэ ны на роз ныя га ла сы пра маў ля лі аб гэ тым пер са на жы спек так ляў, дае пад ста вы мер каваць: ма ла дое па ка лен не лю дзей з Бе ла ру сі, Рас іі, Укра іны, Мал довы, Поль шчы, Літ вы ў асо бах тэатра ль ных твор цаў не спя ша ецца збо чыць на гэ ты шлях, усі мі сі ламі су пра ціў ля ючы ся псі ха ла гіч най дэг ра да цыі асо бы. Зра зу мець пры ро ду ча ла ве ка, наблі зіц ца да ад чу ван ня тых сіл, якія здо ль ны пе ра ла міць не га тыў ныя мо ман ты яго існас ці, - гэ та стала ся сво еа саб лі вым лей тма ты вам знач най час ткі фес ты ва ль ных спектак ляў. Пра гэ та так ці інакш рас павя да лі пастаноўкі пер мска га тэ атра "Ля мос та" - "Сі рат лі вы За хад" і "Пры га жу ня з Лі нэ на" па п'есах ірлан дска га дра ма тур га Мар ці на Мак До на ха. Праз пад крэс ле на гі пертра фі ра ва ную жор сткасць і, ад нача со ва, зні жэн не ба ля во га бар'еру пер са на жаў у "Сі рат лі вым За ха дзе" рэ жы сёр Сяр гей Фя до таў да во дзіць гля дзе ль ную за лу ва ўспры няц ці геро яў ад іра ніч на га гра тэс ку да амаль агрэ сіў на га ад чу ван ня іх ад арван ня, жа дан ня раз і на заў сё ды па зба віць свет ад та кіх істот. Кі шы нёў скі Дзяр жаў ны ма ладзёж ны дра ма тыч ны тэ атр "З вулі цы Руж" у сва ім спек так лі "Падам... Пад ам..." спра буе раз га даць пры ро ду ма гут най жыц цё вай энер ге ты кі Эдзіт Пі яф. У вы ка нанні бліс ку чай і тон кай актры сы Воль гі Со фры ка вай яе ге ра іня чэрпае сі лы і на тхнен не ў твор час ці. А яшчэ - у ма гут най, амаль пата ла гіч най, лю бо ві да жыц ця, не зва жа ючы на ўсе тыя ня го ды, які мі бы ла ба га тая бі ягра фія гэ тай знака мі тай і зна ка вай асо бы. Сво еа саб лі вым муж чын скім "анты по дам" Пі яф, жыц цё вая пры ро да яко га так са ма ўяў ляе з сябе тэ му для тон ка га фі ла соф ска га да сле да ван ня, стаў ся Ве ніч ка ў выка нан ні Але га Шап ко ва ў спек таклі "М.-П." па вод ле па эмы В.Ерафе ева "Мас ква - Пе туш кі" Тэ атра ад на ча со вай ігры "Zooпарк". Сцэніч ная гіс то рыя, што рас па чы наецца ана лі зам "рус ка га п'янства", ве ль мі хут ка пе ра мяш ча ецца ў іншыя сфе ры, пра па ну ючы нам за глы біц ца і па ра зва жаць аб душы Ве ніч кі як, ні мно га ні ма ла, - архе ты па су час на га "по стса вец кага" ча ла ве ка. Сю ды ж у пэў ным сэн се мож на ад нес ці і "Чай ку" Дзяр жаў на га Мало га дра ма тыч на га тэ атра з Ві льню са ў рэ жы су ры Ры ма са Ту мі на са. Бо для мя не гэ тая па ста ноў ка, што, да рэ чы, бы ла ажыц цёў ле на са студэн та мі ў якас ці дып лом на га спектак ля і по тым пе ра бра ла ся на прафе сій ную сцэ ну, ста ла ся пра ніз лі вай дэ ман стра цы яй люд скіх амбі цый у пра сто ры, дзе "ўвесь свет - тэ атр". У пра чы тан ні ма ла дых лі тоў скіх акцё раў лі та ра ль на кож ны чэ хаў скі пер са наж так ці інакш імкнец ца зава яваць са бе ка лі не га лоў ную, то ха ця б за ўваж ную ро лю ў п'есе пад на звай "жыц цё". І - тра гіч на па кутуе ад та го, што па за ко нах жан ру ў ёй мо гуць быць то ль кі ад на "прыма" і адзін "прэм'ер", астат нім жа да ста юцца пер са на жы дру го га плана ды ро лі рэ за нё раў...
Бацькі і дзеці: хто каму? абавязаны?
Ужо сво еа саб лі вай тра ды цы яй стала тэ ма па зі цы яна ван ня на фо ру ме ма ла дых тэ атра ль ных дзея чаў і мэтраў як цал кам роз ных па ка лен няў, што жы вуць і раз ві ва юцца па сва іх улас ных за ко нах. У мі ну лыя га ды гэ та вы лі ва ла ся ў кус лі выя па ле міч ныя абмер ка ван ні спек так ляў і іх кры тыч ных раз бо раў ма ла ды мі ама та ра мі тэ атра на ста рон ках фес ты ва ль най га зе ты. Гэ тым раз ам ма ла дыя жур на ліс ты ў бо ль шай сту пе ні скан цэн тра ва лі ся на ана лі зе ўлас ных ура жан няў ад спектак ляў ды на інтэрв'ю з удзе ль ні ка мі і гас ця мі фес ты ва лю. Гэ та, ка неш не ж, да ло маг чы масць бо льш роз на ба кова аха піць тое, што ад бы ва ла ся ця гам тыд ня ў сце нах Ма гі лёў ска га тэ атра (хоць та кая пе ра ары ента цыя ў пэў най сту пе ні змен шы ла то нус су пра ціў лення з бо ку ста рэй шых прад стаў ні коў кры тыч на га цэ ха). Ад нак як жа на ма ла дзёж ным фору ме без тэ атра ль най пра ва ка цыі? Та кім "ві ру сам" стаў сё ле та Яўген Кар няг са сва ім но вым пра ектам "Cafe "Па глы нан не". Улю бё нец "М.@ rt.кан так ту", ён ужо не пер шы раз навед вае фо рум і, мож на ска заць, вырас як твор ца на пра ця гу пя ці га доў яго існа ван ня, па чы на ючы ад свай го сту дэн цка га спек так ля "Дзень на раджэн ня" і "Не тан цаў". Ска заць, што кож нае з'яўлен не Яўге на Кар ня га ў пра гра ме ма гі лёў ска га фо ру му і гледа чы, і кры ты кі ча ка юць - зна чыць не ска заць ані чо га. Ён - адзін з нямно гіх ма ла дых тэ атра ль ных рэ жы сёраў, які, зда ецца, цал кам па збаў ле ны твор ча га інфан ты ліз му і не быў заўва жа ны ў раз мо вах аб не абход нас ці пад трым кі ма ла дых твор цаў, бо ім, маў ляў, не да юць да ро гі ста рэй шыя ка ле гі. У Кар ня га ёсць сваё ба чан не тэ атра, і ён не імкнец ца ўпі саць яго ў якія-ко ль век існу ючыя шаб ло ны, а про ста ўва саб ляе ўлас ныя пра екты ў жыц цё. І мае для гэ та га гру пу мала дых акцё раў-ад на дум цаў, што, паспя хо ва пра цу ючы ў вя ду чых тэ атрах Мін ска, атрым лі ва юць ві да воч ную твор чую аса ло ду ад рэ алі за цыі "іншага" тэ атра. Сваё "Cafe "Па глы нан не" рэжы сёр пад крэс ле на на зы вае не спек так лем, а - пра ектам, на стойва ючы на тым, што тэ атра ль ныя зако ны ў гэ тай струк ту ры не дзей ні чаюць. Усё раз гор тва ецца ў пра сто ры на чно га клу ба (у Ма гі лё ве та кой пля цоў кай ста ла ад на з пад обных уста ноў го ра да, якая з мо ман ту засна ван ня фо ру му з'яўля ецца яго актыў най пры хі ль ні цай і па моч ніцай). Пе рад на мі пра хо дзіць "парад" "кла бе раў", кож ны з якіх - бы ўва саб лен не "клуб на га за га ну" (ці - са цы яль на га стэ рэ аты пу нашых дзён), за па ка ва на га ў пры гожа апра ну тае, пры ваб нае дзя во чае це ла. І ця гам дзеі ўсе гэ тыя "ве ды пра жыц цё" па чы на юць раз ры ваць сваю аб алон ку, вы лі ва ючы ся на нас праз сло вы, па во дзі ны, істэ рыч ныя зры вы-пры пад кі ге ра інь, каб у фіна ле прад эман стра ваць кар ці ну цал ка ві та га, амаль бі яла гіч на га "рас па ду" ча ла ве чай асо бы як рэчы, што ста но віц ца ні бы та не патрэб най у сён няш нім жыц ці... Іра ніч на і жор стка прэ па ры руючы эстэ ты ку і ку льт гла му ру - а да тэ мы гэ тай бе ла рус кія тэ атры не звяр та лі ся ні ко лі - рэ жы сёр да во лі без апе ля цый на і на ват агрэ сіў на з гала вой аку нае ў яе і акцё раў, і не пасрэд на "клуб ную пуб лі ку", якую то ўмоў на мож на на зваць гле да ча мі. Бо лі чыць, што да кан ца ад чуць усе бі ні мож на ні як не "на ад лег лас ад но то ль кі - "знут ры". Ду ма ецца, гэ тай пры чы ны мно гія з пра фе сі лаў ад тэ атра (у тым лі ку і я аса біс не атры ма лі якой-ко ль век эстэ тыч аса ло ды ад уба ча на га. Але ж гэ та ўва хо дзі ла ў рэ жы сёр скія пла ны ня га. Ён, да клад на ве да ючы сваю та вую аўды то рыю, пра цуе ты мі ёма мі, якія аказ ва юцца най бо дзей сны мі ў сі ту ацыі на чно га клу агрэ сіў нае му зыч на-гу ка вое ўздзеянне, пра ва ка тыў насць у ад но да на вед ва ль ні каў, ша кі ра ван не непры ха ва нас цю акцёр ска га існа ван ў рам ках сва іх са цы яль ных "ма сак". Аку рат з гэ та га і на ра дзі ла ся са мая "кан фран та цыя" па ка лен Кры ты кі згад ва лі пра ўскла дзе ныя хлоп ца надзеі і на роз ныя га ла сы клі ка лі Яўге на Кар ня га вяр нуц ца "на рма ль на га" тэ атра. Ён жа, не та пе ра ка наў ча спра бу ючы су па пры сут ных, сцвяр джаў аб сва ім ве на твор чы экс пе ры мент у роз плос кас цях і на кі рун ках, не аб мя ва ючы ся ад но то ль кі сцэ най-"скрынкай". Фес ты ва ль ная мо ладзь за яўляла аб фак це на яўнас ці ў пра гра ме фо ру му "сап раў дна га" ма ла дзёж на га спек так ля як пра явы і прад укту ку льту ры ад но ва га па ка лен ня твор цаў. Мо ладзь і жу ры фес ты ва лю сыш лі ся ў думцы: "Cafe "Па глы нан не" з'яўляецца твор чым тэ атра ль ным экс пе рымен там, мі ма яко га не ль га пра йсці таму, ка го ці ка віць і кла по ціць бу ду чае бе ла рус ка га тэ атра: мо ладзь адзна чыла "экс пе ры мент" і "сме ласць" рэ жысё ра, ста рэй шыя - "сва бо ду" твор чага экс пе ры мен ту.
Майструем...
Пра жко Май стэр ня ма ла дой рэ жы суры - ад на з "фі шак" фо ру му, па клі ка ная на пра кты цы стыму ля ваць твор чыя амбі цыі пачы на ючых рэ жы сё раў, да ючы ім маг чы масць ця гам "М.@rt.кантак ту" вы йсці на пра фе сій ную гля дац кую аўды то рыю. Не стала ся вы клю чэн нем яна і ця пер. Пры чым яе арга ні за та ры ўлічы лі ра ней шыя за ўва гі ад нос на "рас плы віс тас ці" пра гра мы ды кры тэ ры яў па ка зу і вы ра шы лі скан цэн тра ваць за да чы. У якасці аб'екта для "ла ба ра тор ных дос ле даў" рэ жы сё рам бы ла прапа на ва на дра ма тур гія Па ўла Пра жко, чыё імя вя до мае ўжо на пра ця гу не ка ль кіх га доў, але на нашай пра фе сій най сцэ не яго п'есы, за адзі ным вы клю чэннем - спек так лем "Ка лі скончыц ца вай на" ў Рэ спуб лі кан скім тэ атры бе ла рус кай дра ма тур гіі, не ідуць. У той час як на расійскай пра сто ры Па вел Пра жко лі чыц ца ад ным з хэд лай не раў но вай дра мы. Ка лі га вор ка за ходзіць пра гэ тую па ра дак са ль ную сі ту ацыю, ся род пры чын згад ваюцца не ты по васць яго пер са наду, не адпа вед насць п р ы н а Вы бар дра ма тур гіч на га ма тэ рыялу для працы быў ад да дзе ны рэ жысё рам. Гэ та так са ма ста ла ся сво еа саблі вым мо ман там по шу ку бліз кіх тэм і інта на цый па між імі і аўта рам. У выні ку па ўста лі ча ты ры мі ні-па ста ноў кі - "Лёг кае ды хан не" Дзя ні са Фё да рава, "Вы твор часць трыз нен ня" Анто на Куд рэ ві ча, "Сэр ца Арка дзіі" Тац ця ны Арці мо віч і "Ура джай" Па ўла Хар ланчу ка, - кож ная з якіх ста ла ся важ най пры сту пач кай у ла ба ра тор ным "пражкоз наў стве". Най перш - вы явіў шы слуш насць аўтар ска га падзе лу сва іх тэк стаў на два пе ры яды: да 2003 го да і па сля. Вы свет лі ла ся, што гэ та зу сім не ка кец тва дра ма тур га, а рэ аль ная ацэн ка ўлас на га лі та ра тур на га плё ну, у якім бо льш по знія тэк сты, у ад рознен не ад ра ней шых, ма юць тэ атраль ную струк ту ру і дэ ман стру юць нам, што аўтар, акра мя за хап лен ня дра мапі сан нем, за свой вае і за ко ны сцэ нічна га ві до віш ча. У па ра ўнан ні з ран няй "Вы твор час цю трыз нен ня", апош ні "Ура джай" прад эман стра ваў яго віда воч ны дра ма тур гіч ны рост. Дру гім, не менш важ ным, вы нікам май стэр ні ста лі ся са мі рэ жысёр скія ра бо ты, якія чар го вы раз прад эман стра ва лі, што тэ зіс аб адсут нас ці ў нас ма ла дых пер спек тыўных рэ жы сё раў да ўно сас та рэў. Той жа Дзя ніс Фё да раў, які сё ле та па сля за кан чэн ня Бе ла рус кай дзяр жаў най ака дэ міі мас тац тваў па ехаў па размер ка ван ні пра ца ваць у Сло нім скі дра ма тыч ны тэ атр і ў якас ці рэ жы сёра па ста віў ужо два спек так лі, вы явіў умен не да клад на вы бу доў ваць уз аема адно сі ны пер са на жаў, вы цяг ваючы на па вер хню шмат лі кія аўтарскія пад тэк сты і раз ва жан ні. Тац ця на Арці мо віч "пад ку пі ла" тым, з якой фан та зі яй яна арга ні за ва ла ма на лагіч ны лі та ра тур ны ма тэ ры ял, за фікса ваў шы і пра явіў шы яго да клад на зной дзе ным фі зіч ным дзея ннем і вы яўлен чай ме та фа рыч нас цю. А які звяр таў ся да раз, па йшоў шляль ні і ад крыў нам, жы сёр скі мі "клюна вылучыць цалсы ў ад ным і тым ным тэк сце. вы нік пра цы майдой рэ жы су ры, пра зга даць. Па вод ле пра гля ду мас тац кі Рэ спуб лі кан ска га рус кай дра ма тургіі Ва ле рый Ані сен ка эма цызна чыў: "Ха чу, каб джай" у рэ жы су ры ПаХар лан чу ка з'явіў ся шым тэ атры ў фарпа ўна вар тас на га так ля".
Улас на ка жу чы, га лоўнай за да чай ла бара то рыі і ста ла спро ба па цвердзіць аль бо аб вер гнуць на пры кла дзе п'ес Па ўла Пра жко пе ра ка нан не аднос на "непры с т а с а в а н а с ц і " но вай бела рус кай д р а м а тур гіі да на ша г а с у ч а с на га тэатра.